Grade 1

On December 19, 2016December 20, 2016 By esppnu3bLeave a comment

Outline

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO

Pagkamasunurin

(Obedience)

13.1 Pagsunod kaagad kapag tinawag ng kasapi ng pamilya.

Masunurin ang tawag sa akto ng pagsunod sa isang utos o paggawa ng bagay na ipinakiusap o sinabi. Ang gawaing ito ay matuwid, tama at angkop. Ito rin ay isang katalinuhan.

Ang pagiging masunurin sa bawat kasapi ng pamilya ay nagpapakita ng respeto sapagkat sinunod mo at bawat pakiusap o kahilingan nila. Ang mga kapakinabangan ng pagkamasunurin ay hindi lamang sa ugnayan ng magulang at anak. Para gumana nang maayos at mabunga ang lipunan ng tao, dapat na may pakikipagtulungan, na nangangahulugan naman ng pagkakaroon ng isang antas ng pagkamasunurin. Halimbawa, sa pag-aasawa, ang pagiging handang magbigay, sa halip na ang pagiging mapaghanap at manhid sa mga karapatan at damdamin ng iba, ang siyang nagdudulot ng kapayapaan, pagkakasundo, at kaligayahan. Sa lugar ng trabaho, ang pagpapasakop ng empleyado ay isang kahilingan upang magtagumpay ang anumang negosyo o proyekto. May kinalaman sa mga batas at regulasyon ng pamahalaan, hindi lamang pinalalaya ng pagkamasunurin ang isa mula sa kaparusahan kundi nakapagdudulot din ito sa paanuman ng isang antas ng kaligtasan at proteksiyon.

Ang pagkamasunurin ay hindi lamang nagdudulot ng maliligayang ugnayan sa pamilya at ng iba pang panghabang-buhay na mga kapakinabangan kundi naglalaan din ito ng pundasyon na doo’y maitatatag ang pinakamahalagang ugnayan sa lahat.

Dapat bang pinipili ang mga utos o anumang pinakiusap?

Hindi, sapagkat kung anuman ang kautusan o pakiusap sa iyo ng iyong magulang o nang iyong kakilala ay dapat sundin sapagkat ito ay isang responsibilidad na dapat gampanan ng bawat kasapi sa isang pamilya. Ang bawat kasapi ng pamilya ay may kanya-kanyang responsibilidad sa tahanan.

13.2 Pagsunod nang maluwag sa diibdib kapag inuutusan

Ang pagsunod nang maluwag sa dibdib kapag inuutusan ay isang pagpapakita ng pagmamahal sapagkat hindi ka nakakaramdam ng pagkainis o anumang galit kapag inuutusan. Hindi labag sa loob ang pagsunod at taos pusong ginagawa ang pinakiusap. Dapat bang magalit kapag inuutusan?

Hindi, sapagkat ito ay isang responsibilidad bilang isang kasapi ng pamilya.

Pagkamagalang

(Respect)

13.3 Pagsunod sa tuntuning itinakda ng:

Tahanan

Mahirap magpalaki ng mabuting anak. Isang anak na masunurin sa magulang pero may kakayahang mapag-iba ang tama sa mali. Karamihan kasi ng mga magulang; kung hindi walang panahon para sa mga anak ay lukob ng mga baluktot na kaisipang maaaring di sinasadyang maipamana sa mga walang muwang na supling. Maraming bagay ang ipinapangaral ng mga magulang sa mga anak pero nakikita naman ng anak na magulang mismo ang lumalabag sa mga turo.

Pagkamagalang ay isang ugali ng mga Pilipino na itinuro pa ng ating mga ninuno. Likas na sa kultura natin ang pagiging magalang, nariyang turuang magmano o mag-po at opo ang mga bata sa kanilang mga kamag-anak at kakilala. Tapos, isasama ang bata sa isang pampublikong lugar at sa harap ng bata ay mumurahin o sisigawan ang may kabagalang attendant o service crew. Mumurahin at lalaitin ang yaya na nag-aalaga sa mga anak at hindi sasawayin ang anak kung nagiging walang modo sa harap ng yaya, kasambahay, drayber atbpng tagapaglingkod. May pinipili pala ang pagrespeto? Hindi ba marapat ding irespeto ang mga taong naglalaan ng panahon upang tayo ay paglingkuran? Ang pakikipag-usap nang mahinahon ay hindi nakakapagpababa sa isang tao kahit pa sabihing nagkamali o hayblad na ang kausap niya. Sa kakayahang magtimpi nakikita kung paano nirerespeto ng isang tao ang kanyang kapwa.

Bawat kasapi ng pamilya ay may responsibilidad na gawain sa tahanan na dapat sundin at gawin nang may pagkukusa at walang nararamandaman na galit o poot. Sa tahanan mo unang matutunan ang isa sa mga nakaugaliaan na ng mga Pilipino, ito ay ang pagsunod sa anumang tungkulin o utos na naiatang.

Paaralan

Sa paaralan ay maaaring ipakita ang iyong paggalang at pagrespeto sa iyong mga guro o kung sino mang nakatataas sa pamamagitan ng pagsunod sa kanilang mg autos. Sa paaralan ay maituturo ng mga guro ang tama at kabutihang naidudulot ng pagsunod sa mga inuutos o pinapakiusap.

Pagpapahalaga sa Karapatan

(Appreciation of One’s Rights)

Ang pagpapahalaga sa karapatang ay pagpapahalaga sa iyong bayan, pagpapahalaga sa iyong kapwa, kaibigan at magulang na dakila.

Nagpapakita ng pagpapahalaga sa mga karapatang tinatamasa.

Ang edukasyon ang isang halimbawa ng karapatang dapat tinatamasa ng bawat tao.

Napakahalaga ng edukasyon lipunan. Maraming kabataan ang nagpapahalaga ng kanilang pag-aaaral sapagkat ito ang tinuturing nilang kayamanan.

Sources: Book 1 Pilipino sa Ugali at Asal

https://brainmommy.wordpress.com/2012/07/19/bata-bata-ano-ang-itinuro-sa-iyo-ng-matatanda/

https://www.google.com.ph/#q=kahulugan+ng+pagiging+magalang

Prepared by:

Dianne Claire A. Dayao

Prepared to:

Prof. Iona Ofelia Zanoria

Lesson Plan

Republika ng Pilipinas

Pamantasang Normal ng Pilipinas

Ang pambansang Sentro sa Edukasyong Pangguro

South Luzon Campus

Banghay Aralin sa Ikalimang Baitang

Inihanda ni: Dianne Claire A. Dayao

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Naipapaliwanag ang kahalagahan ng pagiging masunurin sa bawat kasapi ng pamilya.
	Naipakikita ang mga paraan ng pagiging masunurin sa mga nakakatanda at iba pang kasapi ng pamilya.
	Nakasusunod sa mga utos o bilin ng bawat ksapi ng pamilya.
Pamagat	Pagsunod kaagad kapag tinawag ng kasapi ng pamilya
Batayan ng Pagkatuto / Batayang Konsepto	CODE- LC / LO #: EsPPP-IIIa – 1 Pagsunod kaagad kapag tinawag ng kasapi ng pamilya 13.1
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Respect and Love for One’s Family
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	Ø Social Ø Family- Peace and Justice Social- Respect for Human Rights Ø Respect and Love for One’s Family Family Solidarity Responsible Parenthood Concern for Common Good Cooperation Social Responsibility and Accountability Creative Goodwill Fairness Appreciation of Diversity Active Non-violence
Sanggunian	http://wol.jw.org/tl/wol/d/r27/lp-tg/1200003292 http://wol.jw.org/tl/wol/d/r27/lp-tg/2001247
Mga Kagamitan	Cartolina, Pentil Pen
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Masunurin- ang tawag sa akto ng pagsunod sa isang utos o paggawa ng bagay na ipinakiusap o sinabi Tahanan- isang kayarian o istrukturang gawa ng tao o mangangaso, at isang tirahan na napapalibutan ng mga dindingat may bubong. Pamilya- Ang pamilya ang tinaguriang pinakamaliit na sangay ng lipunan. Sa loob ng isang pamilya, maari ring mabalangkas ang isang pamahalaan o gobyerno. Ang mga magulang ang pamahalaan at ang mga anak ang mga mamamayan.
Mahahalagang Tanong	Dapat bang pinipili ang mga utos o anumang pinakiusap? Ano ang kahalagahan ng pagiging masunurin sa pamilya?

Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagliban v Pagsasaayos ng s+ilid-aralan v Pagbati
Pagganyak	Magpapakita ng mga Larawan. Ano ang ipinapakita sa mga larawan? Ano ang kahalagahan ng pagiging masunurin sa pamilya?
Gawain	Pangkatin ang klase sa dalawang pangkat. Ang unang pangkat ay magsasadula ng pagsunod sa mga utos sa tahanan. Ang ikalawang pangkat ay magsasadula ng hindi pagsunod sa mga utos sa tahanan. At pagkatapos ay ipapaliwanag ang kanilang isinadula.
Pagsusuri	Anong kaugalian ang isinadula ng unang pangkat? Kaninong pangkat ang nagpapakita ng pagiging masunurin sa tahanan?
Paglalagom / Pagpapalalim	Ø Masunurin ang tawag sa akto ng pagsunod sa isang utos o paggawa ng bagay na ipinakiusap o sinabi. Ang gawaing ito ay matuwid, tama at angkop. Ito rin ay isang katalinuhan. Ø Ang pagiging masunurin sa bawat kasapi ng pamilya ay nagpapakita ng respeto sapagkat sinunod mo at bawat pakiusap o kahilingan nila. Ø Ang mga kapakinabangan ng pagkamasunurin ay hindi lamang sa ugnayan ng magulang at anak. Para gumana nang maayos at mabunga ang lipunan ng tao, dapat na may pakikipagtulungan, na nangangahulugan naman ng pagkakaroon ng isang antas ng pagkamasunurin.
Paglalapat	Pakinggan ang mga sitwasyon. Tumayo kung ito ay nagpapakita ng pagsunod ng mga utos sa mga kasapi sa paaralan at manatiling nakaupo kung hindi. 1. Lumapit agad pag tinawag ng punong guro. 2. Patuloy sa paglaro kahit sinabihan na ng guro na magbasa.
Pagtataya	Basahin ang mga sitwasyon. Pagkatapos gumuhit ng dalawang puso kung ito ay nagpapakita ng pagkamasunurin sa mga kasapi sa paaralan. 1. Gawin ang mga assignments/ takdang aralin bago manood ng tv. 2. Sundin ang tugon ng guro na uwi agad pagkatapos ng klase. 3. Maglaro pagkatapos ng klase. 4. Sundin ang utos ng kapit-bahay na magwalis sa harapan ng kanilang bahay. 5. Magbasa pagdating sa bahay.
Takdang aralin	Maggupit ng malaking puso at isulat ang mga utos ng mga kasapi sa paaralan na sinusunod mo. ( 5).

Republika ng Pilipinas

Pamantasang Normal ng Pilipinas

Ang pambansang Sentro sa Edukasyong Pangguro

South Luzon Campus

Banghay Aralin sa Ikalimang Baitang

Inihanda ni: Dianne Claire A. Dayao

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Naipapaliwanag ang kahalagahan ng pagsunod nang maluwag sa dibdib kapag inuutusan.
	Nagpakikita ng kusang pagkilos ng di inuutusan.
	Nakakagawa ng gawaing bahay nang maluwag sa dibdib.
Pamagat	Pagsunod Nang maluwag sa dibdib kapag inuutusan
Batayan ng Pagkatuto / Batayang Konsepto	CODE- LC ∕ LO #: EsPPP-IIIa – 1 Pagsunod ng maluwag sa dibdib kapag inuutusan 13.2
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Compassion (Caring and Sharing)
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	v Moral v Love and Goodness v Self-worth ∕ Self Esteem o Goodness o Honesty ∕ Integrity o Personal Discipline o Courage o Trust o Compassion (Caring and Sharing)
Sanggunian	http://www.tagalogtranslate.com/tl_en/18744/pagkamasunurin http://tagalog.pinoydictionary.com/word/pagkamasunurin/
Mga Kagamitan	Cartolins, Pentil Pen, Board, Yeso
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Kautusan- atas na ibinigay ng isang tao Pagsunod- pagtalima sa isang utos o pakiusap
Mahahalagang Tanong	Dapat bang magalit kapag inuutusan? Ano ang kahalagahan ng pagsunod sa mga kautusan nang maluwag sa dibdib?

Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagl v iban v Pagsasaayos ng silid-aralan v Pagbati
Pagganyak	Mga larawan. Ano ang ipinapakita sa larawan? Dapat bang magalit kapag inuutusan? Tama ba ng ipinapakita sa una at ikalawang larawan?
Gawain	Ø Hatiin ang klase sa dalawang pangkat. Ø Ang unang pangkat ay magsasadula ng pagsunod nang maluwag sa dibdib kapag inuutusan sa paaralan. Ø Ang ikalawang pangkat ay magsasadula ng pagsunod ng maluwag sa dibdib kapag inuutusan sa tahanan. Ø At pagkatapos ay ipapaliwanag ang kanilang isinadula.
Pagsusuri	Nararanasan nyo ba ang mga ganitong sitwasyon sa inyong paaralan o tahanan? Ano ang kalagahan ng pagsunod sa mga kautusan nang maluwag sa dibdib?
Paglalagom / Pagpapalalim	Ø Ang pagsunod nang maluwag sa dibdib kapag inuutusan ay isang pagpapakita ng pagmamahal sapagkat hindi ka nakakaramdam ng pagkainis o anumang galit kapag inuutusan. Hindi labag sa loob ang pagsunod at taos pusong ginagawa ang pinakiusap. Ø Ang pagsunod nang maluwag sa dibdib kapag inuutusan ay hindi lamang nagdudulot ng maliligayang ugnayan sa pamilya at ng iba pang panghabang-buhay na mga kapakinabangan kundi naglalaan din ito ng pundasyon na doo’y maitatatag ang pinakamahalagang ugnayan sa lahat.
Paglalapat	Makinig sa aking bawat sasabihin. Itaas ang kanang kamay kapag ito ay nagpapakita ng pagsunod sa kautusan ng maluwag sa dibdib at itaas ang kaliwang kamay kung hindi. 1. Tinawag ni Aling Nina ang kanyang anak sa labas ng bahay na kasalukuyang naglalaro at ang kanyang anak ay nagdadabog na lumapit sa kanya. 2. Inutusan ni Mang Ben ang kanyang anak na bumili ng suka at ito’y mabilis na sumunod. 3. Pinaabot ni Inday sa kanyang bunsong kapatid ang suklay ngunit ito’y inihagis sa kanya.
Pagtataya	Ilagay ang TAMA kapag nagpapahayag ng pagsunod ng maluwag sa dibdib at MALI kung hindi. 1. Nagwawalis si Joyce sa harap ng bakuran ng nagdadabog. 2. Nagliligpit si Angelica ng higaan ng nakangiti. 3. Hinuhugasan ni Kaka ang mga pinggan habang kumakanta. 4. Nakasimangot si Patring habang naglalaba. 5. Si Mariden ay masiglang naglalampaso ng sahig.
Takdang aralin	Ilagay sa isang buong papel ang bawat utos na inyong sinunod sa inyong tahanan.

Republika ng Pilipinas

Pamantasang Normal ng Pilipinas

Ang pambansang Sentro sa Edukasyong Pangguro

South Luzon Campus

Banghay Aralin sa Ikalimang Baitang

Inihanda ni: Dianne Claire A. Dayao

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Nakakapagbigay ng ideya tungkol sa usaping pantahanan at pampaaralan.
	Naipapakitang aktibong nakakadalo sa mga programang pampaaralan.
	Nakakagawa sa mga gawain sa tahanan maging sa paaralan.
Pamagat	Nakakasunod sa tuntuning itinakda ng tahanan at paaaralan
Batayan ng Pagkatuto ∕ Batayang Konsepto	CODE- LC ∕ LO #: EsPPP-IIIa – 1 Nakakasunod sa tuntuning itinakda ng tahanan at paaaralan 13.3
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Compassion (Caring and Sharing)
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	Ø Moral Ø Love and Goodness Ø Self-worth ∕ Self Esteem Goodness Honesty ∕ Integrity Personal Discipline Courage Trust Compassion (Caring and Sharing)
Sanggunian	http://www.depinisyon.com/depinisyon-139478-pagsunod.php https://www.lds.org/scriptures/gs/6_72?lang=tgl
Mga Kagamitan	Laptop, Projector
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Tahanan- Isang gusali na kanlungan ng mga tao Pagkamasunurin- ang paggawa ng iniuutos, ang pagsunod sa hinihiling, o ang pag-iwas sa bagay na ipinagbabawal.
Mahahalagang Tanong	Ano ang kahalagahan sa inyong buhay ng pagsunod sa mga tuntuning itinakda?

Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagliban v Pagsasaayos ng silid-aralan v Pagbati
Pagganyak	Video Presentation https://www.youtube.com/watch?v=EWUrQmfStQU Ano ang ipinapakita sa presentasyon na iyong napanuod? Ginagawa nyo ba ito sa inyong tahanan o paaralan?
Gawain	Hatiin ang klase sa apat na pangkat ayon sa kanilang kakayahan. Ø Unang pangkat- Mahusay sa pagkanta. Gagawa ng kanta tungkol sa pagsunod sa tuntuning itinakda. Ø Ikalawang pangkat- Mahusay sa pagsayaw. Bubuo nang maiksing sayaw patungkol sa pagsunod sa mga tuntuning itinakda ng tahanan at paaralan. Ø Ikatlong pangkat- Mahusay sa pagguhit. Guguhit ng mga larawan patungkol sa pagsunod sa mga tuntuning itinakda ng tahanan at paaralan. Ø Ikaapat na pangkat- Mahusay sa pagsasadula. Magsasadula patungkol sa pagsunod sa mga tuntuning itinakda ng tahanan at paaralan. Nasiyahan ba kayo sa kanilang ipinakita? Ano ang ipinapahiwatig ng kanilang mga presentasyon?
Pagsusuri	Anong kaugalian ang ipinapakita sa mga presentasyon na kanilang nabuo? Mabuting pag-uugali ba ng ipinapakita sa presentasyon? Dapat ba itong tularan?
Paglalagom ∕ Pagpapalalim	Ø Ang pagsunod sa tuntuning itnakda ay nagpapakita nang pagkamagalang at pagkamasunurin. Ø Pagkamagalang ay isang ugali ng mga Pilipino na itinuro pa ng ating mga ninuno. Likas na sa kultura natin ang pagiging magalang, nariyang turuang magmano o mag-po at opo ang mga bata sa kanilang mga kamag-anak at kakilala. Ø Masunurin ang tawag sa akto ng pagsunod sa isang utos o paggawa ng bagay na ipinakiusap o sinabi. Ang gawaing ito ay matuwid, tama at angkop. Ito rin ay isang katalinuhan.
Paglalapat	Kumuha ng papel at isulat ang TAHANAN kung ito ay pagsunod sa tuntuning itinakda sa tahanan at PAARALAN kung ang tinutukoy ay ang pagsunod na itinakda sa paaralan. 1. Inutusan ng Nanay ang kanyang anak na magwalis. 2. Nagtatabo si Lito sapagkat maliligo ang kanyang kapatid na babae. 3. Pinag-uutos ng guro sa kanyang mga estudyante na kumuha ng isang buong papel. 4. Inutusang bumili ng suka si Tonyo ng kanyang Nanay. 5. Tinawag si Mika ng kanyang guro at pinapunta sa unahan.
Pagtataya	Isulat ang OO kung ito ay nagpapahayag ng paggalang at HINDI kung ito ang nagpapahayag ng hindi paggalang. ______1. Sinigawan ni Kaka ang kanyang Nanay. ______2. Nagmamano si Claire sa kanyang Lolo at Lola kapag ito ay kanyang binibisita. ______3. Gumagamit ng Po at Opo si Juana kapag sya ay nakikipag-usap sa mas matanda sa kanya. ______4. Di sinusunod ni Ana ang utos ng kanyang Nanay. ______5. Palaging tumutugon si Juaning s autos ng kanyang kapatid.
Takdang aralin	Magsulat ng tig-limang katungkulan sa tahanan at paaralan.

Republika ng Pilipinas

Pamantasang Normal ng Pilipinas

Ang pambansang Sentro sa Edukasyong Pangguro

South Luzon Campus

Banghay Aralin sa Ikalimang Baitang

Inihanda ni: Dianne Claire A. Dayao

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Naipapaliwanag ang kahalagahan ng edukasyon.
	Naipapakita ang pagiging masigasig pumasok sa paaralan.
	Nakikilahok sa mga programa sa paaralan.
Pamagat	Nagpapakita ng pagpapahalagang tinatamasa
Batayan ng Pagkatuto ∕ Batayang Konsepto	CODE- LC ∕ LO #: EsPPP-IIIa – 1 Nagpapakita ng pagpapahalagang tinatamasa 14.
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Goodness
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	Ø Moral Ø Love and Goodness Ø Self-worth ∕ Self Esteem Goodness Honesty ∕ Integrity Personal Discipline Courage Trust Compassion (Caring and Sharing)
Sanggunian	https://tl.wikipedia.org/wiki/Paggalang https://filipinodict.com/en/tl/en/pagkamagalang
Mga Kagamitan	Laptop , Projector
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Edukasyon- ay isang pook kung saan nag-aaral ang isang mag-aaral. Halimbawa nito ang elementarya at sekundarya. Paaralan- ay kinabibilangan ng pagtuturo at pag-aaral ng isang kasanayan, pagbahagi ng kaalaman, mabuting paghusga at karunungan. Mag-aaral- ay siyang taong nag-aaral at maaring bihasa sa talino. Ang estudyante ay tinuturuan ng guro na mag-aaral at makadiskubre ng mga bagay. Lahat ng tao ay dumadaan sa proseso ng pagiging estudyante. Ang mga estudante ay nangangailangan ng mga silid-aralan at mga kagamitan pang-iskwela.
Mahahalagang Tanong	Bakit kailangang pahalagahan ang tinatamasa sa buhay? Ano ang kahalagahan ng Edukasyon?

Lunsaran

v Panalangin

v Pagtetsek ng liban at di pagliban

v Pagsasaayos ng silid-aralan

v Pagbati

Pagganyak

Video Presentation

https://www.youtube.com/watch?v=e0YomYNXb6E

Ano ang ipinapakita sa video na inyong napanuod?

Anong kahalagahan ng Edukasyon sa ating buhay?

Gawain

Hatiin ang klase sa dalawang pangkat.

Ø Ang unang pangkat ay magpapakita ng nagpapahalaga sa tinatamasa patungkol sa Pamilya.

Ø Ang ikalawang pangkat magpapakita ng pagpapahalaga sa tinatamasa patungkol sa Edukasyon.

Ang kanilang isinadula ay kanilang ipapaliwanag.

Pagsusuri

Patungkol saan ang kanilang isinadula?

Anong kaugalian ang ipinapakita ng dalawang pangkat?

Paglalagom ∕ Pagpapalalim

Ø Ang pagpapahalaga sa karapatang ay pagpapahalaga sa iyong bayan, pagpapahalaga sa iyong kapwa, kaibigan at magulang na dakila.

Ø Ang edukasyon ang isang halimbawa ng karapatang dapat tinatamasa ng bawat tao.

Ø Napakahalaga ng edukasyon lipunan. Maraming kabataan ang nagpapahalaga ng kanilang pag-aaaral sapagkat ito ang tinuturing nilang kayamanan.

Paglalapat

Kumuha ng papel at magbigay ng 5 tinatamasa sa buhay. Ipaliwanag kung bakit ito mahalaga.

Halimbawa: Pagkain

Mahalaga ang pagkain sapagkat ito ang isa ito sa pangangailangan natin upang mabuhay.

Pagtataya

Piliin ang kahulugan ng mga salita sa loob

Mag-aaral

Paaralan Edukasyon

Silid-aralan Guro

_______1. Tumutukoy sa tagapagturo sa mga mag-aaaral.

_______2. Ito ay pag-aaral ng isang kasanayan.

_______3. Tinuturuan ng mga guro.

_______4. Isang lugar kung saan nag-aaral ang mga tao.

_______5. Lugar kung saan ginaganap ang klase.

Takdang aralin

Pag-uwi ay isulat ang bagay na meron sa inyong bahay na mahalaga sa inyo. Ipaliwang kung bakit ito mahalaga sa buhay nyo.

Republika ng Pilipinas

Pamantasang Normal ng Pilipinas

Ang pambansang Sentro sa Edukasyong Pangguro

South Luzon Campus

Banghay Aralin sa Ikalimang Baitang

Inihanda ni: Dianne Claire A. Dayao

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Naipapaliwanag ang kahalagahan ng talaan ng pagtutuos ng puhunan, gastos, kita at maiimpok.
	Nakakagamit ng paraan ng pagtutuos ng puhunan, gastos, kita at maiimpok nang matalino at mabisa upang malaman ang kinita.
	Naisasagawa ang operasyon ng puhunan, gastos, kita, at maiimpok.
Pamagat	Natutuos ang puhunan, gastos, kita, at naiimpok
Batayan ng Pagkatuto ∕ Batayang Konsepto	CODE- LC ∕ LO #: EPP4AG-0g- 13 Natutuos ang puhunan, gastos, kita, at naiimpok 1.13
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Responsible Consumerism
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	v Economic v Sustainable and Human Development v Balance between Economic and Social Development Protection of the Environment Wise Use of Resources Responsible Consumerism Productivity and Quality Economic Equity Work Ethic Entrepreneurial Spirit
Sanggunian	http://www.slideshare.net/benchhood/third-grading-first-week-ekonomiks http://www.slideshare.net/jaredram55/ekonomiks-lm-yunit-3-2
Mga Kagamitan	Pisara at Yeso
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Puhunan- Sa pananalapi, ang puhunan ay ang pagbili ng isang bagay na may halaga upang ito’y magbunga ng kita o tumaas pa ang halaga sa hinaharap at maaaring ipagbili sa mas mataas na presyo. Kita- ay ang pagkakataon ng pagkonsumo o pag-iimpok na nakakamit ng isang entidad o “katawan” sa loob ng isang tiyak na balangkas ng panahon, na pangkalahatang nasa anyo ng kasunduang pampananalapi. Gastos- nagugol Naimpok- naipon
Mahahalagang Tanong	Bakit kailangang gumawa ng talaan ng puhunan, gastos, kita at maiimpok? Ano ang kahalagahan ng puhunan sa negosyo?

Lunsaran

v Panalangin

v Pagtetsek ng liban at di pagliban

v Pagsasaayos ng silid-aralan

v Pagbati

Pagganyak

Ang guro ay magbibigay ng isang biskwit sa bawat isang mag-aaral. Iiwan nya ito sa loob ng limang minuto. Pagkatapos ng limang minuto ay babalik ang guro at titingnan kung ito ay naroon pa. Kung ang biskwit ay naroroon at hindi pa nakakain ay ito ay kanyang dadagdagan. Ngunit kung ang biskwit ay wala na hindi na nya ito dadagdagan pa.

Bakit nyo agad kinain ang biskwit?

Ano ang reaksyon nyo sa mga dinadagan ko ng biskwit?

Gawain

Hatiin ang klase sa dalawang pangkat. Bawat pangkat ay magpaparamihan ng konsyumer.

Magkapareho silang ng pinagkukun ng mga halaman.

Produkto: Halamang Ornamental

Ø Unang pangkat

Orchids- ₱25.00

Rosas- ₱20.00

Sampaguita- ₱15.00

Ø Ikalawang pangkat

Orchids- ₱20.00

Rosas- ₱15.00

Sampaguita- ₱10.00

Ano ang isasaalang-alang mo sa pagbili ng produkto?

Mahalaga bang tingnan muna ang kalidad ng produkto bago tingnan ang presyo?

Pagsusuri

Sa paanong paraan mahihikayat ang mga konsyumer na bumili ng produkto?

Ano ang kahalagahan ng puhunan sa negosyo?

Paglalagom ∕ Pagpapalalim

Ø Sa pagbebenta malalaman ng isang magsasaka kung siya ay kumikita o nalulugi sa kanyang pagtatanim at pagbebenta ng kaniyang inaning produkto ay sa pamamagitan ng Talaan ng pagtutuos ng ginastos at kinita ng naipagbiling produkto.

Ø Malaki ang gampanin ng puhunan sa mga magsasaka sapagkat ito ang ibinibili nila ng punla sa kanilang sakahan. Ang puhunan ang ginagamit ng magsasaka upang kumita ng malaki.

Ø Ang anihan ang pinakamasayang parte sa pagtatanim. Bawat halaman, may kanya-kanyang panahon ng pagsuloy, paglaki at paglago hanggang sa gumulang na ang kanilang mga bunga o lamang-ugat na siyang maaring anihin.

Paglalapat

Ø Itaas ang kanang kamay kapag ang tinutukoy ay puhunan/ namuhunan.

Ø Itaas ang kaliwang kamay kapag ang tinutukoy ay pag-iipon/naimpok.

1. Namuhunan si Jordan ng mahigit 10,000 piso sa kanyang sakahan upang ipambili ng pananim at pampataba g lupa.

2. Nakaipon si Biday ng pera sa kanyang paglalaba.

3. Kumita nang malaki si Basong sa kanyang sabungan at agad itong nilagay sa bangko para ipunin.

4. Si Badeth ay namuhunan sa kanyang pagbubukas ng maliit na tindahan.

5. Nakaipon si Claire mula sa kanyang pagnenegosyo.

Pagtataya

Gumawa ng maliit na talaan sa isang buong papel.

Produkto: Mais

Puhunan
Gastos
Kita
Naimpok

Total: _________

Takdang aralin

Ang inyong Takdang Aralin ay kaugnay sa inyong ginawa sa pagtataya.

1. Sa inyong ginawang maliit na talaan, kumita baa ng magsasaka?

2. Magkano ang kanyang perang naimpok?

3. Ano ang inyong isinasaalang-alang sa paggawa ng talaan?

Republika ng Pilipinas

Pamantasang Normal ng Pilipinas

Ang pambansang Sentro sa Edukasyong Pangguro

South Luzon Campus

Banghay Aralin sa Ikalimang Baitang

Inihanda ni: Dianne Claire A. Dayao

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Naipapaliwanag ang kahalagahan ng paggawa ng plano ng pagpapatubo ng halamang ornamental.
	Naipagpapatuloy ang kawilihan sa mga pagkakakitaang gawain.
	Naisasagawa ang mga plano ukol sa pagtatanim bilang pagkakakitaan.
Pamagat	Nakakagawa ng plano ng patuloy na pagpapatubo ng halamang ornamental bilang pagkakakitaang gawain
Batayan ng Pagkatuto ∕ Batayang Konsepto	CODE- LC ∕ LO #: EPP4AG-0g- 14 Nakakagawa ng plano ng patuloy na pagpapatubo ng halamang ornamental bilang pagkakakitaang gawain 1.14
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Wise Use of Resources
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	v Economic v Sustainable and Human Development v Balance between Economic and Social Development Protection of the Environment Wise Use of Resources Responsible Consumerism Productivity and Quality Economic Equity Work Ethic Entrepreneurial Spirit
Sanggunian	https://prezi.com/0cksofkn6euh/pagtutuos-ng-nagastos-at-kinita/ http://www.slideshare.net/jaredram55/ekonomiks-lm-yunit-3-2 https://www.academia.edu/20351451/Abanghay-aralin
Mga Kagamitan	Pisara at Yeso
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Halamang Ornamental- y mga tanim na ginagamit na palamuti sa mga tahanan, paaralan, hotel, restaurant, parke at mga lansangan. Hanap-buhay- trabaho na mapapagkakitaan
Mahahalagang Tanong	Ano ang halamang Ornamental?

Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagliban v Pagsasaayos ng silid-aralan v Pagbati
Pagganyak	Magpapakita ng limang halimbawa ng halamang ornamental. Ipapahawak sa mga bata. Maganda ba ang mga bulaklak na inyong nakita at nahawakan? Nagustuhan nyo bang magtanim ng makita at mahawakan nyo ang mga ito?
Gawain	Pumili ng isa sa halamang ipinakita. At ipaliwanag kung bakit yung ang pinili.
Pagsusuri	Ano ang kahalagahan ng halamang ornamental sa ating kapaligiran? Maaari ba natin itong pagkakitaan?
Paglalagom ∕ Pagpapalalim	Ø Ang halamang ornamental ay mga tanim na ginagamit na palamuti sa mga tahanan, paaralan, hotel, restaurant, parke at mga lansangan. Gaya ng mga halamang bulaklakin, halamang baging at halamang palumpong. Mga halamang hindi namumulaklak at mga halamang hindi medisinal. Ø Hanapbuhay ng maraming Pilipino ang pagtatanim. Madaragdagan ang pagkaing panustos sa bansa. Kung mataas ang produksyon, higit na marami ang makikinabang. Bukod sa mura ang halaga makapagluluwas pa ng produkto sa iba’t-ibang lugar sa bansa.
Paglalapat	Bawat isa ay tatayo at magbibigay ng halamang ornamental na maaring pagkakitaan.
Pagtataya	Tukuyin kung ano ang halamang ornamental. Lagyan ng tsek (/) kapag halamang ornamental at eki (x) kapag hindi. 1.Orchids 6. Santol 2. Mangga 7. Kalamyas 3. Rambutan 8. Calla Lily 4. Calachuchi 9. Sampaguita 5. Rosas 10. Mahogany
Takdang aralin	Magbigay ng 10 halamang ornamental at kapakinabangan nito. Isulat sa isang buong papel.

Republika ng Pilipinas

Pamantasang Normal ng Pilipinas

Ang pambansang Sentro sa Edukasyong Pangguro

South Luzon Campus

Banghay Aralin sa Ikalimang Baitang

Inihanda ni: Dianne Claire A. Dayao

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Naipapaliwanag ang kahalagahan ng pag-aalaga ng hayop sa tahanan.
	Nakakatamo ng kaligayahan sa pag-aalaga ng mga hayop.
	Nakakatupad sa mga tuntunin ng pag-aalaga ng hayop.
Pamagat	Natatalakay ang kabutihang dulot ng pag-aalaga ng hayop sa tahanan
Batayan ng Pagkatuto ∕ Batayang Konsepto	CODE- LC ∕ LO #: EPP4AG-0g- 14 Natatalakay ang kabutihang dulot ng pag-aalaga ng hayop sa tahanan 2.1
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Enviromental Care
Dimensyon) Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	v Physical v Health and harmony with nature v Holistic Health v Cleanliness v Physical Fitness v Reverence for v Life v Environmental Care
Sanggunian	https://docs.askiven.com/what-is-kabutihang-dulot-sa-pag-aalaga-ng-hayop.htm http://ebooks-kings.com/pdf/kahalagahan-ng-pag-aalaga-ng-hayop-sa-tahanan
Mga Kagamitan	Pisara at Yeso, Mga larawan ng Hayop
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Pag-aalaga- pag-aaruga Hayop- ay isang pangunahing grupo ng mga organismo sa buong mundo. Tahanan- isang kayarian o istrukturang gawa ng tao o mangangaso, at isang tirahan na napapalibutan ng mga dindingat may bubong.
Mahahalagang Tanong	Anong kapakinabangan ng pag-aalaga ng hayop sa ating tahanan? Ano ang dapat isaalang-alang sap ag-aalaga ng hayop sa loob ng tahanan?

Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagliban v Pagsasaayos ng silid-aralan v Pagbati
Pagganyak	Larawan ng mga Hayop na maaaring alagaan sa bahay. Ano ang gusto nyong alagaan sa bahay sa mga ipinakitang larawan? Ano ang kahalagahan ng pag-aalag ng hayop sa tahanan?a
Gawain	Hatiin sa dalawang pangkat ang klase. Ø Ang unang pangkat ay magsasadula ng magandang pakikitungo sa mga alagang hayop. Ø Ang ikalawang pankat ay magsasadula ng pagmamaltrato sa mga hayop.
Pagsusuri	Ano ang dapat isaalang-alang sa pag-aalaga ng hayop sa tahanan? Ano ang kapakinabangan ngpag-aalaga ng hayop sa tahanan?
Paglalagom ∕ Pagpapalalim	Ø Bawat hayop ay may kakanyahan o identity na parang tao rin. Ang pagkilala at pagrespeto sa kakayahang ito ay susi sa mas malalim na pag-unawa kung paano dapat pakitunguhan ng maayos ang ating mga alaga. Marunong tumanaw ng utang ng loob ang mga hayop at kinikilala lamang nila ang mga among alam nilang nag-aalaga at tunay na nagmamahal sa kanila. Ø Iba’t-ibang paraan ng pagaalaga ng mga tao sa mga hayop. May mga taong sobrang maasikaso sa kanilang mga alaga na mistulang mga anak na nila ang mga ito. Kadalasan ang iba ay binibihisan pa ng mga ito, inaayusan, dinadala sa beteniraryo, pinapasyal at binibigyan ng sapat na oras at atensyon.
Paglalapat	Isa-isang sasagot ang mga mag-aaral kung anong hayop ang inaalagaan nila sa kanilang tahanan.
Pagtataya	Isulat ang TAMA kung tama ang ipinahahayag at MALI kung hindi. ______1. Dapat mahalin ang mga hayop. ______2. Pinapakain ang mga hayop. ______3. Sinisipa at hinahampas ang mga hayop. ______4. Pinapasyal ang mga hayop. ______5. Nililgaw ang mga hayop.
Takdang aralin	Iguhit ang paboritong hayop sa tahanan.

Republika ng Pilipinas

Pamantasang Normal ng Pilipinas

Ang pambansang Sentro sa Edukasyong Pangguro

South Luzon Campus

Banghay Aralin sa Ikalimang Baitang

Inihanda ni: Dianne Claire A. Dayao

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Nakakapagmungkahi ng iba’t-ibang kapakinabangan ng pag-aalaga ng hayop sa tahanan.
	Naipagpapatuloy ang kawilihan sa pag-aalaga ng hayop.
	Nakakalikha ng mga plano ukol sap ag-aalaga ng hayop.
Pamagat	Natutukoy ang mga hayop na pwedeng alagaan sa bahay
Batayan ng Pagkatuto ∕ Batayang Konsepto	CODE- LC ∕ LO #: EPP4AG-0g- 15 Natutukoy ang mga hayop na pwedeng alagaan sa bahay 2.2
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Reverence and Respect for
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	v Physical v Health and harmony with nature v Holistic Health v Cleanliness v Physical Fitness v Reverence and Respect for v Life v Environmental Care
Sanggunian	http://www.philstar.com/para-malibang/2014/11/23/1394709/ligtas-na-pag-aalaga-ng-hayop-1
Mga Kagamitan	Laptop, Projector.
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Pag-aalaga- pag-aaruga Hayop- ay isang pangunahing grupo ng mga organismo sa buong mundo. Kapakinabangan- magagamit mula sa tao, bagay o hayop.
Mahahalagang Tanong	Mahilig ba kayo mag-alaga ng hayop? Mayroon bang kapakinabangan ang pag-aalaga ng hayop?

Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagliban v Pagsasaayos ng silid-aralan v Pagbati
Pagganyak	Video Presentation tungkol sa mga hayop na pwedeng alagaan sa loob ng tahanan. https://www.youtube.com/watch?v=v7ZpfvtMCpU Maganda ba ang inyong napanuod? Anong hayop ang gusto ninyong alagaan sa bahay?
Gawain	Bawat isa ay tatayo sa kanyang upuan at magbibigay ng isang hayop na gustong alagaan sa bahay. Ipaliwanag kung bakit ito ang gusto nilang alagaan. Anong kapakinabangan ng pag-aalaga ng hayop sa loob ng tahanan?
Pagsusuri	Ano ang kahalagahan ng pag-aalaga ng hayop? Ano ang isinasaalang-alang sap ag-aalaga ng hayop?
Paglalagom ∕ Pagpapalalim	Ø Ang pag-aalaga ng hayop ay isang kasiya-siyang gawain sa tahanan. Kailangan lamang ang sapat na kaalaman sa wastong paraan ng pag-aalaga upang matagumpay at makatiyak sa mga kapakipakinabangan na maidudulot nito. Ø Ang mga aso at pusa ay ilan lamang sa pwede nating alagaan sa ating tahanan. Ø Ang aso ay nakakatanggal ng stress at nakakatulong sa pagpapababa ng dugo. Ito rin ay maaari rin nating makasama sa pag-eehersisyo at ito ay mahusay na bantay ng bahay. Ang pusa ay nakakatanggal ng stress at nakakatulong sa pagpapababa ng dugo. Sila rin ay mahusay na taga-huli ng daga. Ang mga pusa ay mabait din na kalaro ng mga bata. Ang mga ito ay nagsisilbing kasa-kasama sa bahay at nabibilang na rin sa isang pamilya. Sa pamamagitan ng mga hayop ay nakakaramdam tayo ng pagmamahal mula sa kanila. Kapag kasama ang mga alagang hayop ay hindi tayo nakakaramdam ng plungkot at pag-iisa.
Paglalapat	Kumuha ng isang papel at isulat kung anu-anong hayop ang pwedeng alagaan sa loob ng tahanan.
Pagtataya	Hanapin ang mga huni ng hayop. Ilagay sa patlang ang tamang sagot. _____1. Aso a. Tweet! Tweet! _____2. Ibon b. Sssss! Sssss! _____3. Pusa c. Tiktilaok! Tiktilaok! _____4. Manok d. Aww! Aww! _____5. Ahas e. Meeeeh! Meeeeh! f. Meow! Meow!
Takdang aralin	Isulat sa kwaderno ang mga hayop na makikita sa loob ng inyong tahanan at ilagay ang kapakinabanagan nito sa inyo.

Grade 2

On December 19, 2016December 20, 2016 By esppnu3bLeave a comment

Outline

Nakakapagpakita ng paraan ng pasasalamat sa anumang karapatang tinatamasa

Pag aaral ng mabuti-

SA mga nagdaang panahon maging sa kasalukuyan, marami sa mga mag-aaral ang para bang baleawala o taken for granted lang sa kanila ang pag-aaral. Pilit na pinaiiral ang angking katamaran na siyang sagwil upang maasikaso ng mabuti ang kanilang pag-aaral. Pero kung kanilang gugustuhin at nanaisin, napakaraming paraan upang maiwasan ang mga tuksong nakapalibot sa kanila at para makapag-concentrate ng mabuti sa kanilang pag-aaral.

Focus nang kaisipan; Kailangang magkaroon ng pokus ng kaisipan ang mag-aaral sa kanyang pag-aaral. Huwag hayaang ma-destruct ang kaisipan sa mga walang kwentang bagay na makasisira sa pag-aaral.
Maging positibo sa lahat ng bagay na may kinalaman sa pag-aaral upang maging masigla ang kaisipan sa buong araw.
Maging aktibo sa iba pang extra curricular activities sa loob ng klase o sa buong paralan na makapagbibigay at makatutulong hindi lamang sa pag-aaral kundi lalo’t higit sa pagiging isang mabuting mag-aaral.
Umiwas sa masasamang barkada na walang maitutulong at nakasisira lamang sa pag-aaral, at huwag hayaang mahila paibaba. Laging isaisip ang kahalagahan ng pag-aaral tungo sa mabuting karunungan.
Time management. Mainam ang matutuhan at pagkakaroon ng time management dahil magagamit ito hindi lamang sa panahon ng pag-aaral kundi maging sa buong panahon ng buhay ng bawat isang indibidwal. Sa pagkakaroon ng time management, madali mong matatapos at maisasagawa ang anumang gawain o assignment nang hindi naghahabol sa oras. Lahat ay mailalagay sa tamang kaayusan.
Higit sa lahat, disiplinahin ang sarili. Ang pagkakaroon ng tamang disiplina sa sarili ang isang pinakamahalagang bagay na dapat taglayin ng isang mag-aaral o nang kahit sino pa man.

Reference: http://www.hermosa.gov.ph/index.php/education/287-paraan-tungo-sa-mabuting-mag-aaral

Naipapakita ang pagiging magiliw at palakaibigan

Magiliw na Pagtanggap sa Bisita

Ang mga Pilipino ay kilala sa buong mundo sa pagiging magiliw sa pagtanggap sa mga panauhin. Patunay nito ang maraming turista na pabalik-balik sa ating bansa upang magbakasyon. Dinadala natin sila sa mga magagandang pook o tanawin upang maging kasiya-siya at kapaki-pakinabang ang pagbisita nila sa atin. Ibinibigay natin sa kanila ang kanilang mga pangangailangan upang maging maginhawa ang pananatili nila rito. Gumagastos ng malaki ang mga Pilipino sa pagtanggap sa mga panauhin upang matiyak natin na sila ay nasisiyahan sa panahong inilalagi nila dito. Maging sa ating mga kamag-anak at kakilala ay magiliw tayo sa pagtanggap sa kanila. Bukas ang ating tahanan sa sinumang nais na manatili rito at handa tayong magkaloob ng ating makakayanan para sa kanila.

PAGIGING POSITIBO AT MASAYAHIN

Ang mga pilipino ay positibo at masayahin. Kahit na tayo ay may hinaharap na problema nagagawa padin nating ngumiti. Hindi tayo sumusuko at bumabangon parin. Katulad nung mga oras na sinalanta tayo ni Yolanda, di tayo sumuko at sinusubukang bumangon para sa ating pamilya. Di na natin inisip ang hirap ngunit patuloy tayong bumabangon kahit madapa .Tayo din ay masayahin. Minsan kung may pyesta, nakikisaya din tayo at ginugunita ito. Tayo ay laging nakatawa kahit na may problema.

PAGIGING MATULUNGIN NG MGA PILIPINO

Ang pagtulong sa kapwa ay isang gawaing pinoy na likas sa ating mga pilipino. Madalas , ang iba pa ang inuuna natin imbes ang sarili natin .Tayong mga Filipino ay likas na mapagkawang-gawa sa kapwa lalong-lano na sa mga kapus-palad at hirap sa buhay. Dyan mo masusukat ang pagiging matulungin nating mga Filipino sa panahon ng kalamidad, sakuna, delubyo, at baha. Sa lahat ng dako dito sa Pilipinas ang kadalasang tumutulong ay yung mga taong sapat lang ang pamumuhay. Kung sino pa ang nakakaraos ng tama at nakaka-kain ng tama ay sya pa ang mga taong mabilis na tumutugon sa hinaing ng mga maliiit na tao

PAGIGING MAPAGMAHAL SA PAMILYA NG MGA PILIPINO

Kilala ang mga Pilipino sa pagiging mapagmahal dahil handa silang magsakripisyo para lang mapabuti ang kanila minamahal isa ng halimbawa rito ay ang mga magulang na mas pinipili magtarabaho sa ibang bansa para lang sa kanila mga anak. Tinitiis ng mga magulang na mawalay sa kanilang mga anak upang mabigyan nila ito ng magandang kinabukasan

Reference: https://www.scribd.com/doc/269436851/Gr-4-Magiliw-Sa-Pagtanggap-Sa-Bisita-Pretest

http://filipinoproject01.blogspot.com/

Nakakapagpahayag ng kasiyahan sa karapatang tinatamasa

Ang karapatan ay isang bagay na dapat matamasa ng isang mamamayan.

Ang mga karapatang pantao ay tumutukoy sa “payak na mga karapatan at mga kalayaang nararapat na matanggap ng lahat ng mga tao. Kabilang sa mga halimbawa ng mga karapatan at mga kalayaan, na karaniwang iniisip bilang mga karapatang pantao, ang mga karapatang sibil at pampulitika, tulad ng karapatang mamuhay at kalayaan, kalayaan sa pagsasalita, at ang pagkakapantay-pantay sa harap ng batas; at mga panlipunan, pangkalinangan at pangkabuhayang karapatan, kasama ang mga karapatang makilahok sa kalinangan, karapatan sa pagkain, karapatang makapaghanapbuhay, at karapatan sa edukasyon.

Ang mga Uri ng Karapatan

Likas na Karapatan – Halimbawa nito ay mabuhay at magmahal.
Mga karapatan ayon sa konstitusyon – Nakapaloob sa Bill of Rights ng ating konstitusyon.
Mga Karapatan ayon sa batas – Ang mga mambabatas ay gumawa ng mga batas na nagkakaloob ng iba pang karapatan sa mga mamamayan.

Mga uri ng karapatan ayon sa saligang batas

Karapatang pampulitika – Ay tumutukoy sa ugnayan ng pamahalaan at ng mga mamamayan. Ang karapatang ito ay nagbibigay sa mga mamamayan ng kapangyarihan makilahok sa pamamalakad ng pamahalaan.
Karapatang Sibil – Ay may kaugnayan sa relasyon ng mga mamamayan sa isat isa.
Karapatang pangkabuhayan – Ay tumutukoy sa mga pamaraang maaaring gawin ng tao upang magkaroon ng matatag na kabuhayan.
Karapatan ng nasasakdal – Ay nagbibigay ng proteksyon sa mga taong nagkakaroon ng kaso o usapin laban sa batas.

Ang Iba pang Mga karapatan

Karapatan laban sa hindi makatwirang paghahalughog at pagdakip

Ang isang tao ay hindi maaaring dakpin na lamang ng sinuman ng walang warrant of arrest. Hindi rin maaaring pumasok, maghalughog at magsamsam sa pamamahay ng isang tao, kahit pa ang mga may kapangyarihan kung walang search warrant.

Natutukoy ang mga karapatang maaring ibigay ng mag anak

Ang mga karapatang pantao at katayuan ng pamilya

Ang Alintuntunin ng mga Karapatang Pantao (Human Rights Code) ng Ontario

Ang Alintuntunin ng mga Karapatang Pantao sa Ontario [Ontario Human Rights Code] (ang Alintuntunin) ay nagbibigay ng patas na mga karapatan at pagkakataon, at kalayaan mula sa diskriminasyon batay sa iba’t-ibang mga dahilan. Kinikilala ng Alintuntunin ang karangalan at kahalagahan ng bawat tao sa Ontario, sa pagtratrabaho, pabahay, mga pasilidad at mga serbisyo, mga kontrata, at pagiging miyembro sa mga unyon, kalakalan o samahan ng bokasyonal.

Prinoprotektahan ka ng Alintuntunin mula sa diskriminasyon sa mga lugar na ito batay sa iyong katayuan ng pamilya.

Ano ang katayuan ng pamilya?

Inilalarawan ng Alintuntunin ang “katayuan ng pamilya” bilang “pagiging nasa isang relasyon ng magulang at bata.” Ito’y maaari rin nangangahulugang isang “uri” ng relasyon ng magulang at bata, na maaaring hindi batay sa dugo o pag-ampon, pero batay sa pangangalaga, pananagutan, at pangako. Ang ilan sa mga halimbawa ay ang pangangalaga ng mga magulang sa mga bata (sa pamamagitan ng pag-ampon, anak-anakan, at amain/inahin), pangangalaga ng mga tao para sa mga tumatandang magulang o mga kamag-anak na may mga kapansanan, at mga pamilya na pinamumunuan ng lesbian, bakla, bisexual o transgendered na mga tao.

Ang pag-iwas ng diskriminasyon

Bilang unang hakbang sa pag-iwas ng diskriminasyon, kailangang kilalanin ng mga tagapag-empleyo, mga tagapagbigay ng serbisyo, mga may-ari ng lupa at ng publiko ang mga isyu sa mga karapatang pantao batay sa katayuan ng pamilya. Kung ang kanilang mga pangangailangan ay hindi kinikilala o sinusuportahan, ang mga tagapag-alaga ng pamilya ay karaniwang humaharap ng mga hadlang sa pagkuha ng pabahay, mga trabaho, at mga serbisyo.

Ito’y lalong nakakaapekto sa mga kababaihan na nagbibigay ng karamihan sa pangangalaga sa ating lipunan, at mga pamilya na mababâ ang kinikita, na maaaring walang mga sigurong trabaho at nahihirapang makakuha ng mga abot-kayang serbisyo o pabahay.

May panahon sa ating buhay karamihan sa atin ay mangangailangan magbigay o makakatanggap ng pangangalaga at kakailanganin natin matugunan ang ating mga karapatan sa katayuan ng pamilya.

Ang mga tagapagbigay-alaga sa pamilya ay protektado rin mula sa diskriminasyon at panliligalig na may kinalaman sa ibang mga bagay ng Alintuntunin, kabilang ang kapansanan, katayuan ng kasal, kasarian (pagiging buntis, pagpapasuso, pagkakilanlan ng kasarian), sekswal na oryentasyon, lahi, kulay, ninuno, relihiyon, edad at pagtanggap ng tulong panlipunan (sa pabahay). Ang proteksyon na ito ay umaaplay kahit na ang tagapagbigay-alaga ay may kaugnay lamang sa taong kinilala dahil sa isa sa mga dahilang ito.

Isang halimbawa ay ang isang taong nakatira at nagbibigay-alaga sa isang kamag-anak na may kapansanan sa pagkilos. Siya’y itinakwil ng isang may-ari ng lupa na natatakot dahil maaari siyang humiling ng mga upgrade sa apartment para sa madali makarating. Ang lalaki ay magde-demanda ng diskriminasyon batay sa kanyang pakikipanayam sa isang taong may kapansanan.

Ang iba pang mga halimbawa ng mga taong maaaring humarap ng reklamo ukol sa mga karapatang pantao batay sa katayuan ng pamilya (at iba pang mga dahilan) ay:

Isang ina na hindi makahanap ng pabahay dahil ayaw magpaupa ang mga may-ari ng lupa sa mga babaeng may mga anak at walang asawa
Isang magulang na may isang anak na may kapansanan nawalan ng trabaho dahil ayaw siya bigyan ng kanyang tagapamahala ng nababagay sa pangyayarinababagay sa pangyayariiskedyul na nababagay sa pangyayari sa trabaho upang madala niya ang kanyang anak sa mga medikal na tipanan sa mga oras ng trabaho
Ang isang babae ay hindi iasensoiasenso dahil sa paniwala ng kanyang tagapamahala na ang mga ina ay hindi dedikado sa kanilang trabaho
Ang bata na ang mga magulang ay naghahati ng pangangalaga, at na nangangailangan ng serbisyo nababagay sa pangyayarinababagay sa pangyayari ng bus ng paaralan
Isang malaking extended na imigranteng pamilya na humaharap ng mga hadlang sa pabahay dahil sa bilang ng mga taong nasa kanilang bahay
Isang pamilya na hindi binigyan ng pabahay dahil sila’y bata at tumatanggap ng tulong panlipunantulong panlipunan
Isang bakla o lesbian na tagapagbigay-alaga na tinanggihang ang karapatan bumisita sa nasa ospital na anak o magulang ng kasama, o nangangailangan ng leave of kawalan mula sa trabaho upang alagaan ang taong iyon.

Trabaho at katayuan ng pamilya

Ang mga taong nasa magulang-anak na relasyon ay may karapatang makakuha ng patas na pagtrato sa lugar ng trabaho. Hindi maaaring magdiskrimina ang mga tagapag-empleyo sa pag-upaupa, pag-iasenso, pagsasanay, benepisyo, mga kondisyon sa lugar ng trabaho o pagtigil sa trabaho dahil ang tao ay nag-aalaga sa isang kapamilya.

Maaaring maling isipin na ang mga taong nagbibigay ng pangangalaga sa pamilya ay hindi kasing husay, dedikado, o ambisyoso tulad ng iba – kadalasan dahil sa mga estereotipo sa kasarian – at maaaring hindi ma-iasenso, bigyan ng mga pagkakataon upang matuto, at bigyang-dangal. Sa mga lugar kung saan ang mga istruktura sa lugar ng trabaho, ang mga polisiya, mga pamamaraan o kultura ay hindi sinasali o kawalan sa mga taong na may mga pananagutan sa pagbigay-alaga, ang mga empleyado ay may legal na tungkulin isaalang-alang ang mga pagbabago upang tugunan ang mga pangangailangang ito. Ito’y tinatawag na tungkuling magbigay-tulong.

Ang ilang mga halimbawa ng pagbigay-tulong ay:

Pagbigay ng iskedyul nababagay sa pangyayarinababagay sa pangyayari
Pagpahintulot sa mga empleyado na kumuha ngkawalan upang alagaan ang mga miyembro ng pamilya na tumatanda, may sakit, o may kapansanan
Pahintulutan ang alternatibong kaayusan sa trabaho.
Ang gumawa ng isang nababagay sa pangyayari at inklusibong lugar ng trabaho ay kinabubuti para sa lahat ng mga empleyado, at makakatulong sa mga tagapag-empleyo na mag-upa, manatili, at kunin ang pinakamahusay na posibleng pagganap mula sa mga nagtatrabaho.

Pabahay at katayuan ng pamilya

Ipinagbabawal ng Alintuntunin ang tagapagbigay ng pabahay na magdiskrimina laban sa mga pamilya na may mga anak o mga tao na may relasyon sa mga tagabigay-alaga. Ito’y umaaplay sa pagrenta, pagpapaalis, mga patakaran at mga regulasyon ng gusali, pagpapaayos, at paggamit ng mga serbisyo at mga pasilidad.

Kailangan ang mga may-ari ng lupa ay:

Pumili ng mga nangungupahan na patas

Suportahan ang pangangailangan sa tulong ng lahat ng uri ng mga pamilya at mga tagabigayalaga

Tanggalin ang mga hadlang

Aktibong siguraduhin na ang mga nangungupahan ay hindi ginugulo.

Ang mga polisiya pati mga pasilidad at gusali ay maaaring kailangang baguhin upang matugunan ang mga pangangailangan nito at pagtibayin ang mga karapatang pantao.

Ang mga serbisyo at katayuan ng pamilya

Ang mga indibidwal ay maaring humarap ng mga hadlang at diskriminasyon dahil sa kanilang katayuan ng pamilya kapag sila’y gumagamit ng mga serbisyo at mga pasilidad. Dapat malaman at mabigyan-pansin ng mga tagapagbigay ng serbisyo ang mga tanging pangangailangan ng mga tagapagbigay-alaga at ang kanilang mga pamilya. Ito’y umaaplay sa mga sektor tulad ng mga restawran, mga tindahan, mga hotel, at mga sinehan. Ito’y umaaplay rin sa mga eskwelahan, transportasyon, libangan, mga panlipunang serbisyo, at iba pang mga serbisyo.

Mga halimbawa ng pagbigay-tulong sa katayuan ng pamilya kabilang ay:

Mga pasilidad na magagamit ng bata at stroller

Swimming pool at iba pang mga iskedyul ng libangan batay sa layunin, hindi sa edad

Mga polisiya sa pagpunta ng restawran

Mga programa nababagay sa pangyayari para sa digri ng estudyante

Inklusibong mga patakaran para sa mga pagbibisita sa ospital.

Reference: http://www.ohrc.on.ca/tl/ang-mga-karapatang-pantao-katayuan-ng-pamilya

Grade 3

On December 19, 2016December 20, 2016 By esppnu3bLeave a comment

Outline

ESP 3

Layunin:

15.1 Nakapagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino tulad ng:

Pagmamano

Pagmamano

Isang magandang pag-uugali ng mga Pilipino ang paghalik sa kamay o pisngi at pagmamano sa matatanda. Isang paraan ito ng paggalang. Karaniwang ginagawa ito ng mga bata matapos magdasal ng orasyon, pagkagaling sa simbahan, bago umalis ng bahay, kapag may dumadating o bumibisitang kamag-anak o matanda, at kapag nakita at nasalubong nila ang kanilang ninong at ninang.

Maraming pwedeng gawin upang magpakita ng respeto at may isang paraan o kaugaliang nagpapakita ng respeto at ito ay ang pagmamano. Ginagawa natin ito sa buong bansa, ngunit para sa ating mga Pilipino, ito ay isang tradisyon. Madalas ginagawa natin ang pagmamano sa harap ng ating mga lolo at lola o sa mga mas matanda sa atin. Mahalaga ang pagmamano para sa ating mga Pilipino. Kanino ba talaga tayo nagmamano? Gaya ng sinabi ko sa simula, nagmamano tayo sa ating mga lolo at lola, nanay at tatay, at sa mga taong mas matanda sa atin. Mga halimbawa nito ay ang ating mga kapamilya tulad nila tito at tita, mga pari, mga ninong at ninang at iba pa.

Paggalang

Isa sa mga kaugaliang Pilipino na dapat nating mahalin at panatilihin ay ang pagmamano, paggamit ng “po” at “opo” at paggamit ng iba pang magagalang na salita.

Ang paggamit ng “po” at “opo” at paggamit ng iba pang magagalang na pananalita tulad ng pagtawag ng ate, kuya, diko, ditse, manong, manang, at iba pa sa ating mga nakakatandang kapatid ay likas din sa ating mga Pilipino. Wala itong katumbas na salita sa ibang wika. May mga bayan sa ating bansa na hindi gumagamit ng mga salitang ito ngunit hindi ibig sabihin ay hindi sila magalang. Mahalaga sa ating mga Pilipino ang paggalang sa kapuwa, bawat tao ay ating iginagalang anuman ang katayuan niya sa buhay.

Iba’t iba ang paraan ng pagpapakita ng paggalang lalo na sa mga nakakatanda. Ang pagmamano ay isang pagpapakita ng paggalang na taniging sa mga Piipino lamang natin makikita. Dapat natin itong panatilihin at huwag iwaksi sa ating buhay. Ang pagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino gaya ng mga nabanggit ay sadyang napakasarap pakinggan at nagpapakita ng respeto sa bawat isa.

Layunin:

2 Nakapagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino tulad ng:

Paggamit ng “po” at “opo”

Paggamit ng “po” at “opo”

Ipinapakita rin ang paggalang ng mga batang Pilipino tuwing nakikipag-usap sila sa matanda. Gumagamit sila ng “po” at “opo” at magalang na pananalita at pagbati gaya ng “salamat po”, “Magandang hapon” at iba pa.

Ang paggalang sa mga nakakatanda ay naipapamalas din sa wikang Filipino. Sa wikang Filipino, ginagamit ang po at opo upang magpahayag ng paggalang. Kalimitan ay mga Tagalog ang gumagamit nito at hindi kinakailangang gamitan ng ibang mga Pilipino na ibang wika ang kinagisnan (Halimbawa: Bisaya, Ilocano, Bicolano, atbo). Sa halip na sabihin ang OO para sa salitang YES, ginagamit ang PO at OPO sa mga magulang, nakakatandang kapatid, tiyahin, tiyuhin, lolo at lola, mga may awtoridad at estrangher

Layunin:

15.5 Nakapagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino tulad ng:

Pagsunod sa tamang tagubilin ng mga nakakatanda

Ang mabuting kaugalian ng mga Pilipino tulad ng pagsunod sa tamang tagubiln o paalala ng mga nakakatanda ay hindi natin dapat kalimutan. Atin itong isabuhay at pahalagahan.

Isa sa mga maipagmamalaki natin bilang Pilipino ay ang pagiging masunurin. Iminulat tayo sa kaisipang dapat nating sundin ang mga tagubilin o paalala ng mga nakakatanda sa atin sapagkat sila ay may higit na karanasan sa kanilang kaalaman. Ang mga pangyayaring nararanasan natin ay maaaring napagdadaanan na nila kung kaya’t mayroon na silang sapat na kaalaman sa kung ano ang higit na tamang desisyon. Ang pagsunod natin sa kanila ay tanda ng paggalang sa mga nakatatanda.

Subalit may mga pagkakataong labag sa atin ang pagsunod o ayaw nating sundin ang kanilang utos. Ngunit hindi tayo dapat magdabog sa halip sabihin natin ang tamang dahilan nang maayos.

Dapat nating matutuhang timbangin ang mga tagubiling ibinibigay sa atin. Lagi nating isaisip na ang magiging desisyon natin ay dapat palaging magdudulot ng kabutihan sa lahat.

“Si Ian Masunurin”

Kategorya : Kwentong Pambata

May isang bata, ang pangalan nya ay Ian Masunurin. Napakasipag na bata ni Ian, lahat ng naiuutos ng mga nakakatanda sa kanya ay sinusunod nya. Ipinagmamalaki siya ng nanay at tatay nya dahil sa kasipagan nya. Masaya si Ian kapag nakakasunod sya sa mga utos sa kanya.

“Anak, hugasan mo nga yung mga pinggan.” utos ng nanay ni Ian.

“Opo, nay!” sagot naman ni Ian. Hinugasan ni Ian ang mga pinggan at pagkatapos nyang maghugas ng pinggan, tinawag naman sya ng tatay nya.

“Anak! Magdilig ka nga ng mga halaman.” utos ng tatay ni Ian.

“Opo, tay!” sagot naman ni Ian. Nag-igib na si Ian sa poso at sinimulan na ang pagdidilig ng mga halaman nila sa kanilang hardin. Pagkatapos nyang magdilig, tinawag naman sya ng kuya nya.

“Oy Ian! Ibili mo nga ako ng meryenda kina Aling Tinay.” utos naman ng kanyang kuya. Agad pumunta si Ian sa may tindahan ni Aling Tinay, at bumili ng meryenda ng kuya nya. Pagkatapos nya ibigay ang meryenda ng kuya nya, narinig naman nya ang boses ng ate nya.

“Ian! halika nga, ipag-timba mo nga ako ng pangbanlaw ko sa labahin ko.” utos ng ate nyang nag-lalaba ng mga damit nila. Agad namang nagtimba si Ian na parang di napapagod. Pagkatapos nilang maglaba, inutusan naman sya ng Tito nya.

“Ian, kunin mo nga yung palakol sa mga Lolo mo.” lumakad agad si Ian papunta sa bahay ng lolo nya para kunin yung palakol na gagamitin ng tito nya. May kabigatan yung palakol pero balewala lang sa kanya. Ibinigay na nya sa tito nya yung palakol.

Maglalaro na dapat si Ian, pero bigla naman sya tinawag ng lola nya, inutusan sya na mamitas ng okra sa bakuran nila. “Apo, mamitas ka nga ng okra, para may maiulam tayo.” dali dali namang kumuha ng basket si Ian at nagtungo na sa taniman nila ng okra.

Iniabot ni Ian ang mga napitas nitong okra sa lola nya. Maglalaro na dapat sya, kaso lang umuwi na pala yung mga kalaro niya. Wala na tuloy siyang kalaro, wala din naman kasi siyang mga laruan. Nalungkot si Ian. Napansin ito ng nanay, tatay, kuya, ate, tito at lola nya.

Dumating ang pasko, naging abala ang lahat. Utos dito, utos doon. Naging abala din si Ian. Halos kabi-kabila ang mga utos sa kanya. Pero masaya naman sya, kasi nga, pasko na.

Inutusan sya na kunin yung mga regalo sa ilalim ng Christmas tree. Madami yun, may malalaking kahon at meron din namang maliit. Lahat yun ay kinuha nya. Binilang nya yung mga regalo, “isa, dalawa, tatlo, apat, lima, anim” sabi nya sa sarili nya, bakit anim lang. Naisip nya na wala siguro syang regalo.

Nalungkot si Ian, ngunit nagulat siya ng biglang sabay sabay na sumigaw sina nanay, tatay, ate, kuya, tito at lola ng “Maligayang Pasko Ian!” sabay abot sa kanya ng mga kahon ng regalo.

“Dahil naging masipag at masunurin kang bata, may regalo ka sa amin. Tanggapin mo ang mga regalo namin sayo ngayong pasko.” Masayang masaya si Ian.

Hindi siya magkandatuto sa pagbubukas ng mga nakabalot na regalo sa kanya. Hindi nya alam kung alin ba ang uunahin, kung yung maliliit ba o yung malalaki.

Nabuksan nya ang lahat, at naging masaya si Ian sa natanggap nya na, PSP, malaking robot na Transformers, mga bagong damit, bagong sapatos, remote control na kotse, at mga tau-tauhan nila Ironman, Thor, Hulk at iba pa.

“Sana ay naging masaya ka sa mga bago mong laruan, dapat lang yan sayo kasi naging masipag at masunurin ka.”

Layunin:

Nakapagpapahayag na isang tanda ng mabuting pag-uugali ng Pilipino ang pagsunod sa tuntunin ng pamayanan.

Ang pagsunod sa mga tuntunin ng pamayanan ayt nakatutulong hindi lamang sa pansarili kundi pati narin sa lahat. May mga simpleng bagay na Malaki ang maiaambag kung ang bawat isa ay susunod sa tuntunin ng pamayanan.

Mga tuntunin:

Pagsunod sa batas trapiko
Pakikiisa sa mga proyekto ng pamayanan
Pagpapanatiling malinis ang lugar
Pakikipagkasundo sa kapitbahay

Sa mga nabanggit na tungkulin ay mahalagang isagawa ang lahat ng mga ito dahil para sa ikabubuti nila ito. Lalaki silang maaayos, may respeto at maypamamahal sa magulang at sa kanilang bayan.

Reference:

EsP 3 Yunit III – Para sa kabutihan ng lahat, Sumunod Tayo.

http://www.seasite.niu.edu/tagalog/modules_in_Tagalog/mga_katangian_ng_pilipino.htm

http://www.sba.ph/2011/10/si-ian-masunurin-kwentong-pambata.html

https://eskweeskwelahan.wordpress.com/tag/paggamit-ng-po-at-opo/

Pagmamano

Inihanda ni: Joyce Ann L. Ortiz BTLE III-B

Lesson Plan

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapahalaga (EsP) Baitang 3

Inihanda ni: Joyce Ann L. Ortiz

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Layuning Pangkabatiran Nakakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng pagmamano
	Pangdamdaming mga saloobin, pagpapahalaga, mithiin at katwiran Nakapagbibigay-galang sa mga nakatatanda
	Pagkakaugnay ng kaisipan at pagkilos Naisasagawa ang pagmano tanda ng paggalang
Pamagat	Pagmamahal sa mga Kaugaliang Pilipino
Batayan ng pagkatuto/batayang konsepto CODE-LC/LO #	Nakapagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino tulad ng: Pagmamano (#15.1) esP3ppp-IIIa-b — 14
Mga pagpapahalagang ituturo	Paggalang sa kapwa
Dimensyon Buod na pagpapahalaga Kaugnay na pagpapahalaga	Intellectual Truth and Tolerance · Openness and Respect for Others · Love Of Truth · Critical Thinking · Creativity · Future Orientation
Sanggunian APA FORMAT/Pahina/Website or URL	https://kaugalian.wordpress.com/2016/03/05/pagmamano/
Mga kagamitan	Kartolina at Mga larawan
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Pagmamano – ito ay kaugalian ng mga Pilipino upang ipakita ang paggalang sa nakatatanda. Paggalang – ay pagpapalagay ng mabuting hangarin at kakayahan ng ibang tao sa sarili.
Mahahalagang Tanong	1. Ano ang kahalagahan ng pagmamano? 2. Paano mo maipapakita ang paggalang sa mga nakatatanda?
1. Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagliban v Pagsasaayos ng silid-aralan v Pagbati
	Pagbuo ng larawan na nagpapakita ng Pagmamano 1. Ano ang nakikita nyo sa larawan? 2. Ginagawa nyo ba ito sa mga mgagulang nyo o sa mga nakakatanda sa inyo? 3. Kelan karananiwang ginagawa ang pagmamano?
3. Gawain	Pangkatin ang klase sa dalawa(2), magbibigay ang bawat grupo ng mga salita na nagpapakita ng paggalang sa loob ng tatlong (3) minuto. Pagkatapos ng 3 minuto ang grupong nakapagbigay ng mas maraming salita ang tatanghaling panalo.
4. Pagsusuri	1. Anu-ano ang mga salitang tumutukoy sa paggalang? 2. Ginagawa nyo ba ang mga nasabing salita bilang tanda ng paggalang? 3. Paano naipapakita ang paggalang sa mga nakatatanda?
5. Paglalagom/Pagpapalalim	Pagmamano Isang magandang pag-uugali ng mga Pilipino ang paghalik sa kamay o pisngi at pagmamano sa matatanda. Isang paraan ito ng paggalang. Karaniwang ginagawa ito ng mga bata matapos magdasal ng orasyon, pagkagaling sa simbahan, bago umalis ng bahay, kapag may dumadating o bumibisitang kamag-anak o matanda, at kapag nakita at nasalubong nila ang kanilang ninong at ninang. Maraming pwedeng gawin upang magpakita ng respeto at may isang paraan o kaugaliang nagpapakita ng respeto at ito ay ang pagmamano Paggalang Iba’t iba ang paraan ng pagpapakita ng paggalang lalo na sa mga nakakatanda. Ang pagmamano ay isang pagpapakita ng paggalang na taniging sa mga Piipino lamang natin makikita. Dapat natin itong panatilihin at huwag iwaksi sa ating buhay. Ang pagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino gaya ng mga nabanggit ay sadyang napakasarap pakinggan at nagpapakita ng respeto sa bawat isa.
6. Paglalapat	Pangkatin ang klase sa lima. Ang bawat pangkat ay magpapakita ng paggalang o pagmamano sa iba’t ibang lugar. Pangkat 1 – Tahanan Pangkat 2– Paaralan Pangkat 3– Simbahan Pangkat 4 – Pook Pasyalan Pangkat 5 – Palengke Isa sa miyembro ng grupo ay ipapaliwanag ang ginawang presentasyon sa loob ng 2 minuto.
7. Pagtataya	Lagyan ng tsek (/) kung tama at ekis (x) kung mali ang sinasabi ng sitwasyon. ___1. Pagmamano pagkadating sa tahanan. ___2. Pagalis ng walang paalam. ___3. Pagiwas sa ninang/ninong kapag nakasalubong. ___4. Pagmamano bago umalis ng tahanan. ___5. Pagsunod sa mga tagubilin ng magulang.
8. Takdang Aralin	Kumuha ng Litrato na nagpapakita ng paggalang, idikit ito sa isang buong papel. Isulat ang naglalarawan sa litrato sa ibaba ng larawan.

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapahalaga (EsP) Baitang 3

Inihanda ni: Joyce Ann L. Ortiz

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Layuning Pangkabatiran Nalalaman ang kabutihang naidudulot ng paggalang.
	Pangdamdaming mga saloobin pagpapahalaga, mithiin at katwiran Nakagagalang sa pamamagitan ng paggamit ng “po at opo”
	Pagkakaugnay ng kaisipan at pagkilos Nakagagamit ng “po ta opo” bilang tanda ng paggalang.
Pamagat	Pagmamahal sa mga Kaugaliang Pilipino
Batayan ng pagkatuto/batayang konsepto CODE-LC/LO #	Nakapagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino tulad ng: Paggamit ng “po” at “opo” (#15.2) esP3ppp-IIIa-b – 14
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Paggalang sa mga nakakatanda
Dimensyon Buod na pagpapahalaga Kaugnay na pagpapahalaga	Intellectual Truth and Tolerance · Openness and Respect for Others · Love Of Truth · Critical Thinking · Creativity · Future Orientation
Sanggunian APA FORMAT/Pahina/Website or URL	https://eskweeskwelahan.wordpress.com/tag/paggamit-ng-po-at-opo/ https://www.youtube.com/watch?v=d-eves7-Rzo
Mga kagamitan	“Video Presentation”, Projector, Laptop
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Paggalang – ay pagpapalagay ng mabuting hangarin at kakayahan ng ibang tao sa sarili. Pagmamahal – Ito ay ang nararamdaman natin sa kapwa tao, ipinapakita o ipinadadama ng may pagpapahalaga.
Mahahalagang Tanong	1. Gumagamit ba kayo ng “po at Opo”? 2. Kanino karaniwang ginagamit ang salitang “po at opo” ? 3. Bakit mahalaga ang paggamit ng “po at opo”?
1. Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagliban v Pagsasaayos ng silid-aralan v Pagbati
2. Pagganyak	Pagprepresenta ng “video” na nagpapakita ng paggalang. 1. Ano ang ipinapakita sa presentasyon? 2. Ano ano ang mga ginagamit ng nasa “video” na tanda ng paggalang? 3. Bukod sa “po at opo” ano pang ibang salita ang ginamit sa “video” na nagpapakita ng paggalang?
3. Gawain	Batay sa napanuod na “video”, pumili ng isang sitwasyon na nagpapakita ng paggalang. Ipaliwanag sa isang buong papel ang kahalagahan nito.
4. Pagsusuri	1. Sa anong paraan naipapamalas ang paggalang? 2. Bukod sa mga nakakatanda, nararapat din bang igalang ang mga kasing edad natin?
5. Paglalagom/Pagpapalalim	Paggamit ng “po” at “opo” Ipinapakita rin ang paggalang ng mga batang Pilipino tuwing nakikipag-usap sila sa matanda. Gumagamit sila ng “po” at “opo” at magalang na pananalita at pagbati gaya ng “salamat po”, “Magandang hapon” at iba pa. Ang paggalang sa mga nakakatanda ay naipapamalas din sa wikang Filipino. Sa wikang Filipino, ginagamit ang po at opo upang magpahayag ng paggalang. Kalimitan ay mga Tagalog ang gumagamit nito at hindi kinakailangang gamitan ng ibang mga Pilipino na ibang wika ang kinagisnan (Halimbawa: Bisaya, Ilocano, Bicolano, atbo). Sa halip na sabihin ang OO para sa salitang YES, ginagamit ang PO at OPO sa mga magulang, nakakatandang kapatid, tiyahin, tiyuhin, lolo at lola, mga may awtoridad at estranghero.
6. Paglalapat	Pagpapangkat ng klase sa Lima. Ang bawat pangkat ay gagawa ng sitwasyon na ginagamitan ng “po at opo”.
7. Pagtataya	Isulat ang TAMA kung tama ang sitwasyon at MALI kung mali ang sinasabi ng sitwasyon. _______1. Paggamit ng po at opo sa nakakatanda. _______2. Paggamit ng ate o kuya sa nakatatandang kapatid. _______3. “Oo nakuha ko na” sagot sa nakakatandang kapatid. ______4. Paggamit ng “oo at hindi” sa lola/lolo mo. ______5. “Ate susunod na lang po ako” sagot ni Bernadette.
8. Takdang Aralin	Sumulat ng isang pag-uusap (conversation) na ikaw at ang nanay mo ang tauhan sa kahit anong sitwasyon na nagpapakita ng paggalang.

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapahalaga (EsP) Baitang 3

Inihanda ni: Joyce Ann L. Ortiz

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Layuning Pangkabatiran Natutukoy ang konsekwensya ng hindi pagsunod sa tagubilin ng nakatatanda.
	Pangdamdaming mga saloobin, pagpapahalaga, mithiin at katwiran Nakasusunod ng maayos sa mga tagubilin ng nakatatanda
	Pagkakaugnay ng kaisipan at pagkilos Naisasagawa ang mga tagubilin ng mga nakakatanda
Pamagat	Pagmamahal sa mga Kaugaliang Pilipino
Batayan ng pagkatuto/batayang konsepto CODE-LC/LO #	Nakapagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino tulad ng: Pagsunod sa tamang tagubilin ng mga nakakatanda (#15.3) esP3ppp-IIIa-b – 14
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Pagsunod ng hindi labag sa loob o may pagkukusa
Dimensyon Buod na pagpapahalaga Kaugnay na pagpapahalaga	Moral Love and goodness · Self-worth/Self-esteem · Goodness · Honesty/Integrity · Personal Discipline · Courage · Trust · Compassion(Caring and Sharing)
Sanggunian APA FORMAT/Pahina/Website or URL	http://www.seasite.niu.edu/tagalog/modules_in_Tagalog/mga_katangian_ng_pilipino.htm http://www.sba.ph/2011/10/si-ian-masunurin-kwentong-pambata.html https://www.youtube.com/watch?v=keCZd5LwsJ8
Mga kagamitan	Salawikain at “speaker”
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Pagsunod – Ito ay ang pagsunod sa mga tagubiling iniatas sa bawa isa Tagubilin – Ito ay ang mga kautusan na dapat sundin
Mahahalagang Tanong	1. Nakakasunod ba kayo sa mga tagubilin sa inyo ng inyong mga magulang? 2. Bakit natin kailangang sundin ang mga tagubilin sa atin?
1. Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagliban v Pagsasaayos ng silid-aralan v Pagbati
2. Pagganyak	Pagpapakinig ng isang salawikain na “Ang pagsunod sa magulang ay tanda ng anak na magalana” 1. Ano ang ipinapahayag ng awitin? 2. Sumusunod ba kayo sa mga tagubilin ng inyong mga magulang?
3. Gawain	Pagbibigay ng kwento. Pinamagatang “Si ian masunurin” Mga dapat sagutan: 1. Ayon sa kwento, ano ang magandang naidudulot ng pagsunod sa mga tagubilin? 2. ano ang mga konsekwensya na maaaring mangyari ng hindi pagsunod?
4. Pagsusuri	1. Ano-ano ang mga tagubilin ng inyongf inyong mga magulang bago kayo pumasok ng paaralan? 2. Nasusunod nyo ba ang mga ito? 3. Bakit ba nagbibigay ng mga tagubilin an gating mga magulang?
5. Paglalagom/Pagpapalalim	Ang mabuting kaugalian ng mga Pilipino tulad ng pagsunod sa tamang tagubiln o paalala ng mga nakakatanda ay hindi natin dapat kalimutan. Atin itong isabuhay at pahalagahan. Isa sa mga maipagmamalaki natin bilang Pilipino ay ang pagiging masunurin. Iminulat tayo sa kaisipang dapat nating sundin ang mga tagubilin o paalala ng mga nakakatanda sa atin sapagkat sila ay may higit na karanasan sa kanilang kaalaman. Ang mga pangyayaring nararanasan natin ay maaaring napagdadaanan na nila kung kaya’t mayroon na silang sapat na kaalaman sa kung ano ang higit na tamang desisyon. Ang pagsunod natin sa kanila ay tanda ng paggalang sa mga nakatatanda. Subalit may mga pagkakataong labag sa atin ang pagsunod o ayaw nating sundin ang kanilang utos. Ngunit hindi tayo dapat magdabog sa halip sabihin natin ang tamang dahilan nang maayos. Dapat nating matutuhang timbangin ang mga tagubiling ibinibigay sa atin. Lagi nating isaisip na ang magiging desisyon natin ay dapat palaging magdudulot ng kabutihan sa lahat.
6. Paglalapat	Gumawa ng isang sulat para sa inyong mga magulang na ipinapangakong susundin ninyo ang kanilang mga tagubilin. Isulat ito sa isang buong papel at ibigay sa inyong magulang pagkauwi ninyo ng inyong tahanan.
7. Takdang aralin	Isulat ang mga tagubilin ng inyong mga magulang na inyong sinunod at mag tagubiling hindi ninyo sinunod at isulat kung bakit hindi ninyo ito sinunod.
8. Pagtataya	Magbigay ng tatlon (3) magandang naidudulot ng pagsunod at tatlong (3) konsekwensya ng hindi pagsunod.

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapahalaga (EsP) Baitang 3

Inihanda ni: Joyce Ann L. Ortiz

Matapos ang aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

Layunin	Layuning Pangkabatiran Nabibigyang kahulugan ang salitang pagkamasunurin
	Pangdamdaming mga saloobin, pagpapahalaga, mithiin at katwiran Nakatatamo ng kaligayahan sa pagsunod sa pamayanan
	Pagkakaugnay ng kaisipan at pagkilos Nakatutupad sa mga tagubilin ng pamayanan
Pamagat	Pagkamasunurin (Obedience)
Batayan ng pagkatuto/batayang konsepto CODE-LC/LO #	Nakapagpapahayag na isang tanda ng mabuting pag-uugali ng Pilipino ang pagsunod sa tuntunin ng pamayanan. (#16) EsP3ppp-IIIc-d–15
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Pagpapahalaga sa mga tagubilin ng pamayanan
Dimensyon Buod na pagpapahalaga Kaugnay na pagpapahalaga	Moral Love and goodness · Self-worth/Self-esteem · Goodness · Honesty/Integrity · Personal Discipline · Courage · Trust · Compassion(Caring and Sharing)
Sanggunian APA FORMAT/Pahina/Website or URL	http://www.pinoyedition.com/mga-tula/batang-uliran/ http://www.seasite.niu.edu/tagalog/modules_in_Tagalog/mga_katangian_ng_pilipino.htm http://www.sba.ph/2011/10/si-ian-masunurin-kwentong-pambata.html
Mga kagamitan	“Tula” at Kartolina
Mahahalagang Terminolohiyang Pagyayamanin	Pagkamasunurin – Pagsunod sa mga tagubilin ng hindi labag sa kalooban Pamayanan – pangkat o grupo ng mga tao na naninirahan sa iisang lugar
Mahahalagang Tanong	1. Bukod sa inyong mga magulang, kanino pang mga tagubilin ang dapat ninyong sundin? 2. Ano ang magandang naidudulot ng pagsunod?
1. Lunsaran	v Panalangin v Pagtetsek ng liban at di pagliban v Pagsasaayos ng silid-aralan v Pagbati
2. Pagganyak	Pagpapabasa ng tula. 1. Ano-ano ang nilalaman ng tula? 2. Ginagawa ba ninyo ang mga ito? 3. Ano ang nararamdaman ninyo kapag nakakasunod kayo sa mga tagubilin ng pamayanan?
3. Gawain	Pagbibigay ng halimbawa ng pagkamasunurin. (bawat estudyante)
4. Pagsusuri	1. Nakasusunod ba kayo sa mga tagubilin ng pamayanan? 2. Mahalaga ba ang pagsunod sa mga tagubilin? 3. Ano ang magandang naidudulot ng pagsunod?
5. Paglalagom/Pagpapalalim	Ang pagsunod sa mga tuntunin ng pamayanan ayt nakatutulong hindi lamang sa pansarili kundi pati narin sa lahat. May mga simpleng bagay na Malaki ang maiaambag kung ang bawat isa ay susunod sa tuntunin ng pamayanan. Mga tuntunin: · Pagsunod sa batas trapiko · Pakikiisa sa mga proyekto ng pamayanan · Pagpapanatiling malinis ang lugar · Pakikipagkasundo sa kapitbahay Sa mga nabanggit na tungkulin ay mahalagang isagawa ang lahat ng mga ito dahil para sa ikabubuti nila ito. Lalaki silang maaayos, may respeto at maypamamahal sa magulang at sa kanilang bayan.
6. Paglalapat	Gumawa ng dalawang (2) grupo. Magpakita ng sitwasyon na nagpapakita ng pagsunod sa: Pangkat I – Paaralan Pangkat II – Simbahan
7. Pagtataya	Gumawa ng limang pangungusap na nagsasaad ng pagkamasunurin.
8. Takdang Aralin	Magsulat ng limang (5) tagubilin ng pamayanan.

Grade 4

On December 19, 2016December 20, 2016 By esppnu3bLeave a comment

Outline

ESP 4

Nakapagpapakita ng kawilihan sa pakikinig o pagbabasa ng mga pamanang kulturang material at di material.

Ang gawaing ito ay bahagi ng pamumuhay ng mga Pilipino. Ipinakikita rito ang mga paraan kung paano sila namumuhay, ang kanilang mga gawain, mga kagamitan, kaugalian at mga paniniwala. Kultura ang tawag dito.

Dalawang uri ng kultura ng mga Pilipino – ang materyal at di-materyal na kultura.

Kulturang Materyal

Kulturang Di – Materyal

Ito ang mga bagay na nakikita, nahihipo, o nahahawakan gaya ng aklat, damit, kasangkapan, pagkain, tirahan, palamuti sa bahay at sa katawan at iba pa.

Ito ang mga bagay na di- nahahawakan o di-nahihipo gaya ng awit, sayaw, sining at panitikan, mga tradisyon, kaugalian,

paniniwala, saloobin, edukasyon,

pagpapahalaga, pamahalaan at iba pa.

Mga batayan sa Pagbabasa

Tumayo ng tuwid
Ilagay ang isang kamay sa likuran habang hawak ng isang kamay ang librong binabasa.
Unawaing mabuti ang binabasa

Mga batayan sa pakikinig

Pakinggan ng mabuti ang sinasabi
Unawain ng mabuti ang mensahe ng pinapakinggan

References: http://www.lessons.ph/studyaids/allschools/grade2/aralin2b/a3a0309a.htm

PHILIPPINE NORMAL UNIVERSITY

The National Center for Teacher Education

South Luzon Campus

Lopez, Quezon

Naipagmamalaki/ napahahalagahan ang nasuring kultura ng ibat-ibang pangkat etniko.

Mga pangkat Etniko at kanilang kultura

Ilokano- Ang ilokano ay tumutukoy sa wika at kultura ng mga taong naninirahan sa Rehiyon ng Ilocos. Ito ang pangatlo sa pinakamalaking pangkat etniko sa Pilipinas. Ang “Tan-ok ni Ilocano: The festival of festivals” ay ang pinakamalaking pagtitipon sa lalawigan ng Ilocos Norte kung saan bawat lungsod at lalawigan nito ay magtatanghal ng isang sayaw na maglalarawan ng kanilang kultura at industriya.Karaniwang ipapalabas dito ay ang interpretasyon ng kani-kanilang pistang ipinagdiriwang taun-taon bilang larawan ng kanilang sariling pagkakakilanlan tulad ng kanilang kultura, kabuhayan, produkto, relihiyon, at kasaysayan.
Gaganapin sa ika-17 ng Nobyembre sa Ferdinand E. Marcos Stadium, ang Tan-ok ay nagsimulang ipagdiwang noong nakaraang taon at ayon sa probinsya, ay magiging taunang pagdiriwang na ito tulad ng mga naglalakihang pagdiriwang ng pista sa iba’t-ibang sulok ng bansa.

Kasabay ng paglobo ng turismo sa probinsya ay ang pag-usbong din ng mga makukulay na pagdiriwang na naghahangad din na pagbuklodin ang lahat ng lugar nito sa pamamagitan ng mga pagtatanghal tulad nito na lalahukan ng 21 na bayan at dalawang lungsod mula sa probinsya.

Tinawag itong “Festival of all festivals” dahil sa mga pinagsama-samang kapistahan bilang pagpapamalas kultura at industriyang Ilocano na maipagmamalaki sa buong mundo.

Maliban sa pagpapalabas ng mga sayaw, makikita din dito ang magagarbong kasuotan na maglalarawan din ng kanilang pagmalikhain at kagalingan sa sining na sila mismo ang nagdisenyo.

Ilan sa mga pistang ipinagdiriwang sa Ilocos Norte na siyang basehan ng itatanghal nilang mga sayaw ay ang kilalang Empanada Festival ng lalawigan ng Batac, Panag-buos sa bayan ng Banna, Tadek festival ng Nueva Era, Guling-Guling ng Paoay, Dinaklisan ng Currimao, Amian Festial ng Bangui, Pamulinawen festival ng Lungsod ng Laoag.

Ang mga kinatawan ng bayan/lungsod na lalahok sa pagdiriwang ay umaabot sa 200 na miyembro kabilang na ang mga props men at support staff ng grupo. Sila ang magmimistulang tauhan sa pagsasadula ng kanilang kultura at industriya.

Ang Tan-ok ay isang paraan ng pamahalaang-probinsyal sa paghahatid ng mga programang napapanahon at hindi-kumbensyunal.

Panggasinense- Ang Pangasinan ay may ibat-ibang kaugalian at pamumuhay. Tulad na lamang sa Bolinao,Pangasinan, ang sinaunang pamumuhay ng mga tao rito ay ang pangingisda. Hindi ito maikakaila sapagkat napapaligiran ito ng mga anyong tubig tulad ng mga dagat,ilog atbp. Ganoon din sa bayan ng Agno at Lingayen . Bawat lugar ay may ipinagdiriwang tuwing piyesta. Noong una pa lamang ay pangingisda na ang ikinabubuhay ng mga taong malapit sa mga baybayin at maging sa ngayon ay pangingisda pa rin at dahil sa pagiging modernisado natin ngayon ay ay nakakagawa na rin sila ng mga porselas na gawa sa kabibi at iba pang mga palamuti na may ibat-ibang disenyo na maaaring gawing dekorasyon sa bahay. Sa bayan naman ng Bani, karaniwang ipinagdiriwang dito ang bibingka festival at pakwan festival. Noong una ang kanilangidinaraos ay ang bibingka festival kung saan makikita ang pagtatagisan ng galing sa pagsasayaw ng ibat-ibang kalahok na mula rin sa bayang ito. Maraming makukulay at nagsisigandahang kasuotan ang gamit ng bawat kalahok sa paligsahan na animo’y kasuotan pa ng matatanda noong nakaraan. Nung nakaraang taon nama’y ipinagdiwang rin ang pakwan festival kung saan gumamit pa ang ibang kalahok ng pakwan bilang kagamitan sa pagpapaganda ng presentasyon. Kilala ang bayan ng Bani sa prutas na pakwan. Ang mga pakwan na ito’y malalaki,matatamis,pabilog ang hugis,matubig at mabigat. Sa barangay ng Banog sinasabing may maraming plantasyon ng pakwan. Pangunahing ikinabubuhay ng mga tao sa bayan ng Bani ay ang agrikultura. Malapit ito sa mga kapatagan at kabundukan . Karaniwang produkto na itinatanim rito ay ang palay,mais,pakwan,mangga at tubo. Maraming mamamayan ang lubos na umaasa sa mga kapaligiran. Sila’y nagtatanim ng ibat-ibang klase ng gulay tulad ng ampalaya,kalabasa,talong,okra,sitaw atbp na itinitinda nila sa mga palengke upang may pantustos sa mga pangangailangan nila sa araw-araw. Sinasabing noong unang panahon, ang bawat pananim ay hitik na hitik sa mga bunga na sa ngayon ay di na gaano dahil sa papalit-palit na klima epekto ng Global Warming. Mrami rin ang mga nag-uuling sa kabundukan kaya’t kapag may malakas na bagyo o matagalang pag-ulan ay may mga bayang nalulubog sa baha tulad ng San Jose at Arwas. Sa paraan naman ng pananamit sa bayang ito makikita ang pagkakonserbatibo ng mga matatanda noong una. Sa mga babae ang mga kasuotan ay bestida,kimona at pandiling.Hinda sila nagsusuot noon ng mga pantalon sapagkat ito’y panlalaki. Sa mga lalaki naman ay mga damit na may mahahabang manggas na kung minsan ay ginagamit nila sa pagsasaka,sando at hindi kapit na pantalon o barong tagalog.Simple lamang noon ang kanilan pananamit. Sa kasalukuyan naman dahil sa pagiging modernisado ng ating bansa,iilan na lamang ang nagsusuot ng mga nabanggit. Karamihan na ngayon ay sunod sa uso,tulad ng pananamit ng maiiksing palda,kapit na pantalon at iba pa na kasuotan lalo na kung imported o galing sa ibang bansa. Sa panliligaw naman, noong una ang mga lalaki ay nakasuot ng medyo pormal na kasuotan kapag manghaharana sa isang dalaga. Hindi biro noon ang panlilligaw. May iba pa na kailangang magsibak ng kahoy,mag-igib o magsalok ng tubig at magluto. Dahil sa pamamagitan nito masasabing seryoso ang isang binata sa panliligaw sa isang dalaga. Noon ding una kapag nahawakan ng isang binata ang kamay ng dalaga, kailangan niya itong pakasalan. Ngayon naman sa kasalukuyan, ang panliligaw ay di na gaanong mahirap,wala ng gaanong romansa. Mas madali ng maging magkarelasyon ang isang binata at dalaga sa pamamagitan ng panliligaw lamang sa text o kaya pagsusulat ng liham. Sa kabilang dako naman, masasabing mas maagap o mas masipag ang mga tao noon kaysa sa ngayon. Ito ay dahil sa ang mga tao noon ay di gumagamit ng modernong teknolohiya sa pagsasaka,at mga natural lamang ang kanilang ginagamit sa pagtatanim kayat ang mga lupa ay matataba at malusog. Sa ngayon karamihan ay tamad na dahil sa epekto ng modernong teknolohiya kung saan lubos silang umaasa kaya’t hindi na gaanong nagagamit ang mga katawan sa pagbibilad sa sikat ng araw tuwing anihan at iba pang trabaho sa bukid. Dahil rito sinasabing mas malakas ang mga tao noon at mas mahaba ang buhay dahil sa pagiging maagap at di pag-asa sa modernong teknolohiya.

Kapampangan- Sinasabing ang lutuing Kapampangan ang nangunguna at pinakadalisay sa mga lutuing Pilipino; ang Pampanga ang tinataguriang sentrong kulinari ng Pilipinas. Ang ilan sa mga pagkaing nagmula sa Pampanga ay ang kare-kare, sisig, at kilawin. Ngunit hindi lamang pagkain ang maaaring puntahan dito, sapagkat dinarayo din ng iba’t ibang tao, pati na sa ibang bansa ang mga pagdiriwang dito katulad ng mga piyesta at masasayang selebrasyon tulad ng Sisig Festival, Tigtigan Terakan Queng Dalan, Ligligang Parul, Philippine International Hot Air Balloon Festival at ang pinakaenggrandeng piyesta rito na Nuestra Señora del Santisimo Rosario de La Naval de Angeles. Mayroon rin namang kakaibang pagtitipon ang ipagdiriwang tuwing Mahal na Araw sa Cutud, Pampanga. Tinatawag itong Mal a Aldo o San Pedro Cutud Lenten Rites.

Sisig Festival:

Isang pagdiriwang na nangyayari taon- taon tuwing buwan ng Disyembre sa Lungsod ng Angeles sa lalawigan ng Pampanga, kung saan kanilang ipinagdiriwang ang pagiging kilala ng mga Kapampangan sa larangan ng pagluluto. Ang pistang ito ay isang paligsahan kung saan ang mga punong tagapagluto ng iba’t ibang munisipalidad sa lalawigan ng Pampanga ay makikipagkumpetensya sa paggawa ng sisig sa pamamagitan ng kanilang kakaibang pamamaraan sa pagluluto.

Tigtigan Terakan Queng Dalan:

Ginaganap ito tuwing ika-huling biyernes at sabado ng Oktubre. Ginaganap ito sa malawak na kalye sa Balibago. Dito masaya at mapayapang nag-iinuman, nag-sasayawan, at nag-kakantahan, ang mga tao. Hinding-hindi mawawala rito ang mga food stalls kung saan sila ay naghahanda ng iba’t ibang mga putahe mula sa iba’t ibang munisipalidad ng Pampanga. Ang piyesta ng Tigtigan Terakan Queng Dalan ay isang pagdiriwang para sa pagbangon ng lalawigan ng Pampanga mula sa mga kalamidad na kanilang naranasan.

Ligligang Parul:

Ang Ligligang Parul o mas kilala bilang Giant Lantern Festival ay isang taunang pagdiriwang na ginaganap tuwing buwan ng Disyembre, sabado bago mag-bisperas ng pasko sa lungsod ng San Fernando sa lalawigan ng Pampanga. Ang pagdiriwang na ito ay nagtatampok ng kumpetisyon ng mga higanteng parol. Iilawan ng mga taga San Fernando ang mga naglalakihang parol tuwing darating ang Pasko. Nakaka-aliw makita ang mga kumukutikutap na mga ilaw sa saliw ng mga pamaskong musika. Tinagurian ding Christmas Capital of the Philippines ang San Fernando, Pampanga dahil sa pagiging tanyag ng pistang ito.

Nuestra Señora del Santisimo Rosario de La Naval de Angeles:

Ito ay isa sa pinaka-enggrandeng piyesta sa lalawigan ng Pampanga. Ito ay taunang pista para sa pabibigay karangalan ng mga deboto sa kanilang patron saint na si Santa Rosario o Our Lady of La Naval de Angeles. Ang pistang ito ay nagaganap tuwing ikalawang Linggo ng Oktubre. Tuwing pista ng Nuestra Señora del Santisimo Rosario de La Naval de Angeles nagkakaroon ng parada ng mga santo kung saan mayroon itong iba’t ibang kasuotan na nagpapakita ng kultura at tradisyon ng mga Kapampangan.

Mal a Aldo o San Pedro Cutud Lenten Rites:

Isang tradisyon ng mga Pilipino at lalo na ng mga Kapampangan ang pamamanata tuwing Mahal na Araw o Holy Week. Taon-taon ay ginaganap sa Pampanga ang senakulo, pagpapako sa krus, pagsasalibat-bat o karaniwang tinatawag na pagpipinetensya. Ang mga Kapampangan ay namamanata sa bayan ng Pampanga kung saan isinasariwa at inaalala nila ang pagsasakripisyo ng Panginoong Hesukristo at ang hirap na nagawa nito para sa lahat. Ang pamamanata ay ginagawa upang humingi ng kapatawaran, maituwid ang mga kasalanan at pasasalamat sa mga biyaya na ating natatanggap.

Tagalog- Ang mga Pilipino ay sadyang mahilig sumunod sa mga nakagawian na at samga tradisyon. Sila din ay mahilig maniwala sa mga pamahiin.

Mga Karaniwang Tradisyon ng mga PilipinoPiyesta

Mahal na araw/ Senakulo

Mamanhikan

Harana

Simbang gabi

Flores De mayo

Bikolano- Ang Bikolano ay isang pangkating etniko na matatagpuan sa mga probinsya ng Camarines Norte, Camarines Sur, Sorsogon, Albay, Catanduanes at hilagang bahagi ng Masbate. Kilala ang mga ito sa kanilang mga produkto tulad ng pili na ginagawang suspiros, masapan, pastilyas at peanut brittle. Ang mga Bikolano ay nakilala sa buong Pilipinas dahil sa kanilang mga putahe na ginamitan ng gata at pinaanghang ng maliliit na siling labuyo tulad ng Laing at Bikol Express kaya naman sila ay nabansagang mga matatapang. Ang mga Bikolano ay konserbatibo dahil narin sa kanilang pagiging relihiyoso. Mahilig din sila magdiwang ng mga piyesta at doon ay sumasayaw at nasisi-kantahan sila.

Moro- Moro ang ibinigay na pangalan ng mga Espanyol sa mga Muslim sa Pilipinas noong ikalabing-anim na dantaon. Ang pangalang ito ay nangangahulugan din ng pagkamuhi ng mga Espanyol sa lahi at relihiyon na sa loob ng ilang libong taon ay nanguna sa kanilang Kristiyanong bansa. Ang Moro, na ginagamit na ngayon bilang salitang may mababang konotasyon sa aating lipunan ay ang mismong salitang nagiging simbolo ng pagkakakilanlan sa mga Muslim sa pagnanais nilang maisakatuparan ang kanilang adhikain sa kabila ng pangkasalukuyang realidad.

Ang babae ang isa sa mga pinakaingat-ingatan, pinakamamahal at nirerespeto ng mga Bangsamoro. Ang kultura at paniniwalang ito ngmga Bangsamoro ay binatay sa
sinabi ng Propeta Muhammad (ang Kapayapaan Naway Sumasakanya. Sa mga Bangsamoro ay mahalaga ang angkan, kaya naman ang babae aypinakaingat-ingatan nila dahil ang babae ang magiging ina ng kanilang mga susunod na salin lahi o angkan. Hindi nila pinapayagan na magsagawa ng mabibigat na gawain ang mga kababaihan, upang sa gayon ay hindi masira ang porma ng kanilang mga katawan, upang maging manatiling pambabae ang kabuuan ng kanilang katawan, upang manatili at magiging malusog siyang ina. Sa kanilang paniniwala, ang malusog na ina ay magiging malusog din ang magiging supling. Ang babae sa paniniwala ng mga Bangsamoro, ay hindi puwedeng salingin o hawakan ang kanilang mga kamay ng ibang lalaki, (na pwede siyang asawahin), at kong kong sakaling gawin man ito ng isang lalaki, siya ay may karampatang parusa o multa, ayon sa kultura at paniniwala ng mga Bangsamoro. Kong nag-iisa lamang ang babae sa bahay, ang lalaki (na pwede siyang asawahin), ay hindi pwede pumasok sa bahay, hanggang tarangkahan o hagdanan lamang, at hindi rin pwedeng kausapin ng lalaki na nag- iisa ang babae. Hindi rin pinalalakad ang babae na nag-iisa na walang Mahram (kasama- magulang o kapatid). Hindi rin pinapayagan na ipakita ng kababaehan ang kanilang kahubaran at ganoon din nman sa kalalakihan, ito ay tinatawag nilang Haram. Ang Haram ay kinasusuklaman ng Allah, hindi niya ito pinapayagan na kainin o gawin ng mga Muslim (Nanampalataya). Ang kabuhabaran ng babae ay buong
katawan, maliban sa mukha,kamay at paa samantala ang lalaki ay kinakilangan matakpan ang pusod at tuhod.

Paraan ng pag papaghalaga sa mga nasabing kultura.

Ang mga ninuno ang pinanggagalingan ng mga bagay- bagay. Kabilang na dito ang mga pamana. Marapat lamang natin itong pahalagahan dahil alam naman nating ito’y pinakinabangan natin at nagdulot ng magandang epekto para satin.

Mapahahalagahan lamang natin ito kung pangangalagaan, pagyayamanin, at tatangkilikin. Huwag natin itong ipasawalang- bahala dahil ang lahat ng ito ay mahalaga. Kung meron mang kaalaman tungkol sa mga pamana na ito ay maaari din natin itong ibahagi sa mga susunod pang henerasyon. Isabuhay natin ang mga pamana na ito.

References: https://itsmorefuninpampanga.wordpress.com/2016/08/13/kultura/

http://buhayngisangbikolano.tumblr.com/post/148930076636/kultura-ng-mga-bikolano

Nakakasunod sa mga batas/ panuntunang pinaiiral tungkol sa pangangalaga ng kapaligiran kahit walang nakakakita.

Mga Batas upang mapanatili ang kalinisan ng paligid

Pangangalaga sa Kalikasan
1. Magtanim ng mga puno upang mapanatili natin ang malinis na hangin.
2. Iwasan ang pagsusunog ng mga basusa dahil ang pagsusunog ng basura ay nakakasira sa ating ozone layer.
3. Magtapon ng mga basura sa tamang basurahan.
4. Huwag magtapon ng mga chemicals sa katubigan dahil ito ay makakasira sa ating mga yamang tubig.
5. Ang pangangalaga ng ating kalikasan ay magsisimula sa ating mga sarili kaya mahalagang ikaw ay magkaroon ng disiplina sa sarili.

RA 8749 o “Philippine Clean Air Act”
RA 9275 o “Philippine Clean Water Act”
PD 705 o “Revised Forestry Code”
Mga Batas ukol sa Pangangalaga sa Kalikasan

Ang pangangalaga sa kapaligiran ay mahalaga. Ito ay hindi dapat pinapabayaan. Kapag hindi ito aalagaan, ang mga magiging masasamang epekto nito ay ang pagkakaroon ng baha, landslides, flashfloods, at marami pang iba na makakasama sa ating kalikasan. Kung gugunihin mo ang lahat ng mga masasamang epekto, hindi ito nakabubuti sa atin. Noong Setyembre 26, 2009, ang Ondoy, na isang malakas na bagyo ay tumama sa Pilipinas. Maraming nabaha, at nagkaroon ng mga flashfloods at landslides. Ano ang sanhi nito? Isa na dito ay ang hindi pag-aalaga ng mabuti ng ating kalikasan at kapaligiran. Kung hindi tayo nag putol ng mga puno para lang magkaroon ng mga gusali at mga malls, atbp, hindi tayo magkakaroon ng mga baha, landslides o flashfloods. Sana matuto tayo sa mga karanasan na nagyaring masama sa atin.

Maraming pwedeng gawin para hindi ito mangyari ulit. Tulad ng pag ‘segregate’ ng mga basura, ang hindi pag tapon kung saan – saan, at marami pang iba na makakatulong sa atin. Madadali lang naman ang mga pwedeng gawin para hindi magkaroon ng mga kalamidad. Simple lamang ito at hindi ka gaanong mahihirapan. Malaking tulong na rin ang mabibigay mo kung mag tatanin ka ng mga puno. Ito ay isang paraan para hindi magkaroon ng baha. Ang mga pwedeng gawin sa pagbabawas sa epekto at pag resolba sa climate change ay ang pag sakay sa mga “Public transportations’ para makabawas sa mga ‘emissions’ na makaka – ambag sa climate change. Kailangan din natin alisin ang mga naka-saksak sa saksakan para maka – tipid ng kuryente. Pag pupunta tayo sa mga supermarkets, gumamit nalang ng mga ‘reusable bags’ para makabawas sa pag gamit ng plastic. Gumamit rin ng 5 R’s dahil ito ay makakatulong din.

Tayo ay dapat mag tipid ng enerhiya. Malaking tulong na rin ang mabibigay nito. Maraming mga madadaling paraan kung paano alagaan ang kapaligiran. Marami ding mga madadaling paraan kung paano maresolba at mapabawas sa epekto ang climate change. Dapat tayong matuto sa mga karanasan na masamang nangyari sa atin para hindi ito muling mauulit. Kung hindi rin naman importante ang lakad, mas mabuting wag nalang umalis ng bahay. Linisin ang kapaligiran, mag ‘segregate’, gamitin ang 5 Rr’s at mag tipid ng kuryente. Humingi rin ng tulong sa Diyos. Mag ‘reuse’ ng mga gamit na pwede pang gamitin. Mag tulung-tulungan tayong lahat.

Lahat tayo ay dapat mag tutulungan. Dapat isipin rin natin ang iba bago ang sarili. Kung tayo ay mag tutulungan, mas mabilis ma-resolba ang lahat ng mga problema. Mag dasal tayo sa Diyos at humingi ng tulong upang tayo ay magabayan sa lahat ng ating gagawin. Lahat ay possible dahil nandiyan ang ating Panginoong Diyos. Ito ay makakabuti sa ating lahat kung gagawin natin ang lahat ng maitutulong natin para magkaroon ng malinis na mundo. Kapag hindi natingagawin ang mga ito, kailangan mong harapin ang mga ‘consequences’ o kabayaran ng iyong hindi pag tulong para sa kalikasan. Kung gusto mo rin ng magandang kinabukasan, gawin mo ang lahat ng makakaya mo para makatulong sa kalikasan. Kung gagawin natin ang lahat ng ito, tayo ay magkakaroon ng malinis, maayos at mapayang lugar.

References: https://asdfghjlsr.wordpress.com/2012/09/08/pangangalaga-sa-kapaligiran-at-pagbabawas-sa-epekto-at-pakikiangkop-sa-climate-change/

Nakatutulong sa Pagpapanatili ng kalinisan at kaayusan ng kapaligiran saan man

Mga dapat gawin upang magkaroon ng malinis at maayos na paligid.

Hindi pagtatapon ng basura sa lansangan
Paglilinis ng basura araw araw
Pagpulot ng mga madadaanang kalat o basura sa daan
Paghihiwalay ng nabubulok sa di nabubulok

Bakit mahalaga ang pahihiwalay ng nabubulok sa di nabubulok

Ang pagtatapon sa tamang paraan ay isang magandang tungkulin ng bawat mamayanan. Ito ay mahalaga dahil maaari nating maiwasan ang polusyon na makakasira sa atin at sa kapaligiran. Makakatipid sa paggamit ng paulit ulit o re-use. Ang pag-recycle naman ay ang paggawa ng bagong materyal gamit ang mga luma o patapong bagay na. O kaya naman ang reduce, pag babawas sa pagbili ng mga plastik. Pati naran ang recover, ito ay ang paggawa ng enerhiya gamit sa mga gamit na patapoin na. Makakatulong ito sa pag bawas ng mga baha sa hindi pagtapon kung saan-saan. At dahil dito wala masyadong magkakasakit sa pamayanan at mananatiling maayos at malinis an gating paligid. Kaya kailangan pag-isipan kung paano ang wastong pagtapon ng mga basura. Dahil kung hindi, tayo na mismo ang nagsira o pumapatay sa ating kalikasan.

References: https://brainly.ph/question/50292

Lesson Plan

Banghay Aralin sa ESP Baitang IV

Inihanda Ni: Maricris B. Atienza

*Layunin*	Pagkataposngaralinangmga mag-aaral ay inaasahang:
*Layunin*	(c) Cognitive: Nakapagsasabi ng pagkakaiba ng Kulturang materyal sa kulturang di materyal.
	(a) Affective: Naipagpapatuloy ang kawilihan sa pakikinig at pagbabasa ng mga kulturang material at di materyal.
	(b) Psychomotor: Nakapagiipon ng mga bagay o dokumento na halimbawa ng kulturang material at di materyal.
*Pamagat*	Kawili wiling tuklasin ang dalwang uri ng kultura.
*BatayanngPagkatuto*	Nakapagpapakita ng kawilihan sa pakikinig o pagbabasa ng pamanang kulturang materyal at di materyal
Values to be Integrated	Love of culture
*Dimensyon* *BuodnaPagpapahalaga* *KaugnaynaPagpapahalag)*	Political Nationalism Love of country Heroism and appreciation of heroes Appreciation of culture heritage Democracy Freedom and responsibility
*Sanggunian*	Deped module for KTO12
*MgaKagamitan*	Internet, computer, ojector, cardboard, marker,

1. *Lunsaran*	Prayers, Checking of Attendance, Greetings, Review, Cleanliness
2. *Pagganyak*	Ang guro ay magpapalabas ng maikling video tungkol sa mga sayaw noong unang panahon at mga bagay na sinauna na o antik. Matapos ito ay sasagutin ng mga magaaral ang mga katanungan: 1. Mula sa mga larawang inyong nakita, Sino ang may mga ganyang gamit sa kanilang bahay? 2. Sino ang may alam ng mga sayaw na ating pinanuod?
3. Vocabulary Words	Kultura- isang aktibidad ng isang katauhan noong unang panahon. Kulturang Materyal- ito ay ang mga bagay na nakikita, nahihipo o nahahawakan. Kulturang Di- materyal- ito ay mga bagay na hindi nahahawakan.
4. *Gawain*	· Mag bibigay ang guro ng mga larawan ng mga bagay na kulturang materyal at di materyal. · Pipili ang mga mag aaral ng larawan bawat isa at ididikit nila ito sa pisara · Tutukuyin nila kung larawan ba ay kulturang materyal o di materyal.
5. *Pagsusuri*	Matapos ang Gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Naging madali ba sayo ang gawain? Bakit? 2.Paano mo natukoy na ang larawang iyon ay kulturang materyal o di materyal?3.Naging mahirap ba sa iyo ang naturang Gawain? Bakit?
3. *Paglalagom\|Pagpapalalim*	Ang gawaing ito ay bahagi ng pamumuhay ng mga Pilipino. Ipinakikita rito ang mga paraan kung paano sila namumuhay, ang kanilang mga gawain, mga kagamitan, kaugalian at mga paniniwala. Kultura ang tawag dito. · Dalawang uri ng kultura ng mga Pilipino – ang materyal at di-materyal na kultura. Kulturang Materyal- Ito ang mga bagay na nakikita, nahihipo, o nahahawakan gaya ng aklat, damit, kasangkapan, pagkain, tirahan, palamuti sa bahay at sa katawan at iba pa. Kulturang Di materyal- Ito ang mga bagay na di- nahahawakan o di-nahihipo gaya ng awit, sayaw, sining at panitikan, mga tradisyon, kaugalian, paniniwala, saloobin, edukasyon, pagpapahalaga, pamahalaan at iba pa. Halimbawa ng Kulturang Materyal Halimbawa ng Kulturang di materyal
4. *Paglalapat*	Ang mga mag aaral ay magkakaroon ng aktibidad na pagtukoy ng mga kagamitan sa loob ng paaralan.
5. *Pagtataya*	· Ang mga mag-aaral ay sasagutan ang mga katanungan mula sa worksheet naibibigay sa kanilang kanila ng guro. Pangalan:____________________ Petsa_______________ Baitang at Pangkat:____________ Direksyon: Basahin ng mabuti ang mga katanungan, at bilogan ang tamang sagot. 1. Ang mga sumusunod ay halimbawa ng kulturang materyal maliban sa isa. Alin ito? a. Aparador b. Baul c. Lamesa d. Sayaw 2. Ito ay isang uri ng kultura na maaari mong hawakan at makita. a. Kulturang Materyal b. Kulturang di materyal c. Kultura d. Antik 3. Ang mga sumusunod ay halimbawa ng kulturang di materyal. a. Sayaw b. Baul c. Aparador d. Lamesa 4. Ito ay tumutukoy sa aktibidad ng sangkatauhan. a. Kultura b. Kulturang materyal c. Kulturang di materyal d. Antik 5. Ilan ang uri ng kultura? a. 1 b. 2 c. 3 d. 4
6. *TakdangAralin*	Humanap ng mga litratong maaaring halimbawa ng kulturang materyal at di materyal.

Banghay Aralin sa ESP Baitang IV

InihandaNi: Maricris B. Atienza

*Layunin*	Pagkataposngaralinangmga mag-aaral ay inaasahang:
*Layunin*	(c) Cognitive: Nakapagpapakita ng paraan ng pagpapahalaga sa iba’t ibang kultura.
	(a) Affective: Nakapagpapahalaga sa mga kultura ng ibat ibang pangkat etniko.
	(b) Psychomotor: Nakagagawa ng talaan o listahan ng mga pangunahing pangkat etniko at mga kultura nito.
*Pamagat*	Ipagmalaki natin sariling atin.
*BatayanngPagkatuto*	Naipagmamalaki/napahahalagahan ang nasuring kultura ng iba’t ibang pangkat etniko.
Values to be Integrated	Love of culture
*Dimensyon* *BuodnaPagpapahalaga* *KaugnaynaPagpapahalag)*	Political Nationalism Love of country Heroism and appreciation of heroes Appreciation of culture heritage Democracy Freedom and responsibility
*Sanggunian*	Deped module for KTO12
*MgaKagamitan*	Internet, computer, projector, cardboard, marker,

1. *Lunsaran*	Prayers, Checking of Attendance, Greetings, Review, Cleanliness
2. *Pagganyak*	Ang guro ay kakanta kasunod ang mga mag- aaral ng isa sa kanta ng isangpangkat etniko, “atin cu pong singsing” Matapos ito ay sasagutin ng mga magaaral ang mgatanungan: 1. Sino ang may alam na nung kantang ating inawit?
3. Vocabulary Words	Pangkat Etniko- mga pangkat ng tao na may kani-kanilang tribo.
4. *Gawain*	· Mahahati ang klase sa tatko at bibigyan sila ng mga tribo ng kanilang pag uusapan · Magkakaroon sila ng paguusap tungkol sa kanilang pagkakakilala sa pangkat etniko na naka assign sa kanila. · Ilalahad nila ito sa buong klase pagkatapos ng 20 minuto.
5. *Pagsusuri*	Matapos ang Gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Naging madali ba sayo ang gawain? Bakit? 2.Paano mo natukoy ang kaugaliaan o deskripsyon na ibinigay nyo sa pangkat etniko nba napa assign sa inyo?
1. *Paglalagom\|Pagpapalalim*	Ilokano- Ang ilokano ay tumutukoy sa wika at kultura ng mga taong naninirahan sa Rehiyon ng Ilocos. Ito ang pangatlo sa pinakamalaking pangkat etniko sa Pilipinas. Ang “Tan-ok ni Ilocano: The festival of festivals” ay ang pinakamalaking pagtitipon sa lalawigan ng Ilocos Norte kung saan bawat lungsod at lalawigan nito ay magtatanghal ng isang sayaw na maglalarawan ng kanilang kultura at industriya. Panggasinense- Ang Pangasinan ay may ibat-ibang kaugalian at pamumuhay. Tulad na lamang sa Bolinao,Pangasinan, ang sinaunang pamumuhay ng mga tao rito ay ang pangingisda. Hindi ito maikakaila sapagkat napapaligiran ito ng mga anyong tubig tulad ng mga dagat,ilog atbp. Ganoon din sa bayan ng Agno at Lingayen . Sa panliligaw naman, noong una ang mga lalaki ay nakasuot ng medyo pormal na kasuotan kapag manghaharana sa isang dalaga. Hindi biro noon ang panlilligaw. May iba pa na kailangang magsibak ng kahoy,mag-igib o magsalok ng tubig at magluto. 1. Kapampangan- Sinasabing ang lutuing Kapampangan ang nangunguna at pinakadalisay sa mga lutuing Pilipino; ang Pampanga ang tinataguriang sentrong kulinari ng Pilipinas. Ngunit hindi lamang pagkain ang maaaring puntahan dito, sapagkat dinarayo din ng iba’t ibang tao, pati na sa ibang bansa ang mga pagdiriwang dito katulad ng mga piyesta at masasayang selebrasyon tulad ng Sisig Festival, Tigtigan Terakan Queng Dalan, Ligligang Parul, Philippine International Hot Air Balloon Festival at ang pinakaenggrandeng piyesta rito na Nuestra Señora del Santisimo Rosario de La Naval de Angeles. Mayroon rin namang kakaibang pagtitipon ang ipagdiriwang tuwing Mahal na Araw sa Cutud, Pampanga. Tinatawag itong Mal a Aldo o San Pedro Cutud Lenten Rites. Tagalog- Pahiyas festival sa Lucban Quezon, Nyog Nyogan festival sa Lucena festival. Moro- Moro ang ibinigay na pangalan ng mga Espanyol sa mga Muslim sa Pilipinas noong ikalabing-anim na dantaon. Ang babae ang isa sa mga pinakaingat-ingatan, pinakamamahal at nirerespetong mga Bangsamoro. Ang kultura at paniniwalang ito ngmga Bangsamoro ay binatay sa sinabi ng Propeta Muhammad (angKapayapaan Naway Sumasakanya. Sa mga Bangsamoro ay mahalaga ang angkan, kaya naman ang babae ay pinakaingat-ingatan nila dahil ang babae ang magiging ina ng kanilang mga susunod na salin lahi o angkan. Ang mga ninuno ang pinanggagalingan ng mga bagay- bagay. Kabilang na dito ang mga pamana. Marapat lamang natin itong pahalagahan dahil alam naman nating ito’y pinakinabangan natin at nagdulot ng magandang epekto para satin. Mapahahalagahan lamang natin ito kung pangangalagaan, pagyayamanin, at tatangkilikin. Huwag natin itong ipasawalang- bahala dahil ang lahat ng ito ay mahalaga. Kung meron mang kaalaman tungkol sa mga pamana na ito ay maaari din natin itong ibahagi sa mga susunod pang henerasyon. Isabuhay natin ang mga pamana na ito.
2. *Paglalapat*	Ang mga mag aaral ay magsasagawa ng isang maiuksing role playing tungkol sa mga kulturang pinag aralan mula sa ibat ibang pangkat etniko.
3. *Pagtataya*	· Ang mga mag-aaral ay sasagutan ang mga katanungan mula sa worksheet na ibibigay sa kanila ng kanilang guro. Pangalan:____________________ Petsa_______________ Baitang at Pangkat:____________ Direksyon: Basahin ng mabuti ang mga katanungan, at bilogan ang tamang sagot. 1. Ito ay tumutukoy sa aktibidadng sangkatauhan. a. Kultrura b. Pangitain c. Programa d. Mga laro 2. Anu ang kultura ng mga tagalong? a. Pahiyas festival b. Sisig festival c. Harana d. Pagsisibak ng kahoy 3. Alin ang kutura ng mga ng moro? a. Pag aalaga sa babae b. Paglalasing c. Pagwawala d. Pagsasabong
4. *TakdangAralin*	Pumili ng isang pagkat etniko at ipaliwang sa isang papel ang mga kultura nito.

Banghay Aralin sa ESP Baitang IV

InihandaNi: Maricris B. Atienza

*Layunin*	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
*Layunin*	(c) Cognitive: Natutukoy ang mga batasn na pinaiiral upang mapanatiling malinis ang kapaligiran.
	(a) Affective: Nakasusunod sa mga batas at alituntunin tungkol sa pangangalagfa ng kapaligiran.
	(b) Psychomotor: Nakagagawa ng simpleng batas ng makatutulong sa pagpapanatili ng kalinisan ng paligid.
*Pamagat*	Batas para sa paligid
*BatayanngPagkatuto*	Nakasusunod sa mga batas/ panuntunang pinaiiral tungkol sa pangangalaga ng kapaligiran kahit walang nakakakita.
Values to be Integrated	Discipline
*Dimensyon* *BuodnaPagpapahalaga* *KaugnaynaPagpapahalag)*	Moral Love and goodness Self-worth Goodness Honesty Personal discipline Courage compassion
*Sanggunian*	Deped module for KTO12
*MgaKagamitan*	Internet, computer, projector, cardboard, marker,

1. *Lunsaran*	Prayers, Checking of Attendance, Greetings, Review, Cleanliness
2. *Pagganyak*	1. Ang guro ay may kantang inihanda at aawitin ito ng mga mag aaral”ang batas”
3. Vocabulary Words	Batas- alituntunin na kailangang sundin ng mga tao na naninirahan sa isang lugar.
4. *Gawain*	· Mahahati ang klase sa tatko at gagawa sila ng dula dulaan tungkol sa mga batas na nakikita at nalalaman nila sa kanilang paligid.
5. *Pagsusuri*	Matapos ang Gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Naging madali ba sayo ang gawain? Bakit? 2. Paano mo nalaman ang batas na ito?3.Saan mo nakita o nabasa ang batas na iyong insadula?
1. *Paglalagom\|Pagpapalalim*	Mga Batas upang mapanatili ang kalinisan ng paligid Pangangalaga sa Kalikasan 1. Magtanim ng mga puno upang mapanatili natin ang malinis na hangin. 2. Iwasan ang pagsusunog ng mga basusa dahil ang pagsusunog ng basura ay nakakasira sa ating ozone layer. 3. Magtapon ng mga basura sa tamang basurahan. 4. Huwag magtapon ng mga chemicals sa katubigan dahil ito ay makakasira sa ating mga yamang tubig. 5. Ang pangangalaga ng ating kalikasan ay magsisimula sa ating mga sarili kaya mahalagang ikaw ay magkaroon ng disiplina sa sarili. Bakit nga ba mahalaga ang waste segregation? Ito ay dahil napansin ng gobyerno na halo halo na ang mga basura kung kyat pinahiwalay ang nabubulok sa di nabubulook para na din sa recycling ng mga bagay.
2. *Paglalapat*	Ang mga mag aaral ay mag kakaroon ng dula na kung saan ipinapakita ang isang mabuting ugali at ito ay ang pagpulot ng mga basura sa daan.
3. *Pagtataya*	· Ang mga mag-aaral ay sasagutan ang mga katanungan mula sa worksheet na ibibigay sa kanila ng kanilang guro. Pangalan:____________________ Petsa_______________ Baitang at Pangkat:____________ Direksyon: Basahin ng mabuti ang mga katanungan, at bilogan ang tamang sagot. 1. Ito ay isang pareaan ng paghihiwalay ng mga basura? a. Waste segregation b. Recycling c. Pagiging burara d. Pag lilinis 2. Ito ay isang paraan na kung saan ang mga patapon ng bagay ay ginagamit pa. a. Recycling b. Pagiging burara c. Pag lilinis d. Pagtatapon 3. Ang pagtatapon ng basura sa tamang basurahan ay resulta ang pagiging ng paligid. a. malinis b. madumi c. makalat d. maalikabok
4. *TakdangAralin*	Maghanap ng batas na makikita nyo sa inyong baranggay.

Banghay Aralin sa ESP Baitang IV

InihandaNi: Maricris B. Atienza

*Layunin*	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
*Layunin*	(c) Cognitive: Natutukoy ang mga batasn na pinaiiral upang mapanatiling malinis ang kapaligiran.
	(a) Affective: Nakasusunod sa mga batas at alituntunin tungkol sa pangangalagfa ng kapaligiran.
	(b) Psychomotor: Nakagagawa ng simpleng batas ng makatutulong sa pagpapanatili ng kalinisan ng paligid.
*Pamagat*	Batas para sa paligid
*BatayanngPagkatuto*	Nakasusunod sa mga batas/ panuntunang pinaiiral tungkol sa pangangalaga ng kapaligiran kahit walang nakakakita.
Values to be Integrated	Discipline
*Dimensyon* *BuodnaPagpapahalaga* *KaugnaynaPagpapahalag)*	Moral Love and goodness Self-worth Goodness Honesty Personal discipline Courage compassion
*Sanggunian*	Deped module for KTO12
*MgaKagamitan*	Internet, computer, projector, cardboard, marker,

1. *Lunsaran*	Prayers, Checking of Attendance, Greetings, Review, Cleanliness
2. *Pagganyak*	1. Ang guro ay may kantang inihanda at aawitin ito ng mga mag aaral”ang batas”
3. Vocabulary Words	Batas- alituntunin na kailangang sundin ng mga tao na naninirahan sa isang lugar.
4. *Gawain*	· Mahahati ang klase sa tatko at gagawa sila ng dula dulaan tungkol sa mga batas na nakikita at nalalaman nila sa kanilang paligid.
5. *Pagsusuri*	Matapos ang Gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Naging madali ba sayo ang gawain? Bakit? 2. Paano mo nalaman ang batas na ito?3.Saan mo nakita o nabasa ang batas na iyong insadula?
1. *Paglalagom\|Pagpapalalim*	Mga Batas upang mapanatili ang kalinisan ng paligid Pangangalaga sa Kalikasan 1. Magtanim ng mga puno upang mapanatili natin ang malinis na hangin. 2. Iwasan ang pagsusunog ng mga basusa dahil ang pagsusunog ng basura ay nakakasira sa ating ozone layer. 3. Magtapon ng mga basura sa tamang basurahan. 4. Huwag magtapon ng mga chemicals sa katubigan dahil ito ay makakasira sa ating mga yamang tubig. 5. Ang pangangalaga ng ating kalikasan ay magsisimula sa ating mga sarili kaya mahalagang ikaw ay magkaroon ng disiplina sa sarili. Bakit nga ba mahalaga ang waste segregation? Ito ay dahil napansin ng gobyerno na halo halo na ang mga basura kung kyat pinahiwalay ang nabubulok sa di nabubulook para na din sa recycling ng mga bagay.
2. *Paglalapat*	Ang mga mag aaral ay mag kakaroon ng dula na kung saan ipinapakita ang isang mabuting ugali at ito ay ang pagpulot ng mga basura sa daan.
3. *Pagtataya*	· Ang mga mag-aaral ay sasagutan ang mga katanungan mula sa worksheet na ibibigay sa kanila ng kanilang guro. Pangalan:____________________ Petsa_______________ Baitang at Pangkat:____________ Direksyon: Basahin ng mabuti ang mga katanungan, at bilogan ang tamang sagot. 1. Ito ay isang pareaan ng paghihiwalay ng mga basura? a. Waste segregation b. Recycling c. Pagiging burara d. Pag lilinis 2. Ito ay isang paraan na kung saan ang mga patapon ng bagay ay ginagamit pa. a. Recycling b. Pagiging burara c. Pag lilinis d. Pagtatapon 3. Ang pagtatapon ng basura sa tamang basurahan ay resulta ang pagiging ng paligid. a. malinis b. madumi c. makalat d. maalikabok
4. *TakdangAralin*	Maghanap ng batas na makikita nyo sa inyong baranggay.

Grade 5

On December 19, 2016December 20, 2016 By esppnu3bLeave a comment

Outline

LC #1: Napananatili ang pagkamabuting mamamayang Pilipino sa pamamagitan ng pakikilahok.

Pagkamabuting Mamamayang Pilipino – Ang pagka-pilipino ay katumbas ng pagkamabuting mamamayan. Ito ay kasing halaga ng pagkamakabayan at ito ay sagisag ng pag-ibig at pagmamahalan sa ating inang bayan.

Ang mga katangian mayroon ang isang mabuting Pilipino:

Maka-Diyos
Magalang
Matulungin
Mabuting Pagtanggap at Pakikitungo
Pagiging Mapagmahal sa Pamilya at sa bansa.

Pag kamaalalahanin
pakikipagkawanggawa

Halimbawa :

Libo – libong tao ang nasawi nang manalasa ang Bagyong Yolanda. Maraming bahay at gusali ang gumuho. Sa kabila nito, hindi nangamba ang mga Pilipino na sila ay pababayaan ng Diyos.

Kung mapansin ng iba na ikaw ay may hinahanap na lugar, nag – aalok silang tulungan ka. Kung may dala kang mabigat, hindi mon a kailangan humingi ng tulong, may mga nakahandang mag-alok nito sa iyo likas ito sa ating mga Pilipino.

Hindi nagdalawang isip si Joan Encallado, isang Pilipinong nakatira sa Canada, na ibalik ang halagang $100, 000 sa bangkong nagkamali na ideposito ito sa kanyang savings account.

Si Joshua ay galing sa eskwelahan, sa kanyang pag-uwi ay nagmano sya sa kanyang mga magulang at sa mga nakatatandang tao sa bahay nila.

Gumising ng maaga si aling Tasing para ipagluto ng almusal ang kanyang anak at asawa. Bago umalis ang kanyang mga anak at ang kanyang asawa ay pinabaunan nya ito ng pagkain, at pagmamahal.

LC #2: Nakasusunod ng may masusi at matalinong pagpapasya para sa kaligtasan.

Bilang isang mabuting mamamayan, dapat kang maging mapili pagdating sa libangan. Hindi mo basta sinusunod ang sinasabi ng iba na panoorin mo, basahin mo, o pakinggan, dahil maraming libangan sa ngayon ang nagtatampok ng seksuwal na imoralidad, karahasan, at espiritismo -mga bagay na dapat mong iwasan.

Ang Lupon sa Pagrerepaso at Pag-uuri ng Sine at Telebisyon o Movie and Television Review and Classification Board (MTRCB) ay ang ahensiya ng pamahalaan ng Pilipinas na responsible sa regulasyon ng telebisyon at pelikula , pati na rin ang sari-saring uri ng de – bidyong medya , na makikita at/o ikinakalakal sa bansa.

Ang pagkakaroon ng bukas na isipan sa mga pangyayari na ayon sa iyong napapanuod ay tumutulong sa atin na makapagpasya nang matibay at tama. Ang tamang gabay at patnubay ng magulang sa mga bata ay kailangan. Nasa atin na ang pagsunod upang hindi tayo mapahamak.

Ilan lang sa mga sitwasyon na may masusi at matalinong pagpapasya ay ang pagsunod sa ilang batas ng ating lipunan. Ang pagtawid sa tamang tawiran at ang hindi pagtatapon ng basura sa kahit saan.

Ang Disiplina ay kakambal ng kabutihan. Ang taong may disiplina ay gumagawa ng mabuti at mainam para sa lahat. Ang taong may disiplina ay kahanga hanga at mayroon ding maayos na kinabukasan. Ang pagkakaroon ng pansariling disiplina ay bunga ng positibong pagtugon sa kung anong magandang ibinubulong ng sariling konsensya. Kapag ang lahat ng tao may disiplina, magdudulot ito ng katiwasayan sa lipunan at lubos na kaunlaran ng bansa.

Halimbawa:

Nakita mo ang iyong kaklase na nagbabasa ng malalaswang babasahin, at nang makita ka nya, inakit ka niya na magbasa din ng mga ito. Tumanggi ka at pinagsabihan siya at ipinaliwanag mo ng maayos kung ano ang maidudulot nito sa kanya.
Sa iyong pag uwi, kasabay mo ang iyong mga kaklase. Tumawid sila sa hindi tamang tawiran, niyaya ka dinnilang tumawid doon, hindi ka tumawid dahil alam mong mali iyon at alam mong may pwedeng mangyaring masama kapag tumawid ka doon. Ang ginawa mo ay nagpatulong ka sa brgy. Tanod na tumawid sa tamang tawiran. Nang nakatawid ka na, pinaliwanag mo iyon sa iyong mga kaklase, at sinabi mo rin ang pwedeng mangyari kapag inulit pa nila iyon.
Kumain si jelly ng kendi, hindi nya alam kung san nya itatapon ang balat ng kending kanyang kinain, lumingon sya sa knyang paligid ngunit wala syang nakitang basurahan. Sa halip na itapon nya ito sa daan, inilagay nya ito sa bulsa ng bag nya.

LC #3: Pagsunod sa alituntunin tungkol sa pag-iingat sa sunog at paalala kung may kalamidad

Pag-iingat sa Sunog at Paalala kung may Kalamidad

Kapag may sakuna, sunog, aksidente, o naganap na krimen tulad ng nakawan, maging kalma at humingi agad ng tulong o tumawag sa mga numero na pwedeng hingan ng tulong, gaya ng ambulansya, bombero, pulis at iba pa.

Mga Paalala kapag may Sunog:

Kapag nasilaban ang damit, huwag tumakbo. Ang apoy ay mas lalong lalaki dahil sa pagtakbo.
Dumapa sa sahig.
Magpaikot-ikot habang nakatakip sa mukha ang mga kamay.
Ang apoy sa damit ng biktima ay maaaring maapula sa pamamagitan ng paggamit ng tela na gawa sa lana.
Iwasang magtago ng mga madaling lumiyab na materyales tulad ng gasolina, alkohol, o pintura sa loob ng bahay.
Siguraduhing may pangunahing lunas na pwedeng abutin at gamitin.
Maglagay ng kopya ng telephone number sa tabi ng telepono ng pinakamalapit na fire department.
Itapon ang mga bagay na madaling masunog gaya ng mga hindi na ginagamit na papel at iba pang bagay na madaling magliyab.
Kapag may sunog, manatiling kalmado at iwasang magitla, sa halip ay umaksyon at gumawa ng nararapat na kilos kapag may sunog.

Paalala kung may kalamidad gaya ng Lindol

Mga paghahanda sa lindol;

Ipako o i-ayos ang malalaking kagamitan upang hindi tumumba.
Huwag magpatong ng mabibigat na bagay o bagay na madaling mabasag o masira sa ibabaw ng kabinet.
Palaging isaayos ang mga kasangkapan na ginagamitan ng apoy katulad ng Gas range at Stove. Huwag maglagay ng mga bagay na madaling masunoog sa tabi nito.
Pag-aralan ang mga lugar ng Evacuation area at ruta na itinakda sa inyong lugar.

Sa Oras ng Lindol

Isara ang gas o patayin ang apoy ng stove, atbp.
Maging kalmado.
Lumayo sa mga madaling bumagsak na malalaking kagamitan at protektahan ang sarili sa pamamagitan ng pagtago sa ilalim ng desk at lamesa.
Gawin ang duck, hold and cover.
Huwag lumapit sa makipot na daan, mga pader, baybayin at gilid ng ilog.
Makipagkaisa sa mga tao sa inyong lugar sa gawaing paglikas o pagliligtas
Kumilos alinsunod sa tamang impormasyon sa radio, telebisyon, o internet, atbp.

LC #4: Pagiging Mapapanagutan sa Kapaligiran

Tayo ay kumonidad na nilikha ng Diyos. Nabubuhay tayo hindi lamang para sa ating sarili, kundi para rin sa kapakanan ng iba. Ano man an gating gagawin ay pananagutan natin sa ating sarili at sa mga taong nakapalibot sa atin. Bilang miyembro ng ating pamayanan, mayroon tayo na moral na obligasyon na pangalagaan ang ating Inang Kalikasan.

Ang simple nating mga gawain ay magiging isang mahusay na kapakinabangan sa lahat ng tao na siyang naninirahan sa mundo kahit na tayo ay wala na.

Halimbawa:

Ang pakikiisa sa pagtatanim ng puno at halaman.
Ang pagtatapon ng basura sa tamang tapunan .
Paglilinis ng kapaligiran.

Huwag nating hayaang mawala tayo sa mundo nang hindi tayo nakapag-ambag ng kahit na isang puno sa mundo na ating kinalalagyan.

http://rhecarelle.weebly.com/ang-pagka-pilipino.html

http://www.seasite.niu.edu/tagalog/modules in Tagalog/mga katangian ng pilipino.htm

https://www.jw.org./tl/publikasyon/magasin/g201111/mabuting-libangan-paano-makakapili/

http://www.slideshare.net/lhoralight/k-to-12-grade-5-learners-material-in-edukasyon-sa-pagpapakatao-q1q4

Lesson Plan

Banghay Aralin sa Edukasyon Sa Pagpapakatao

Baitang 5

Inihanda ni: Nerrily R. Liaga

Layunin	Layuning Pangkabatiran Nakapaglalarawan ng pagkamabuting Pilipino sa pamamagitan ng pakikiisa
	Pandamdaming mga saloobin Nakakasali ng masigasig sa mga gawain
	Pagkakaugnay ng Kaisipan at Pagkilos Nakagagawa ng kabutihan sa kapwa
Pamagat	Pagkamabuting Mamamayang Pilipino sa pamamagitan ng Pakikilahok
Batayan ng Pagkatuto	Napananatili ang Pagkamabuting Pilipino sa pamamagitan ng Pakikilahok
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Pagkamabuting Pilipino
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	Moral Love and Goodness Compassion
Sanggunian	ESP 5 Kagamitan ng Mag-aaral
Mga kagamitan	Visual Aids

LUNSURAN :

Panalangin
Pagbati
Review
Checking of Assignments

PAGGANYAK :

Pakinggan ang kwento ni Paola.

Ako si paola. Galling ako sa Mindanao. Lumipat kami sa inyong pook sapagkat isa ang pamilya naming ang nakaranas ng kalamidad. Ang iba’y gawa ng tao, at ang iba naman ay dahil sa bangis ng Kalikasan. Ito ang larawan ng aming pamilya

INSERT PICTURES kaguluhan sa Mindanao at pamilya na nakatira sa ilalim ng tulay.

Ang nasa unang larawan ay nangyari noong bata pa ako. Sabi ni Inay dalawang taong gulang palang ako ng mangyari ito.nalaman ko ito dahil ikinuwento nila. Napakarami raw ng naapektuhan ng gulo ng Mindanao.

Subalit ang gulo sa aming bayn ay nagpaulit ulit. Noong nakaraang taon ay muling sumiklab ang kaguluhan at nadamay pati an gaming paaralan. Nasunog ito kasama pa ng ibang bahay at gusali. Ang aming klase ay pansamatalang ginagawa sa ilalim ng dampa habang itinatayong muli ng pamahalaan an gaming silid aralan. Sapagkat wala na kaming bahay na matitirahan kaya napilitan kami ditto upang makaiwas kami sa kaguluhan at makapagpatuloy kaming magkakapatid ng pag-aaral.

Dahil wala kaming bahay, natutulog kami sa ilalim ng tulay kasama ang iba pang biktima ng iba’t ibang kalamidad. Naglalatag kami ng karton at banig sa aming kariton. Nagtitiis kaming mabasa lalo na kapag umuulan.

Upang matustusan ang aming pangangailangan sa araw araw ay nangongolekta ng plastic at bote an gaming mga magulang mula sa tambak na basura. Ibinibenta nila ito sa junk shop upang may maibili ng ulam at bigas.

Nag aaral akong mabuti sapagkat nais kong matupad ang aking pangarap sa buhay. Nais ko ding makatulong sa aking mga magulang. Kapag walang pasok nagtitinda ako ng basahan sa kalye, nag iingat naman ako dahil yun palagi ang bilin sakin ng aking mga magulang. Naniniwala din ako na pagpapalain kami ng Diyos sapagkat nagsisikap kami at naghahangad ng mabuti sa aming kapuwa.

Ipinagdarasal ko din n asana magkaroon ako ng kaibigan dito.

Tanong:

Ano ang iyong naramdaman sa nakita mong larawan? Naawa ka ba sa kanila? Bakit? Ano ang maaari mong gawin para sa mga katulad ni Paola?
Kung isa ka sa kanila, ano ang iyong mararamdaman? Kanino ka hihingi ng tulong?

Group 123

Ngayon naman ay bumuo ka ng isang plano kung paano ka makakatulong sa kanila.

GAWAIN

Maglaro tayo ng “REGALO’T HAGDAN” . Bumuo ng apat na grupo.

PANUTO NG LARO:

Pumunta sa iyong pangkat/grupo
Bawat miyembro ay bibigyan ng isang pirasong papel na hugis bilog. Ito ang magsisilbing butil mo sa paglalakbay sa “Regalo’t Hagdan”.
Gamit ang dice ihahagis ito ng bawat miyembro, upang malaman kung pang ilan sya sa pila ng mga aakyat sa Regalo’t Hagdan.
Ilagay angiyong butil s ataman bilang ayon sa lumabas nang ihagis ang dice. Kung dalawang tuldok (dots) ang nasa ibabaw ng dice dapat ang iyong butil ay aakyat sa ikalawang kahon.
Basahin ang nasa kahon. Ayon sa iyong sagot maari ka namang umakyat sa ibang kahon.
Ang lider ang makapagsasabi kung saang kahon ka makapupunta ayon sa iyong sagot.
Ang mag-aaral na unang makaakyat sa kahon bilang 25 ang siyang mananalo.

MAPA ng “Regalo’t Hagdan”

21	22	23	24	25
20	19	18	17	16
11	12	13	14	15
10	9	8	7	6
1	2	3	4	5

Walng aalalay sa lola na tatawid sa kalye. Anon ang gagawin mo?

Bakit kailangang tumulong sa nangangailangan ?

Paano maipapakita ang pagigig bukas palad?

Kahanga hanga ka ! ipagpatuloy mo ang isang pakamabuting Pilipino

Kalian maaaring ipakita ang pagiging bukas palad?

May maitutulong ka ba sa mga nasalanta ng bagyo? Ano ito?

Sorry, kailangan mong bumaliksa kahon bilang 11.

Sa bahay ninyo inimbak ang relief goods para sa mga nasalanta ng bagyo. May nagustuhan kang laruan, ano ang gagawin mo?

Ano ang gagawin mo sa natirang pera sa iyong baon? Bakit ito ang gagawin mo?

Sorry, kailangan mong bumalik sa kahon 6.

Maaari kang umakyat sa kahon 23

Magbiagay ng isang bagay na kaya mong ibigay sa mga nasalanta ng bagyo.

Kanino ka dapat tumulong?

May outreach program ang iyong paaralan para sa mga nasunugan. Alin sa iyong mahahalagang gamit ang kaya mong ibigay?

Maaari kang umakyat sa kahon 8

Paano mo matutulungan ang isang tinderang nakita mong kinukupitan ng mga paninda ng isang bata?

May batang walang pagkain sa oras ngmeryenda at nasa sulok lang. ano ang gagawin mo?

Magbigay ng isang bagay na kayang mong gawin para sa mga nasalanta ng bagyo.

Ano ang gagawin mo kapag may batang nadapa sa kalye?

PAGSUSURI:

Ang lahat ba ay nagtulungan sa gawaing ating ginawa?
Ano ang naramdam mo habang naglalaro ng regalo’t hagdan? Nasiyahan ka ba? Ipaliwanag.
May napulot ka bang magandang aral sa gawaing ito?

PAGPAPALALIM :

Hindi lamang sa pamamagitan ng pakikipag kapwa tao ang makakapagsabi na tayo ay isang mabuting Pilipino. Bukod sa pakikipag kapwa tao, magbigay ng katangian na nagsasaad ng isang pagkamabuting Pilipino.

Makadiyos
Magalang
Matulungin
Maaalalahanin
May mabuting pangtanggap at pakikitungo
Pagiging mapagmahal sa Pamilya at Bansa
Pakikipagkawang gawa

Halimbawa na nagpapakita ng Pagkamabuting Pilipino:

Libo – libong tao ang nasawi nang manalasa ang Bagyong Yolanda. Maraming bahay at gusali ang gumuho. Sa kabila nito, hindi nangamba ang mga Pilipino na sila ay pababayaan ng Diyos.

Kung mapansin ng iba na ikaw ay may hinahanap na lugar, nag – aalok silang tulungan ka. Kung may dala kang mabigat, hindi mon a kailangan humingi ng tulong, may mga nakahandang mag-alok nito sa iyo likas ito sa ating mga Pilipino.

Hindi nagdalawang isip si Joan Encallado, isang Pilipinong nakatira sa Canada, na ibalik ang halagang $100, 000 sa bangkong nagkamali na ideposito ito sa kanyang savings account.

Si Joshua ay galing sa eskwelahan, sa kanyang pag-uwi ay nagmano sya sa kanyang mga magulang at sa mga nakatatandang tao sa bahay nila.

Gumising ng maaga si aling Tasing para ipagluto ng almusal ang kanyang anak at asawa. Bago umalis ang kanyang mga anak at ang kanyang asawa ay pinabaunan nya ito ng pagkain, at pagmamahal.

PAGLALAPAT:

Ipangkat ang klase sa tatlo.

Pangkat 1- gumawa ng isang kwento ng tungkol sa Pakikipagkapwa Tao

Pangkat 2 – gumawa ng kanta na tungkol Pagkamabuting Pilipino.

Pangkat 3 – role playing ng Pakikilahok

PAGTATAYA :

Lagyan ng kung ang pangungusap ay nagpapakita ng Pagkamabuting Pilipino, at X kung hindi nito ipinapakita.

_____________1. Nagmano si Joshua sa kanyang mga magulang pagkagaling nito sa eskwelahan.

_____________ 2. Tinulungan ni Rose sa pag-aayos ng nasirang parol si Maria.

_____________3. “Ana tulungan mo ko sa mga pinamili ko”- nanay

“kaya mo na yan Inay!!!”

_____________4. “kumain ka na ba Anak?”

“hindi pa!”

_____________5. Pumunta si Lily at ang kanyang pamilya sa simbahan, para magdasal at magpasalamat sa Diyos.

Takdang Aralin:

Magsulat ng talaarawan , ilagay ang iyong mga natutunan at ang iyong isasagawa para makatulong sa ibang mga nakararanas ng kalamidad.

REPUBLIKA NG PILIPINAS

PAMANTASANG NORMAL NG PILIPINAS

ANG PAMBANSANG SENTRO SA EDUKASYONG PANGGURO

South Luzon Campus

Banghay Aralin sa Edukasyon Sa Pagpapakatao

Baitang 5

Inihanda ni: Nerrily R. Liaga

Layunin	Layuning Pangkabatiran Nakikilala ang masusi at matalinong pagpapasya para sa kaligtasan
	Pandamdaming mga saloobin Nakapipigil ng masamang gawain
	Pagkakaugnay ng Kaisipan at Pagkilos
Pamagat	Masusi at Matalinong Pagpapasya para sa Kaligtasan
Batayan ng Pagkatuto	LC#2 Nakasusunod ng may masusi at matalinong Pagpapasya para sa kaligtasan.
Mga Pagpapahalagang Ituturo	Disiplina
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalaga	Intellectual Truth and Tolerance Critical thinking
Sanggunian	ESP 5 Kagamitan ng Mag-aaral
Mga kagamitan	Visual Aids

LUNSURAN :

Panalangin
Pagbati
Review
Checking of Assignments

PAGGANYAK :

Ang lahat ng estudyante ay bibigyan ng candy na nasa isang bote o garapon na may nakadikit na sticker na STOP. Dito masusukat ang matalinong pagpapasya ng bawat estudyante kung sa pagtatapos ng aralin ay kakaininin ba nila ang candy o hindi.

Magpapalabas ng isang video clip na tungkol sa pagsunod sa mga alituntunin.

Tanong :

Ano ang ipinapakita sa napanuod ninyong video clip?
Sa tingin nyo ba ay tama ang mga ginagawa ng tao ? bakit oo? Bakit hindi?

GAWAIN: Jumble Letters

Panuto : tumingin sa ilalim ng mesa, ang bawat letrang nakikita nyo ay hanapin ang kakulay (pink, green , blue). Matapos hanapin ang kakulay ng papel, tumingin sa pisara at tingnan ang tanong na kakulay ng mga hawak na papel. Sagutan ito sa pamamagitan ng pagbuo ng salita.

PAGSUSURI

Ano ang napapansin nyo sa mga salitang nakapaskil sa pisara?
Tama ba nasundin ang mga iyan? Bakit ?
Mayroon pa ba kayong nalalaman na mga alituntunin na dapat natin malaman?

PAGPAPALALIM

Ang pagsunod sa mga alituntunin o ipinaguutos ay simleng bagay lang kung atin itong titingnan, pero marami pa rin ang nahihirapan sundin ang mga ito dahil sa pansariling kasiyahan.

Isa sa halimbawa ng isang may matalinong pagpapasya ay ang pagkakaroon ng matalino at masusing pagpapasya sa panonood sa telebisyon, pakikinig ng radio, o pagbabasa ng mga malalaswang babasahin.

Ilan lang sa mga sitwasyon na may masusi at matalinong pagpapasya ay ang pagsunod sa ilang batas ng ating lipunan. Ang pagtawid sa tamang tawiran at ang hindi pagtatapon ng basura sa kahit saan.

Halimbawa :

Nakita mo ang iyong kaklase na nagbabasa ng malalaswang babasahin, at nang makita ka nya, inakit ka niya na magbasa din ng mga ito. Tumanggi ka at pinagsabihan siya at ipinaliwanag mo ng maayos kung ano ang maidudulot nito sa kanya.
Sa iyong pag uwi, kasabay mo ang iyong mga kaklase. Tumawid sila sa hindi tamang tawiran, niyaya ka dinnilang tumawid doon, hindi ka tumawid dahil alam mong mali iyon at alam mong may pwedeng mangyaring masama kapag tumawid ka doon. Ang ginawa mo ay nagpatulong ka sa brgy. Tanod na tumawid sa tamang tawiran. Nang nakatawid ka na, pinaliwanag mo iyon sa iyong mga kaklase, at sinabi mo rin ang pwedeng mangyari kapag inulit pa nila iyon.
Kumain si jelly ng kendi, hindi nya alam kung san nya itatapon ang balat ng kending kanyang kinain, lumingon sya sa knyang paligid ngunit wala syang nakitang basurahan. Sa halip na itapon nya ito sa daan, inilagay nya ito sa bulsa ng bag nya.

PAGLALAPAT

Ipangkat sa 3 ang klase.

Pangkat 1 – gumawa ng isang mahikling kwento na nagpapakita ng matalinong pagpapasya.

Pangkat 2 – gumawa ng komiks na nagpapakita ng may masusi at matalinong pagpapasya.

Pangkat 3 – gumawa ng poster na nagpapakita ng matalinong pagpapasya para sa kaligtasan.

PAGTATAYA

PANUTO: Lagyan ng ang patlang kung ang pangungusap ay nagsasabi ng matalinong pagpapasya at kung hindi.

______________1. Hindi ko sinisira ang bagay na mayroon ang kaklase ko.

______________2. Gustong gusto kong nanunuod ng may karahasan.

______________3. Nagtatapon ako ng basura ko sa tamang tapunan.

______________4. Hindi ako tumatawid sa hindi tamang tawiran.

______________5. Naliligo kami sa ilog kahit na may nakalagay dito na “BAWAL MALIGO DITO”.

TAKDANG ARALIN

Maglista ng mga dapat sundin kung may darating na kalamidad.

Outline

ESP 5

EsP5PPP- IIIa-23

LC 19.1: Nakikisama sa Kapwa Pilipino

Ano ang kahulugan ng Pakikisama?

Ito ang pinagdaupang na pakikiisa at pagsama para makatulong; tanda ng pagnanais at abilidad na makiaayon at tumulong sa kagalingan ng karamihan; bilang kooperasyon, isinasantabi ang pagiging makasarili at nakatuon lamang sa pagtulong sa ikakaunlad ng samahan; magkatuwang, magkasamang nagtutulungan para matupad ang mga lunggati.

Ilang bahagi ng mabuting Pakikisama

BUSILAK

Sa pakikisama, ipadama ang iyong tunay at likas na mabuting pag-uugali. Ito ang busilak na damdamin na nasa kaibuturan ng iyong puso. Mangusap nang may integridad. Walang itinatago o pagkukunwaring namamagitan sa anumang karelasyon o kausap.

BAYANIHAN

Sa anumang Gawain na kailangan ang maramihang paggawa, wala ng makakahigit pa sa bayanihan. Isa itong kaugaliang Pilipino na nakaugat na sa ating kamalayan.

PAKIKIPAGDAMAYAN

Ang ganitong uri ng pakikisama ay makikita sa magkapwa. Halimbawa nito ay kapag may patay, makikitang ang mga kaibigan ng pamilya ng namatayan ay nakikipaglamay upang maipakita ang kahalagahan ng taong namatay.

UTANG na LOOB

Kapag may naitulong ang iyong kaibigan o kapamilya man, kailangan mong tumabasan mo rin ito. Dahil tinulungan ka, tumulong ka rin. Maging mabait sa kapwa ng sa gayon ay marami kang matatakbuhan sa oras ng iyong pangangailangan. Ngunit may mga taong sadyang hindi na humihingi ng kapalit dahil ito ay bukal sa kanilang loo bang magbigay.

Bakit mahalaga ang pakikisama?

Ang lahat ng may pakikisama ay madaling makakahingi ng tulong sa oras ng pangangailangan.
Ang pakikisama ay walang hinihintay kabayaran. Ang pagtulong sa kapwa ay kinaugaliaan na ng maraming mga Pilipino. Ang makitang masaya at nasa mabuting kalagayan ang kapwa dahil sa iyong pagtulong ay sapat ng kapalit.
Dito masusukat ang tunay na pagkakaibigan ng bawat isa.
Sa pakikisama mo rin malalaman kung sino ang iyong tunay na kaibigan na handing magmalasakit ng tulong sa iyo.

EsP5PPP- IIIa-23

LC 19.2: Tumulong/lumahok sa Bayanihan

Ano ang Bayanihan?

Ang “Bayanihan” na isang bahagi ng ating kultura na msasabing makaluma o tradisyunal, dahil sa panahong nagsimula ito. Ang konseptong bayanihan ay ang sama-samang pagtutulungan ng magkakapitbahay o mga magkakabarangay sa pagbuhat at karaniwang paglipat ng isang bahay, na noon ay kubo na gawa sa nipa at iba pang magagaan na materyales, ng kanilang kasamahan patungo sa isang bagong pwesto.

Bayanihan Noon at Ngayon

Noong kapanahunan pa ng mga lolo’t lola natin ay uso ang pagbubuhat ng mga bahay. Nagtutulungan sila upang maitaguyod ang kanilang mga gusto at tinutulungan ang mga nangagailangan.
Ngayon, hanggang larawan nalang ang mga eksenang iyon o kung may unos o trahedya. Halimbawa nalang nito ay kapag may binagyo sa isang lugar. Doon na lamang makikita ang pagbabayanihan.

Layunin ng Bayanihan ay di naiiba sa tunay na kahulugan nito. Pagtutulungan, pagkakapit-bisi, pagkakaisa sa ilalim ng isang layunin, ang itaguyod at panatilihin ang kalayaan, sigla at saya ng mga Pilipino na naninirahan ditto sa Pilipinas. Maihahalintulad ang pagbabayanihan sa kawayan. Dahil ang kawayan hindi tumutubong mag-isa, parang ang bayanihan hindi kaya ng nag-iisan ang isang pangyayari na kailangan ng tulong.

Mga kaugnay na pagpapahalaga

Sa bayanihan ay may sistemang pagtutululngan ang mga magkakaibigan at magkakamag-anak. Ang isang tao ay may katangian ng may halaga o values. Isa na ditto ang Act of Loving o kilos na may pagmamahal. Sa pamamagitan ng pagmamahal nabubuo ang bayanihan.

Dahil sa pagkamalasakit at pagsasakripisyo sa isat-isa nabubuo dito ang bayanihan at nagtutulong tulong upang makabuo ng isang mapayapa at maunlad na bansa.

EsP5PPP- IIIa-23

LC 19.3: Magiliw na Pagtanggap ng Panauhin

Ang hospitality o magiliw na pagtanggap ng bisita ng mga Pilipino ay siyang maganda at bahagi ng ating kultura at kaugalian.

Ang mga Pilipino ay kilala sa pagiging “hospitable” sa mga panauhin sa bahay. Pinaghahandaan nila ng masarap na pagkain at tinatanggap nila ng maayos ang kanilang mga bisita.

Bakit naghahanda ang mga Pilipino tuwing may parating na bisita?

Karaniwang naghahanda ang mga Pilipino sa tuwing may bisitang parating sa kanilang bahay upang ito’y masiyahan o magalak. Nagbibigay tayo ng regalo lalo na kung kamag anak natin o kaibigan nating matalik ang dumalaw. Kung minsan, inaalok natin sila ng tinapay, softdrinks at iba pa. Kapag naman malayo ang kanilang uuwian ay pinapatulog muna natin sila sa ating bahay.

Paano ba makipagkapwa-tao o tumanggap ng bisita ang mga Pilipino?

Mainit tumanggap ng bisita ang mga Pilipino. Ipagluluto pa ang mga panauhin ng pinakamasarap na pang-ulam kahit na nagsasalat. Ayaw na ayaw nilang mapapahiya sa bisita o makita itong di panatag ang loob. Maging ang mga turista na galing sa ibang bansa ay dinadayo ang Pilipinas upang makita ang kagandahan ng sariling atin. Maipapakita ang mainit na pagtanggap dahil sa pagbaba ng mga dayuhan sa eroplano ay may mga nakaabang na Pilipino upang aliwin ang mga bisita. Nayong sumayaw sila at nakaabang ang mga banda na ang gamit na instrument ay gawang Pilipino

“Ang pangunahing layon nila ay masiyahan ang bisita”

EsP5PPP- IIIa-23

LC 20: Nakapagpapamalas ng Pagkamalikhain sa Pagbuo ng mga Sayaw, Awit, at Sining gamit ang anumang multimedia o teknolohiya.

Ano ang pagkamalikhain?

Ito ay ang kakayahang lumikha o gumawa ng iba’t ibang bagay, kaisipan o paamaraan.

Bakit kailangan ipamalas ang pagkamalikhain?

Likas sa mga Pilipino ang pagiging malikhain kahit sa anumang uri ng sining maging sa awit at sayaw. Isang kasanayan ang pagiging malikhain, ito ay makakatulong o magiging susi ang pagiging malikhain sa tagumpay, propesyon at sa personal na buhay.

Paano maipapamalas ang pagkamalikhain sa;

Sayaw: Naging tanyag ang El Gama Penumbra dahil sila ang nanalo sa Pilipinas Got Talent at sila rin ang nagrepresenta ng ating bansa sa larangan ng Sayaw. Dahil sa kakaibang ideya na nilikha nila (Shadow Play) nanalo sila sa mga patimpalak. Ang grupong ito ay kakaiba dahil sa nakakabuo sila ng mga uri ng bagay gamit lamang ang sarili at ito ang nagiging anino sa paningin ng manunuod.

Awit: Si Maria Ligaya Carmen Imutan Salonga ay mas kilala bilang Lea Salonga. Una siyang nakilala sa The King and I ng Repertory Philippines noong siya’y pitong taong gulang pa lamang. Sa edad na sampung taon, inirekord ni Lea ang awiting Small Voice. Iyon ang naging simula ng kanyang karera bilang isa sa mga sikat na aktres at mang-aawit sa Pilipinas. At dahil nagging tanyag sya, maraming kanta at album ang kanyang nagawa dahil sa kanyang pagkamalikhain sa paggawa ng mga kanta.

Sining: Sa larangan ng Sining, maraming Pilipino ang nagging tanyag isa na dito si Fernando Amorsolo. Mahilig siyang gumuhit ng mga larawan noong bata pa siya na ginagamit lamang ang lapis at papel. Karamihan sa mga iginuguhit niyang larawan ay nagpapakita ng pangyayari sa kasaysayan ng bansa. Siya ang tinaguriang Pambansang Alagad ng Sining.

Tunay ngnang malikhain ang mga Pilipino. Mula sa larangan ng Sayaw, Awit, Sining, Teatro at Pelikula at iba pa. Dahil sa kanilang pagiging malikhain nakilala sila sa buong mundo. At tunay na sika tang Pinoy at magpahanggang sa kasalukuyan ay patuloy pa ring umaani ng paghanga at papuri hindi lamang sa sarili niyang bansa kundi sa buong mundo.

Paraan kung paano linangin ang pagkamalikhain sa bata;

Bawasan ang teknolohiya at dagdagan ng ibang kagamitang kinakailangan nila.
Linaging ng ibat ibang ideya at isang kapaligirang malikhain
Pabayaan moa ng bata na tuklasin ang sariling ideya at gusting gawin.
Maglaan ng oras bawat araw para sa malikhaing libangan o pampalipas oras
Iwasang magbigay ng material na gantimpala sa pagpapakita ng pagkamalikhain

HELE

LC#1: Wastong paggamit sa paglilinis at pag-aayos ng sarili

Mga kagamitan sa Paglilinis at Pag-aayos ng sarili

Kagamitan para sa Buhok

Shampoo– ito ay nagbibigay ng kaayaayang amoy sa ating buhok. Ito rin ang nag-aalis ng mga kumapit na dumi o alikabok sa ating buhok.
Suklay o Hairbrush– ito ay ginagamit sa pagsusuklay ng ating buhok upang matanggal ang mga buhol-buhol o gusot sa ating buhok.
Mga pamuyod- Hairband, headband, clip, goma at maraming pang iba na uri ng pamuyod. Ito ay ginagamit upang nasa ayos ang buhok at ng magandang tingnan.

Kagamitan para sa Kuko

Panggupit ng kuko o Nailcutter – ito ay ginagamit sa pagpuputol o paggugupit ng kuko sa kamay at paa. Dapat pantayin ang kuko na ginupit gamit ang nail file o panliha.
Pangkikil– Ginagamit upang maayos ang korte at kuminis ang gilid ng kukong ginupit.
Brush para sa kuko– gingamit sa pagtatanggal sa mga duming sumisingit sa loob ng kuko.

Kagamitan para sa Bibig at Ngipin

Sipilyo – ito ay ginagamit kasama ang toothpaste para linisin at tanggalin ang mga pagkain na dumikit o sumingit sa pagitan ng mga ngipin pagkatapos kumain.
Toothpaste – napipigilan nito ang pagdami ng mikrobyo sa loob ng bibig. Pinatitibay nito ang mga ngipin upang hindi ito mabubulok.
Mouthwash o pangmumog – ginagamit ito upang lalong makatulong sa pagpapanatili ng mabangong hininga. Ito rin ay nakatutulong sa pagpupuksa sa mga mikrobyong namamahay sa loob ng bibig sanhi ng mabahong hininga.

Kagamitan para sa Katawan

Sabong Pampaligo – ito ay nag-aalis ng dumi at libag ng katawan at nagbibigay ng mabango at malinis na amoy sa buong katawan.
Panghilod– ginagamit ito upang maalis ang mga libag sa katawan.
Tuwalya – ito ay ginagamit na pamunas sa buong katawan pagkatapos maligo para matuyo.
Bimpo – ito ay ikinukuskos sa buong katawan upang maalis ang libag sa ating buong katawan.

LO: Mga gabay at paraan sa Pangangalaga ng Sarili

Paglilinis sa Sarili

May kasabihan tayo na “Ang Kalusugan ay Kayamanan”. Mapananatili natin na malusog an gating katawan kung tayo ay naliligo, nagsusuklay ng buhok, nagsisipilyo ng ngipin, at gagawin ang mga gawaing pangkalusugan araw-araw.

Pagligo

Dapat ugaliing maligo araw-araw para manatili tayong malinis. Gumamit ng sabon sa buong katawan. Gumamit ng shampoo na akma sa klase ng buhok mo. Bago matulog sa gabi, ugaliin na malinis ang katawan upang maging presko ang katawan.

Paraan ng pagligo

Buksan ang gripo. Basain ang katawan. Gumamit ng sabon at ipabula gamit ng kamay. Tutukan ang mukha, teanga, leeg, braso, kamay, singit, dibdib, tiyan, hita, at talampakan. Magbanlaw, pagkatapos ay magshampoo, maglagay ng konti nito sa tabo na may konting tubig at ilagay sa buhok. Masahiin, lalo na ang anit. Pagkatapos ay banlawan. Tuyuin gamit ang malinis na tuwalya. At magbihis na.

Pagsisipilyo ng Ngipin

Ang pagsisipilyo ng ngipin pagkatapos kumain ay makatutulong ng Malaki upang maiwasang masira o mabulok ang mga ito. Ang bulok na ngipin ay nagiging sanhi ng mabahong amoy sa bibig. Gumamit ng toothpaste para mapigilan ang pagdami ng mikrobyo sa bibig.

Ugaliing magsipilyo ng ngipin sa umaga, tanghali at gabi pagkatapos kumain. Ang dila at ngalangal ay dapat ding sipilyuhin.

2.1 Paraan ng Pagsisipilyo

Kumuha ng isang basong tubig. Hugasan ang sipilyo at lagyan ng toothpaste. Isipilyo ito sa ngipin hanggang sa bumula ang toothpaste. Sepilyuhin nang pataas at pababa ang mga ngipin sa harap. Sipilyuhin ding mabuti ang mga pagitan ng ngipin at ang mga sulok at gilagid. Matapos padaanan ng pangsipilyo ang mga ngipin. Magmumog ng tubig hanggang mawala ang bula sa bibig.

Wastong Pangangalaga ng Kuko

Mahalagang panatilihing malinis ang mga kuko sa paa at kamay. Iwasang isubo ang mga daliri sa bibig lalo na kung marumi ang kuko. Gamit ang nail cutter, gupitin ang mga kuko sa kamay at paa, isang beses sa loob ng isang linggo.

3.1 Paraan ng pangangalaga sa kuko

Ugaliing tingnan palagi ang kuko kung ito ay mahaba na at kung madumi na. Kumuha ng pang gupit sa kuko. Isa isahing gupitin ang mahahabang kuko ng may wastong haba. Ingatang magupit ang balat sa daliri dahil ito ay masakit.

Mga gabay sa paglilinis ng sarili

Maghilamos ng mukha pagkagising sa umaga at bago matulog sa gabi. Dalasan ang paglilinis ng mukha kung malangis ang balat para maiwasan ang pagkakaroong taghiyawat.
Mag-ehersisyo araw-araw. Ito ay tumutulong sa mabilis na pagtunaw ng pagkain,pagbabawas ng dumi, maayos na sirkulasyon at matibay na kalamnan.
Kumain ng sapat sa tamang oras. Ang pagkaing masustansiya ay kailangan ng katawan para mapanatiling malusog.
Uminom ng anim hanggang walong basong tubig araw-araw. Ang katawan ay nangangailangan ng tubig para lumabas ang mga dumi sa loob ng katawan.
Sipilyuhin ang ngipin lalo na matapos kumain. Para masigurong walang sira ang mga ngipin, bumisita sa Dentista dalawang beses o mahigit sa isang taon.
Maghugas ng kamay matapos at bago kumain at tuwing manggagaling sa palikuran.
Maligo araw-araw. Nakagagaan at nakakaginhawa ng pakiramdam ito sa simula ng iyong araw at makakaiwas pa sa pagkakaroon ng di kanais nais na amoy.
Alagaan ang buhok. Magsyampo tatlong beses o higit pa sa loob ng isang linggo.
Suklayin ang buhok. Gumamit ng brush para kumintab ito at matanggal ang dumi sa anit.
Putulan at linisan ang kuko sa kamay at paa.
Hugasan ang mga paa araw-araw bago matulog.
Matulog sa tamang oras. Iwasang magpuyat para maging masigla ang katawan at pag-iisip at mapanatili ang makinis na balat.

LO: Paraan ng Pagpapanatili ng Malinis na Kasuotan

Bakit kailangan ng malinis na kasuotan?

Ang malinis na kasuotan ay nagsisimbolo ng kalinisan at ng iyong personalidad. Magsuot ka ng malinis na mga kasuotan para maging kaaya ayang tingnan. Ang batang malinis ay kinagigiliwan ng lahat. Mabikas ang tindigan. Nagkakaron ng maraming kaibigan. At higit sa lahat ang malinis na kasuotan ay isang paraan upang makaiwa sa mga mikrobyo.

Bago matulog, tiyakin na ang damit na isusuot kinabukasan ay handa na.
Kung may punit o sira ang iyong kasuotan, kumpunuhin agad ito.
Tiyakin na nakapaligo muna bago magsuot ng malinis na damit.
Iwasan ang pag-upo sa maruruming lugar.
Iwasan ang pagpahid ng kamay at bibig sa damit.
Kung maghuhubad o magsusuot ng damit, ingatang huwag mabanat, matastas o marumihan ito.
Pahanginan ang hinubad na damit bago ito ilagay sa ropero. (Ropero – lagayan ng maruruming damit)

Mga Gawain sa Pangangalaga ng Kasuotan

Pag-aalis ng Marka at Mantsa – para mag mukang malinis ang ating damit.
Pagsusulsi/ Pagtatagpi- para di makita ang punit o sira ng ating damit.
Paglalaba – para maalis ang dumi at amoy ng damit.
Pamamalantsa- para hindi gusot tingnan ang mga damit.
Pag-aalis ng Marka at Mantsa – para mag mukang malinis ang ating damit.

Tandaan: Ang kasuotan at kagamitan ay magtatagal at laging magagamit nang maayos kapag pinangangalagaan ng husto.

LO: Nasusunod ang Iskedyul ng Paglilinis at Pag-aayos ng Sarili

Ugaliing maligo araw-araw
Pagpapalit ng alinis na damit araw-araw
Pagsisipilyo ng ngipin pagkatapos kumain
Pagtulog ng walo hanggang sampung oras sa loob ng isang araw.
Paglalaan ng sapat na oras sa paglalaro o pageehersisyo.

Morning

5:30am-6:00am—Magligpit ng higaan

6:00am-6:45am– kakain ng agahan. Magsisipilyo pagkatapos kumain

6:46am- 7:30am– magliligpit ng mga kagamitang nakakalat.

7:31am-8:00am– maglaro o mag- ehersisyo

8:00-9:00 am–magpahinga, pagkatapos ay maligo ng maigi

9:01am-10:30– tumulong sa gawaing bahay upang mapanatili ang kalinisan

10:31am-11:00am – magtanghalian at magsipilyo pagkatapos kumain.

Afternoon

11am-11:30am- Magpahindag bago matulog

11:31am-2:30pm- matulog ng mahimbing upang lumaki

2:30-3:15pm- merienda time

3:15pm-4:45pm-gagawa ng mga assignments at mag-rereview

5pm-6pm- tumulong sa gawaing bahay

6:01pm-7pm- Maghahapunan tapos magsipilyo ng ngipin

7pm-7:30pm- magtimpla ng gatas at inumin

7:31pm-8:45pm- Manuod ng T.V at balita

9:00pm-5:00am Matulog ng mahimbing

Ang iskedyul ay mahalaga sa bawat isa upang hindi masayang ang oras sa mga bagay na hindi naman kailangang tapusin o gawin. Nangangahulugang ang iskedyul ay dapat sundin para sa ikakabuti. At ang pagaayos sa sarili ay mainam upang maging kaaya-aya tingnan sa mata ng ibang tao. Maging disiplinado upang masunod ang iskedyul na nakatala.

Lesson Plan

Banghay Aralin sa Home Economics and Livelihood Education V

Inihanda Ni: Ian Jeffrey Pedrezuela

Layunin	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
	· Nakapagtatala ng gabay at paraan sa Pangangalaga ng Sarili
	· Nakapagpapahalaga sa sarili gamit ang gabay at paraan.
	· Naisasagawa ang kasanayan sa pangangalaga sa sarili sa pang’araw-araw na pamumuhay sa pamamagitan ng isang dula.
Pamagat	Pangangalaga sa Sarili
Batayan ng Pagkatuto	LC #1: Mga gabay at paraan sa Pangangalaga ng Sarili
Mag Pagpapahalaga Ituturo	Health and Harmony with nature
Dimensyon	Physical
Buod na Pagpapahalaga	Holistic health
Kaugnay na Pagpapahalag	Cleanliness Physical fitness Reverence and respect for life Environmental Care
Sanggunian	Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan EPP5
Mga Kagamitan	Internet, computer, projector, piktyur

1. Lunsaran	Panalangin Pagbati Pagtsetsek ng liban at hindi liban sa klase Pagbabalik tanaw sa nakalipas na aralin Pagsasagot ng takdang aralin
2. Pagganyak Ang guro ay magpapakita ng larawang patungkol sa “Pangangalaga sa Sarili”	Matapos ito ay sasagutin ng mga magaaral ang mga katanungan: 1. Ano ang nakikita mo sa larawan? 2. Mahalaga baa ng pangalagaan ang sarili? 3. Bakit mahalaga na pangalagaan ang sarili? 4. Paano mapapangalagaan ang sarili?
3. Gawain	Panuto: Gawin ang mga sumusunod 1. Kumuha ng kapareha 2. Lahat ng nasa gawing kanan ay magkukunwaring nanay at ang nasa gawin kaliwa ay magkukunwaring anak 3. Lahat ng anak ay ipapakita sa nanay kung paano linisan at ayusin ang katawan bago pumasok sa paaralan 4. Lahat ng nanay ay pagmamasdan ang anak kung paano maglinis at magayos ng sarili. 5. Isusulat ng nanay sa kuwaderno kung paano isagawa ang gawain 6. Pagkatapos magpalitan ng role ang magkapareha.
4. Pagsusuri	Matapos ang gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Maayos bang nagampanan ang mga gawain? 2. Ang pagligo ba araw-araw ay nakakatulong upang makaiwas sa sakit? Bakit? 3. Ang pagpapanatili ng malinis na katawan ay magiging maaliwalas ba sa iyong pakiramdam? Bakit? 4. Bakit ginagawa ang pangangalaga sa Sarili?
5. Paglalagom/ Pagpapalalim	Paglilinis sa Sarili May kasabihan tayo na “Ang Kalusugan ay Kayamanan”. Mapananatili natin na malusog an gating katawan kung tayo ay naliligo, nagsusuklay ng buhok, nagsisipilyo ng ngipin, at gagawin ang mga gawaing pangkalusugan araw-araw. 1. Pagligo Dapat ugaliing maligo araw-araw para manatili tayong malinis. Gumamit ng sabon sa buong katawan. Gumamit ng shampoo na akma sa klase ng buhok mo. Bago matulog sa gabi, ugaliin na malinis ang katawan upang maging presko ang katawan. 1.1 Paraan ng pagligo Buksan ang gripo. Basain ang katawan. Gumamit ng sabon at ipabula gamit ng kamay. Tutukan ang mukha, teanga, leeg, braso, kamay, singit, dibdib, tiyan, hita, at talampakan. Magbanlaw, pagkatapos ay magshampoo, maglagay ng konti nito sa tabo na may konting tubig at ilagay sa buhok. Masahiin, lalo na ang anit. Pagkatapos ay banlawan. Tuyuin gamit ang malinis na tuwalya. At magbihis na. 2. Pagsisipilyo ng Ngipin Ang pagsisipilyo ng ngipin pagkatapos kumain ay makatutulong ng Malaki upang maiwasang masira o mabulok ang mga ito. Ang bulok na ngipin ay nagiging sanhi ng mabahong amoy sa bibig. Gumamit ng toothpaste para mapigilan ang pagdami ng mikrobyo sa bibig. Ugaliing magsipilyo ng ngipin sa umaga, tanghali at gabi pagkatapos kumain. Ang dila at ngalangal ay dapat ding sipilyuhin. 2.1 Paraan ng Pagsisipilyo Kumuha ng isang basong tubig. Hugasan ang sipilyo at lagyan ng toothpaste. Isipilyo ito sa ngipin hanggang sa bumula ang toothpaste. Sepilyuhin nang pataas at pababa ang mga ngipin sa harap. Sipilyuhin ding mabuti ang mga pagitan ng ngipin at ang mga sulok at gilagid. Matapos padaanan ng pangsipilyo ang mga ngipin. Magmumog ng tubig hanggang mawala ang bula sa bibig. 3. Wastong Pangangalaga ng Kuko Mahalagang panatilihing malinis ang mga kuko sa paa at kamay. Iwasang isubo ang mga daliri sa bibig lalo na kung marumi ang kuko. Gamit ang nail cutter, gupitin ang mga kuko sa kamay at paa, isang beses sa loob ng isang linggo. 3.1 Paraan ng pangangalaga sa kuko Ugaliing tingnan palagi ang kuko kung ito ay mahaba na at kung madumi na. Kumuha ng pang gupit sa kuko. Isa isahing gupitin ang mahahabang kuko ng may wastong haba. Ingatang magupit ang balat sa daliri dahil ito ay masakit. Mga gabay sa paglilinis ng sarili 1. Maghilamos ng mukha pagkagising sa umaga at bago matulog sa gabi. Dalasan ang paglilinis ng mukha kung malangis ang balat para maiwasan ang pagkakaroong taghiyawat. 2. Mag-ehersisyo araw-araw. Ito ay tumutulong sa mabilis na pagtunaw ng pagkain,pagbabawas ng dumi, maayos na sirkulasyon at matibay na kalamnan. 3. Kumain ng sapat sa tamang oras. Ang pagkaing masustansiya ay kailangan ng katawan para mapanatiling malusog. 4. Uminom ng anim hanggang walong basong tubig araw-araw. Ang katawan ay nangangailangan ng tubig para lumabas ang mga dumi sa loob ng katawan. 5. Sipilyuhin ang ngipin lalo na matapos kumain. Para masigurong walang sira ang mga ngipin, bumisita sa Dentista dalawang beses o mahigit sa isang taon. 6. Maghugas ng kamay matapos at bago kumain at tuwing manggagaling sa palikuran. 7. Maligo araw-araw. Nakagagaan at nakakaginhawa ng pakiramdam ito sa simula ng iyong araw at makakaiwas pa sa pagkakaroon ng di kanais nais na amoy. 8. Alagaan ang buhok. Magsyampo tatlong beses o higit pa sa loob ng isang linggo. 9. Suklayin ang buhok. Gumamit ng brush para kumintab ito at matanggal ang dumi sa anit. 10. Putulan at linisan ang kuko sa kamay at paa. 11. Hugasan ang mga paa araw-araw bago matulog. 12. Matulog sa tamang oras. Iwasang magpuyat para maging masigla ang katawan at pag-iisip at mapanatili ang makinis na balat.
6. Paglalapat	I-grupo ang klase sa lima (5) at hayaan silang gumawa ng maikling skrip at ang ginawa nilang skrip ay gagampanan nila gamit ang mga gabay at paraan ng paglilinis sa sarili sa loob ng tigsasampung minuto. (Role Play)
7. Pagtataya	Anong mga gawain ang kailangang sundin upang mapanatili ang Pangangalaga sa Sarili? Gawin ito sa pamamagitan ng pagsasanaysay.
8. Takdang Aralin	Gumuhit ng isang larawan na nagpapakita ng mga Pagpapahalaga sa Sarili ilagay ito sa isang buong papel.

Banghay Aralin sa Home Economics and Livelihood Education V

Inihanda Ni: Ian Jeffrey Pedrezuela

Layunin	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
	· Natutukoy ang mga paraan na dapat bigyan ng pansin at mga kaugalian ng pagpapanatili ng malinis na kasuotan
	· Nakapapangalaga ng malinis ng kasuotan.
	· Nakakagawa ng mga gawain sa pangangalaga sa kasuotan
Pamagat	Malinis na Kasuotan
Batayan ng Pagkatuto	LC#2: Paraan ng pagpapanitili ng Malinis na Kasuotan
Mag Pagpapahalaga Ituturo	Health and Harmony with nature
Dimensyon	Physical
Buod na Pagpapahalaga	Holistic health
Kaugnay na Pagpapahalag	Cleanliness Physical fitness Reverence and respect for life Environmental Care
Sanggunian	Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan EPP5
Mga Kagamitan	Mga di na ginagamit na kasuotan, laptop, projector

1. Lunsaran

Panalangin

Pagbati

Pagtsetsek ng liban at hindi liban sa klase

Pagbabalik tanaw sa nakalipas na aralin

Pagsasagot ng takdang aralin

2. Pagganyak

Ang guro ay magpapakita ng damit na malinis at madumi..

Pagkatapos maipresenta, magtatanong ng ang guro;

1. Ano ang napansin mo sa ipinakitang larawan?

2. Bakit mahalaga ang pagpapanatili ng malinis na kasuotan?

3. Anong mga paraan ang nagpapanatili ng kasuotan?

3. Gawain

Hahatiin ng guro ang klase sa dalawang grupo.

Bawat grupo ay magbubuo ng isang larawan.

Pagkatapos magbuo ng larawan, ang bawat lider ay ipapaliwanag sa unahan ng klase kung anong uri ng larawan ang nabuo.

4. Pagsusuri

Matapos ang gawain ng mga mag-aaral ay sasagutin ang mga sumusunod na katanunga:

1. Ano ang iba’t ibang paraan ng pagpapanatili ng malinis na kasuotan?

2. Paano mapapanatili ang malinis na kasuotan?

3. Mahalaga bang mapanatili ang malinis na kasuotan?

4. Magbigay ng sariling paraan kung paano mapapanatili ang malinis na kasuotan.

5. Pagpapalalim

Bakit kailangan ng malinis na kasuotan?

1. Bago matulog, tiyakin na ang damit na isusuot kinabukasan ay handa na.

2. Kung may punit o sira ang iyong kasuotan, kumpunuhin agad ito.

3. Tiyakin na nakapaligo muna bago magsuot ng malinis na damit.

4. Iwasan ang pag-upo sa maruruming lugar.

5. Iwasan ang pagpahid ng kamay at bibig sa damit.

6. Kung maghuhubad o magsusuot ng damit, ingatang huwag mabanat, matastas o marumihan ito.

7. Pahanginan ang hinubad na damit bago ito ilagay sa ropero. (Ropero – lagayan ng maruruming damit)

Mga Gawain sa Pangangalaga ng Kasuotan

· Pag-aalis ng Marka at Mantsa – para mag mukang malinis ang ating damit.

· Pagsusulsi/ Pagtatagpi- para di makita ang punit o sira ng ating damit.

· Paglalaba – para maalis ang dumi at amoy ng damit.

· Pamamalantsa- para hindi gusot tingnan ang mga damit.

Pag-aalis ng Marka at Mantsa – para mag mukang malinis ang ating damit.

6. Paglalapat

Ang mga mag-aaral ay hahatiin sa limang grupo.

Bibigyan ng mga kasuotang dapat kumpunihin at linisan.

Lahat ng grupo ay bibigyan lamang ng labing limang minute para gawin ang mga binigay na task.

7. Pagtataya

Tukuyin ang mga kasuotang gingamit natin. Magbigay ng kahalagahan o kaalaman tungkol sa paraan kung pano ang pangangalaga sa mga kasuotan.

8. Takdang Aralin

1. Paguwi mo sa bahay, tingnan moa ng iyong mga pansariling kagamitan.

2. Gumawa ka ng tseklist na katulad ng nasa baba

3. Palagdaan ito sa iyong magulang matapos gawin.

KAGAMITAN	INAYOS	HINDI INAYOS
1. Mga Damit
2. Mga Sapatos
3. Mga maruruming damit
4. Nilabhang mga damit

_________________

Lagda ng Magulang

Banghay Aralin sa Home Economics and Livelihood Education V

Inihanda Ni: Ian Jeffrey Pedrezuela

Layunin	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
	· Nakakatukoy ng mga kagamitan sa paglilinis at pag-aayos ng sarili
	· Naipakikita ang wastong paraan ng paggamit ng mga kagamitan sa sarili
	· Nakagagamit ng mga kagamitang paanglinis at pang-ayos sa sarili
Pamagat	Kagamitan sa paggamit sa paglilinis at pag-aayos ng sarili
Batayan ng Pagkatuto	LC#3: Wastong paggamit sa paglilinis at pag-aayos ng sarili
Mag Pagpapahalaga Ituturo	Health and Harmony with nature
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalag)	Physical Holistic health Cleanliness Physical fitness Reverence and respect for life Environmental Care
Sanggunian	Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan EPP5
Mga Kagamitan	Chalk, board, laptop projector

1. Lunsaran

Panalangin

Pagbati

Pagtsetsek ng liban at hindi liban sa klase

Pagbabalik tanaw sa nakalipas na aralin

Pagsasagot ng takdang aralin

2. Pagganyak

Ang guro ay magpapakita ng mga tunay na kagamitan sa paglilinis ng sarili

Matapos ito, ipasuri sa mag-aaral ang kanilang sarili at tanungin:

1. Anong mga kagamitan ang nakita mo?

2. Saan ito mga ginagamit?

3. Anu-anong paghahanda sa sarili ang ginagawa mo?

4. Gawain

Lagyan ng tsek (/) kung pansarili o pampamilya ang mga kagamitang nakahanay

Kagamitan	Pansarili	Pampamilya
1. Mouthwash
2. Toothpaste
3. Hair Dryer
4. Tuwalya
5. Sipilyo
6. Suklay
7. Pulbos
8. Bimpo
9. Sabon
10. Shampoo

5. Pagsusuri

Matapos ang gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan:
1. Ang mga kagamitan sa pangangalaga sa sarili ay sadyang nakakatulong sa iyo?2. Bakit kailangang makilala ang mga kagamitan sa paglilinis at pag-aayos ng sarili?3. Paano mo mapapanatili ang kalinisan at kaayusan ng iyong sarili?

3. Pagpapalagom

Mga Kagamitan sa Buhok

Kagamitan sa Bibig at Ngipin

Kagamitan para sa Kuko

Mga Kagamitan sa Katawan

Kagamitan para sa Buhok

· Shampoo– ito ay nagbibigay ng kaayaayang amoy sa ating buhok. Ito rin ang nag-aalis ng mga kumapit na dumi o alikabok sa ating buhok.

· Suklay o Hairbrush– ito ay ginagamit sa pagsusuklay ng ating buhok upang matanggal ang mga buhol-buhol o gusot sa ating buhok.

· Mga pamuyod- Hairband, headband, clip, goma at maraming pang iba na uri ng pamuyod. Ito ay ginagamit upang nasa ayos ang buhok at ng magandang tingnan.

Kagamitan para sa Kuko

· Panggupit ng kuko o Nailcutter – ito ay ginagamit sa pagpuputol o paggugupit ng kuko sa kamay at paa. Dapat pantayin ang kuko na ginupit gamit ang nail file o panliha.

· Pangkikil– Ginagamit upang maayos ang korte at kuminis ang gilid ng kukong ginupit.

· Brush para sa kuko– gingamit sa pagtatanggal sa mga duming sumisingit sa loob ng kuko.

Kagamitan para sa Bibig at Ngipin

· Sipilyo – ito ay ginagamit kasama ang toothpaste para linisin at tanggalin ang mga pagkain na dumikit o sumingit sa pagitan ng mga ngipin pagkatapos kumain.

· Toothpaste – napipigilan nito ang pagdami ng mikrobyo sa loob ng bibig. Pinatitibay nito ang mga ngipin upang hindi ito mabubulok.

· Mouthwash o pangmumog – ginagamit ito upang lalong makatulong sa pagpapanatili ng mabangong hininga. Ito rin ay nakatutulong sa pagpupuksa sa mga mikrobyong namamahay sa loob ng bibig sanhi ng mabahong hininga.

Kagamitan para sa Katawan

· Sabong Pampaligo – ito ay nag-aalis ng dumi at libag ng katawan at nagbibigay ng mabango at malinis na amoy sa buong katawan.

· Panghilod– ginagamit ito upang maalis ang mga libag sa katawan.

· Tuwalya – ito ay ginagamit na pamunas sa buong katawan pagkatapos maligo para matuyo.

· Bimpo – ito ay ikinukuskos sa buong katawan upang maalis ang libag sa ating buong katawan.

4. Paglalapat

Panuto: Hanapin sa hanay B ang deskripsyion ng mga kagamitan sa hanay A. Isulat ang titik sa tabi ng bilang.

Hanay A.

1. Nail Cutter

2. Suklay

3. Mouthwash

4. Bimpo

5. Toothbrush

Hanay B

a. Ginagamit ito upang maging malinis at matibay ang ngipin

b. Ginagamit ito sap ag-aayos ng buhok

c. Pinapanatili nito ang bango at tinatanggal ang mikrobyo sa bibig

d. Pang-alis ito ng libag at iba pang dumi sa katawan

e. E. ginagamit ito bilang pamputol sa kuko

5. Pagtataya

Basahin ang mga sumusunod na sitwasyon at sagutin ang kasunod na tanong.

1. Mahaba na ang kuko ni Mira. Ano ang dapat niyan gamitin sa pagputol nito?

2. Nais ni Kat-kat na lumabas ang natural na kislap ng kanyang buhok. Ano ang dapat niyang gamitin?

3. Si Liza ay iniiwasan ng kanyang kamag-aaral. Nagsesepilyo naman siya ng ngipin tatlong beses isang araw. Ano kaya ang mabuting gamitin upang maging mabango ang kanyang hininga?

4. Natapos nang maligo si Lucky Cenn. Ano ang kanyang kukunin upang matuyo ang katawan?

5. Papasok na si Marel sa paaralan. Gusto niyang makita kung malinis at maayos ang kanyang sarili. Ano ang kanyang gagamitin.

6. Takdang Aralin

Gumupit ng mga larawan sa magazine o kung sa man meron mapagkukuhaan ng mga kagamitan sa pagligo, para sa buhok, para sa kuko, para sa ngipin. At gawin itong scrapbook.

Banghay Aralin sa Home Economics and Livelihood Education V

Inihanda Ni: Ian Jeffrey Pedrezuela

Layunin	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
	· Nakapagpapakita ng wastong pamamaraan ng paglilinis at pag-aayos ng sarili
	· Nakapagpapahalaga sa mga tungkulin ayon sa iskedyul
	· Nasusunod ang iskedyul ng paglilinis at pag-aayos sa sarili
Pamagat	Iskedyul ng Paglilinis at Pag-aayos ng sarili
Batayan ng Pagkatuto	LC#4: Wastong paggamit sa paglilinis at pag-aayos ng sarili
Mag Pagpapahalaga Ituturo	Health and Harmony with nature
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalag	Physical Holistic health Cleanliness Physical fitness Reverence and respect for life Environmental Care
Sanggunian	Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan EPP5
Mga Kagamitan	Chalk, board, laptop, projector

1. Lunsaran

Panalangin

Pagbati

Pagtsetsek ng liban at hindi liban sa klase

Pagbabalik tanaw sa nakalipas na aralin

Pagsasagot ng takdang aralin

2. Pagganyak

Magpalabas ng maiksing video na may kaugnayan sa iskedyul sa pang araw-araw na ginagawa ng mga bata.

1. Bakit mahalaga ang time management sa isang tao?

2. Kailangan ba ng disiplina upang masunod ang iskedyul na iyong gagawin?

3. Gawain

Sa iyong journal o dayari, itala o isulat kung anu-ano ang ginagawa mong mga paraan ng paglilinis at pag-aayos ng sarili.

1. Gumawa ng tsart kung nasusunod ang iskedyul ng isang buong linggo ng paglilinis at pag-aayos sa sarili.

Gawain	Lunes	Martes	Miyerkules	Huwebes	Biyernes	Sabado/ Linggo

4. Pagsusuri

Matapos ang gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan:

1. Bakit mahalaga ang iskedyul sa bawat isa?

2. Ang iskedyul ba ay nakakabuti para sa bawat isa?

3. Sa iyong palagay, masusunod mob a ang ginawa mong iskedyul? Bakit?

5. Pagpapalagom

Nasusunod ang Iskedyul ng Paglilinis at Pag-aayos ng Sarili

1. Ugaliing maligo araw-araw

2. Pagpapalit ng alinis na damit araw-araw

3. Pagsisipilyo ng ngipin pagkatapos kumain

4. Pagtulog ng walo hanggang sampung oras sa loob ng isang araw.

5. Paglalaan ng sapat na oras sa paglalaro o pageehersisyo.

Morning

5:30am-6:00am—Magligpit ng higaan

6:00am-6:45am– kakain ng agahan. Magsisipilyo pagkatapos kumain

6:46am- 7:30am– magliligpit ng mga kagamitang nakakalat.

7:31am-8:00am– maglaro o mag- ehersisyo

8:00-9:00 am–magpahinga, pagkatapos ay maligo ng maigi

9:01am-10:30– tumulong sa gawaing bahay upang mapanatili ang kalinisan

10:31am-11:00am – magtanghalian at magsipilyo pagkatapos kumain.

Afternoon

11am-11:30am- Magpahindag bago matulog

11:31am-2:30pm- matulog ng mahimbing upang lumaki

2:30-3:15pm- merienda time

3:15pm-4:45pm-gagawa ng mga assignments at mag-rereview

5pm-6pm- tumulong sa gawaing bahay

6:01pm-7pm- Maghahapunan tapos magsipilyo ng ngipin

7pm-7:30pm- magtimpla ng gatas at inumin

7:31pm-8:45pm- Manuod ng T.V at balita

9:00pm-5:00am Matulog ng mahimbing

Ang iskedyul ay mahalaga sa bawat isa upang hindi masayang ang oras sa mga bagay na hindi naman kailangang tapusin o gawin. Nangangahulugang ang iskedyul ay dapat sundin para sa ikakabutir. At ang pagaayos sa sarili ay mainam upang maging kaaya-aya tingnan sa mata ng ibang tao. Maging disiplinado upang masunod ang iskedyul na nakatala.

6. Paglalapat

Ang mga mag-aaral ay hahatiin sa tatlong grupo, gumawa ng isang dula dulaan gamit ang iskedyul na naitala.

7. Pagtataya

Panuto; Tukuyin ang Tama kung ang pangungusap ay naaayo at lagyang ng balngko kung Mali ang pangungusap.

_____1. Maglaro sa oras ng pagkain

_____2. Kumain muna bago magsipilyo

_____3. Huwag tumulong sa gawaing bahay

_____4. Gumawa muna ng mga takdang aralin bago maglaro

_____5. Magsipilyo pagkatapos kumain

8. Takdang Aralin

Sa isang kapirasong papel isulat ang pinakagusto mong iskedyul at ipaliwanag ito kung bakit ito ang napili mo.

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapakatao V

Inihanda Ni: Ian Jeffrey Pedrezuela

Layunin	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
	· Nakapagpapalaganap ng iba’t ibang pagpapamalas ng pagkamalikhain
	· Nakapagsisikap na lalo sa larangan nga pagkamalikhain sa sayaw, awit at sining
	· Nakakagawa ng sariling Sayaw, Awit, Sining gamit ang anuman teknolohiya
Pamagat	LC#19.1: Pagkamallikhain sa pagbuo ng sayaw, awit, sining
Batayan ng Pagkatuto	Nakapagpapamalas ng pagkamalikhain sa pagbuo ng sayaw, awit, sining gamit ang anumang teknolohiya
Mag Pagpapahalaga Ituturo	Nationalism
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalag	Love of Country Creativity Physical Fitness Appreciation of Cultural Heritage
Sanggunian	Edukasyong sa Pagpapakatao 5 https://www.scribd.com/doc/121444069/Edukasyong-pagpapakatao
Mga Kagamitan	Mga larawang ng mga tanyag, gunting papel, chalk board

1. Lunsaran	Panalangin Pagbati Pagtsetsek ng liban at hindi liban sa klase Pagbabalik tanaw sa nakalipas na aralin Pagsasagot ng takdang aralin
2. Pagganyak	Panuto: Ibahagi sa mga kamag-aaral ang inyong mga kilalang tanyag na mang-aawit, mananayaw, at tanyag sa sining. Hayaang magbigay ng tig-iisang tanyag ang bawat mag-aaral. Pagkatapos ng talakayan, itanong sa mga sumusunod: 1. Bakit naging tanyag ang mga nabanggit ninyo? 2. Pangarap niyo din bang maging isang tanyag tulad nila? 3. Ano ang iyong gagawin upang maging isang tanyag?
3. Gawain	Ang guro ay magpapakita ng mga larawan ng Pilipino na tanyag sa buong mundo. 1. Tukuyin kung sino ang mga tanyag na nasa litrato 2. Magbigay ng impormasyon tungkol sa mga nasa litrato
4. Pagsusuri	Matapos ang gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Ano ang pagkamalikhain? 2. Paano nakilala ang mga tanyag? Dahil ba ito sa kanilang pagkamalikhain, oo o hindi? Bakit? 3. Nais mo bang magambag ng pangalan gamit ang iyong pagkamalikhain?
5. Pagpapalagom	Ano ang pagkamalikhain? Ito ay ang kakayahang lumikha o gumawa ng iba’t ibang bagay, kaisipan o paamaraan. Bakit kailangan ipamalas ang pagkamalikhain? Likas sa mga Pilipino ang pagiging malikhain kahit sa anumang uri ng sining maging sa awit at sayaw. Isang kasanayan ang pagiging malikhain, ito ay makakatulong o magiging susi ang pagiging malikhain sa tagumpay, propesyon at sa personal na buhay. Paano maipapamalas ang pagkamalikhain sa; Sayaw: Naging tanyag ang El Gama Penumbra dahil sila ang nanalo sa Pilipinas Got Talent at sila rin ang nagrepresenta ng ating bansa sa larangan ng Sayaw. Dahil sa kakaibang ideya na nilikha nila (Shadow Play) nanalo sila sa mga patimpalak. Ang grupong ito ay kakaiba dahil sa nakakabuo sila ng mga uri ng bagay gamit lamang ang sarili at ito ang nagiging anino sa paningin ng manunuod. Awit: Si Maria Ligaya Carmen Imutan Salonga ay mas kilala bilang Lea Salonga. Una siyang nakilala sa The King and I ng Repertory Philippines noong siya’y pitong taong gulang pa lamang. Sa edad na sampung taon, inirekord ni Lea ang awiting Small Voice. Iyon ang naging simula ng kanyang karera bilang isa sa mga sikat na aktres at mang-aawit sa Pilipinas. At dahil nagging tanyag sya, maraming kanta at album ang kanyang nagawa dahil sa kanyang pagkamalikhain sa paggawa ng mga kanta. Sining: Sa larangan ng Sining, maraming Pilipino ang nagging tanyag isa na dito si Fernando Amorsolo. Mahilig siyang gumuhit ng mga larawan noong bata pa siya na ginagamit lamang ang lapis at papel. Karamihan sa mga iginuguhit niyang larawan ay nagpapakita ng pangyayari sa kasaysayan ng bansa. Siya ang tinaguriang Pambansang Alagad ng Sining. Tunay ngnang malikhain ang mga Pilipino. Mula sa larangan ng Sayaw, Awit, Sining, Teatro at Pelikula at iba pa. Dahil sa kanilang pagiging malikhain nakilala sila sa buong mundo. At tunay na sika tang Pinoy at magpahanggang sa kasalukuyan ay patuloy pa ring umaani ng paghanga at papuri hindi lamang sa sarili niyang bansa kundi sa buong mundo. Paraan kung paano linangin ang pagkamalikhain sa bata; 1. Bawasan ang teknolohiya at dagdagan ng ibang kagamitang kinakailangan nila. 2. Linaging ng ibat ibang ideya at isang kapaligirang malikhain 3. Pabayaan moa ng bata na tuklasin ang sariling ideya at gusting gawin. 4. Maglaan ng oras bawat araw para sa malikhaing libangan o pampalipas oras 5.Iwasang magbigay ng material na gantimpala sa pagpapakita ng pagkamalikhain
6. Paglalapat	I-grupo ang klase sa tatlo at maglagak ng gagawin ang bawat grupo. Unang grupo- Gagawa ng sariling komposisyon ng kanta Pangalawang grupo- Gagawa ng sariling steps sa sayaw Pangatlong Grupo- gagawa ng obra o may kaugnayan sa sining Ang bawat grupo ay may limang minutong presentasyon lamang.
7. Pagtataya	Panuto: Isulat sa patlang kung tanyag sa sayaw, awit at sining ang mga nabanggit. _____1. Lea Salonga _____2. El Gamma Penumbra _____3. Fernando Amorsola _____4. Sarrah Geronimo _____5. Juan Luna
8. Takdang Aralin	Lumikkha ng isang slogan na ang nilalaman ay tungkol sa “Pagkamalikhain ng bawat Pilipino”. Ilagay ito sa maikling bond paper

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapakatao V

Inihanda Ni: Ian Jeffrey Pedrezuela

Layunin	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
	· Nakatutukoy kung paano ang magiliw na pagtanggap ng panauhin
	· Nakapagpapatibay ng samahan gamit ang tradisyunal na pagtanggap ng bisita
	· Nakakabuo ng salawikain sa wastong Pagpapatibay ng Samahan dahil sa magiliw na pagtanggap sa mga bisita
Pamagat	LC#19.2: Magiliw na pagtanggap ng panauhin
Batayan ng Pagkatuto	Naipamamalas ang pagunawa sa kahalagahan nang pagpapakilala ng mga natatanging kaugaliang Pilipino
Mag Pagpapahalaga Ituturo	Nationalism
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalag	Love of Country Creativity Reverence and Respect for Trust Goodness
Sanggunian	Edukasyong sa Pagpapakatao 5 https://www.scribd.com/doc/269436851/Gr-4-Magiliw-Sa-Pagtanggap-Sa-Bisita-
Mga Kagamitan	Laptop, projector, chalk, board

1. Lunsaran	Panalangin Pagbati Pagtsetsek ng liban at hindi liban sa klase Pagbabalik tanaw sa nakalipas na aralin Pagsasagot ng takdang aralin
2. Pagganyak	Magpapanuod ng maikling palabras tungkol sa kaugalian ng Pilipino. Isa na ditto ang magiliw na pagtanggap ng panauhin. 1. Ano baa ng hospitality o magiliw na pagtanggap ng bisita? 2. Paano baa ng maging hospitable? 3. Nararapat ba ito kapag may hindi ka kakilala na pumunta sa inyong tahanan?
3. Gawain	Kumuha ng isang buong papel at panulat. Gumuhit ng larawan na nagpapakita ng pagtanggap ng bisita. At bigyan ng kahalagahan ang iniguhit.
4. Pagsusuri	Matapos ang gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan. Lagyan ng tsek kung ang paraaan ng pagtanggap ng panauhin ay wasto at ekis kung hindi wasto. ___1. Huwag alukin ng anumang pagkain o inumin ___2. Patuluyin sa loob ng bahay kahit hindi kakilala ___3. Pakihrapan ng maayos ___4. Hindi dapat paupuin habang hindi pa dumadating ang hinahanap nito. ___5. Paghintayin nang matagal ___6. Huwag kausapin habang siya ay naghihintay ___7. Ipaghanda ng masasarap ng pagkain ___8. Sagutin ng maayos ang kanyang mga katanungan ___9. Alukin ng mapaglilibangan habang wala pa ang inaantay. ___10. Paalisin agad
5. Pagpapalagom	· Ang hospitality o magiliw na pagtanggap ng bisita ng mga Pilipino ay siyang maganda at bahagi ng ating kultura at kaugalian. · Ang mga Pilipino ay kilala sa pagiging “hospitable” sa mga panauhin sa bahay. Pinaghahandaan nila ng masarap na pagkain at tinatanggap nila ng maayos ang kanilang mga bisita. Bakit naghahanda ang mga Pilipino tuwing may parating na bisita? Karaniwang naghahanda ang mga Pilipino sa tuwing may bisitang parating sa kanilang bahay upang ito’y masiyahan o magalak. Nagbibigay tayo ng regalo lalo na kung kamag anak natin o kaibigan nating matalik ang dumalaw. Kung minsan, inaalok natin sila ng tinapay, softdrinks at iba pa. Kapag naman malayo ang kanilang uuwian ay pinapatulog muna natin sila sa ating bahay. Paano ba makipagkapwa-tao o tumanggap ng bisita ang mga Pilipino? Mainit tumanggap ng bisita ang mga Pilipino. Ipagluluto pa ang mga panauhin ng pinakamasarap na pang-ulam kahit na nagsasalat. Ayaw na ayaw nilang mapapahiya sa bisita o makita itong di panatag ang loob. Maging ang mga turista na galing sa ibang bansa ay dinadayo ang Pilipinas upang makita ang kagandahan ng sariling atin. Maipapakita ang mainit na pagtanggap dahil sa pagbaba ng mga dayuhan sa eroplano ay may mga nakaabang na Pilipino upang aliwin ang mga bisita. Nayong sumayaw sila at nakaabang ang mga banda na ang gamit na instrument ay gawang Pilipino “Ang pangunahing layon nila ay masiyahan ang bisita”
6. Paglalapat	I-grupo ang klase sa tatlo gumawa ng slogan tungkol sa “Pagpapatibay ng Samahan dahil sa magiliw na pagtanggap sa mga bisita”
7. Pagtataya	Sagutin ang mga sumusunod: 1. Bakit naghahanda ang mga Pilipino tuwing may padating na bisita? 2. Paano ba ang magiliw na pagtanggap ng bisita? 3. Ang pagtanggap ba ng bisita ay sadyang tumatak na sa mga Pilipino, oo o hindi? Bakit?
8. Takdang Aralin	Magtanong sa mga matatanda kung paano sila tumanggap ng panauhin noon. Pagkatapos magtanong, icompare ito sa pagtanggap ng bisita ngayon.

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagkakatao V

Inihanda Ni: Ian Jeffrey Pedrezuela

Layunin	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
	· Nailalahad ang kahulugan ng Bayanihan
	· Naipapamalas ang pagbabayahin at pagtulong sa kapwa
	· Naisasabuhay ang mga kaugaliang Pilipino katulad ng pagbabayanihan
Pamagat	LC#19.3: Tumutulong lumalahok sa Bayanihan
Batayan ng Pagkatuto	Naipamamalas ang pagunawa sa kahalagahan nang pagpapakilala ng mga natatanging kaugaliang Pilipino
Mag Pagpapahalaga Ituturo	Nationalism
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalag	Love of Country Creativity Reverence and Respect for Trust Goodness
Sanggunian	Edukasyong sa Pagpapakatao 5 https://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02/ipinagmamalaki-ko-ako-ay-pilipino.pdf
Mga Kagamitan	Larawan ng mga taong nagbabayanihan

1. Lunsaran	Panalangin Pagbati Pagtsetsek ng liban at hindi liban sa klase Pagbabalik tanaw sa nakalipas na aralin Pagsasagot ng takdang aralin
2. Pagganyak	Ang guro ang magpapakita nga mga larawan tungkol sa pagbabayanihan. Pagusapan an gang larawang ilalahad. 1. Ano ang inyong nakikita sa larawan? 2. Ipaliwanag ang mga nakikita sa larawan? 3. Bakit mahalaga ang bayanihan? 4. Ano ang iyong naramdaman ng nakita moa ng larawan?
3. Gawain	Panuto: kumuha ng isang buong kwadernong papel. Gumawa ng isang maikling tula tungkol sa “Pagbabayanihan ng mga Pilipino”
4. Pagsusuri	Matapos ang gawain. Sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan. 1. Ano ang bayanihan? 2. Paano naisasagawa ang bayanihan noon at ngayon? 3. Ano ang layunin ng bayanihan? 4. Bilang isang magaaral kaya mo bang makipagbayanihan para sa iyong mga kaibigan at pamilya?
5. Paglalagom	Ano ang Bayanihan? Ang “Bayanihan” na isang bahagi ng ating kultura na msasabing makaluma o tradisyunal, dahil sa panahong nagsimula ito. Ang konseptong bayanihan ay ang sama-samang pagtutulungan ng magkakapitbahay o mga magkakabarangay sa pagbuhat at karaniwang paglipat ng isang bahay, na noon ay kubo na gawa sa nipa at iba pang magagaan na materyales, ng kanilang kasamahan patungo sa isang bagong pwesto. Bayanihan Noon at Ngayon · Noong kapanahunan pa ng mga lolo’t lola natin ay uso ang pagbubuhat ng mga bahay. Nagtutulungan sila upang maitaguyod ang kanilang mga gusto at tinutulungan ang mga nangagailangan. · Ngayon, hanggang larawan nalang ang mga eksenang iyon o kung may unos o trahedya. Halimbawa nalang nito ay kapag may binagyo sa isang lugar. Doon na lamang makikita ang pagbabayanihan. Layunin ng Bayanihan ay di naiiba sa tunay na kahulugan nito. Pagtutulungan, pagkakapit-bisi, pagkakaisa sa ilalim ng isang layunin, ang itaguyod at panatilihin ang kalayaan, sigla at saya ng mga Pilipino na naninirahan ditto sa Pilipinas. Maihahalintulad ang pagbabayanihan sa kawayan. Dahil ang kawayan hindi tumutubong mag-isa, parang ang bayanihan hindi kaya ng nag-iisan ang isang pangyayari na kailangan ng tulong. Mga kaugnay na pagpapahalaga Sa bayanihan ay may sistemang pagtutululngan ang mga magkakaibigan at magkakamag-anak. Ang isang tao ay may katangian ng may halaga o values. Isa na ditto ang Act of Loving o kilos na may pagmamahal. Sa pamamagitan ng pagmamahal nabubuo ang bayanihan. Dahil sa pagkamalasakit at pagsasakripisyo sa isat-isa nabubuo dito ang bayanihan at nagtutulong tulong upang makabuo ng isang mapayapa at maunlad na bansa.
6. Paglalapat	I-grupo ang mag-aaral sa lima. Gumawa ng maikling sanaysay o repleksyon tungkol sa bayanihan.
7. Pagtataya	Panuto: Tama o Mali. Isulat ang tamang sagot sa patlang bago ang numero ____1. Ang bayanihan ba ay ang pagiging bayani parang si Marcos? ____2. Kailangang ang bayanihan sa pagitan ng mga pamilya at mga pagkakaisang pangkaibigan? ____3. Nakakatulong ang bayanihan sa lipunan ____4. Mas naisasagawa ang bayanihan noon kaysa ngayon ____5. Ang bayanihan ay ang pagtutulungan upang maitaguyod ang nangangailangan ng tulong.
8. Takdang Aralin	Magpaimprenta ng larawan tungkol sa pakikipagbayanihan. Pagkatapos ay idikit sa makulay na papel at lagyan ng mga disenyo.

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagkakatao V

Inihanda Ni: Ian Jeffrey Pedrezuela

Layunin	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
	· Natutukoy ang mga natatanging kaugaliang Pilipino
	· Pinapahalagahan ang mga kaugaliang Pilipino
	· Naipapakita ang ang pag unawa sa mga Pilipino sa pamamagitan ng maiksing dula
Pamagat	LC#20:Nakikisama sa Kapwa Pilipino
Batayan ng Pagkatuto	Naipamamalas ang pagunawa sa kahalagahan nang pagpapakilala ng mga natatanging kaugaliang Pilipino
Mag Pagpapahalaga Ituturo	Nationalism
Dimensyon Buod na Pagpapahalaga Kaugnay na Pagpapahalag	Love of Country Creativity Reverence and Respect for Trust Goodness
Sanggunian	Edukasyong sa Pagpapakatao 5 http://wagasmalaya.blogspot.com/2012/05/papaano-ba-ang-makisama.html http://www.slideshare.net/jaredram55/modyul-5-pakikipagkapwa
Mga Kagamitan	Laptop, projector, chalk, board

1. Lunsaran

Panalangin

Pagbati

Pagtsetsek ng liban at hindi liban sa klase

Pagbabalik tanaw sa nakalipas na aralin

Pagsasagot ng takdang aralin

2. Pagganyak

Ibahagi sa mga mag-aaral ang sariling karanasan sa pakikisama sa kapwa. Hayaan ang bawat mag-aaral na magbigay ng sariling karanasan. Pagkatapos ng bahagian ng mga karanasa. Itanong ang mga sumusunod:

1. Ano ang kahulugan ng pakikisama?

2. Ano ang kahalagahan ng pakikisama?

3. Bakit kailangang makisama sa kapwa?

3. Gawain

Panuto: kumuha ng isang buong kwadernong papel. Gumawa ng isang maikling tula tungkol sa “Pakikisama sa kapwa Pilipino”

4. Pagsusuri

Matapos ang gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan.

5. Anu ano ang nararapat na pakikitungo sa kapwa?

6. Ano ang nakakahadlang sa makabuluhang pakikipag-ugnayan sa kapwa?

7. Sa iyong palagau ang pakikisama ba ay makakatulong sa iyong pag-unlad sa buhay?

8. Ang pakikisama ba ay nagdudulot ng kabutihan sa bawat tao?

5. Paglalagom

Ano ang kahulugan ng Pakikisama?

Ilang halimbawa ng bahagi ng mabuting Pakikisama;

· Busilak

· Bayanihan

· Pakikipagdamayan

· Utang na loob

Kahalagahan ng Pakikisama?

Ang lahat ng may pakikisama ay madaling makakahingi ng tulong sa oras ng pangangailangan.

Ang pakikisama ay walang hinihintay kabayaran. Ang pagtulong sa kapwa ay kinaugaliaan na ng maraming mga Pilipino. Ang makitang masaya at nasa mabuting kalagayan ang kapwa dahil sa iyong pagtulong ay sapat ng kapalit.

Dito masusukat ang tunay na pagkakaibigan ng bawat isa.

Sa pakikisama mo rin malalaman kung sino ang iyong tunay na kaibigan na handing magmalasakit ng tulong sa iyo.

Mga Bahagi ng Mabuting pakikisama

BUSILAK

BAYANIHAN

Sa anumang Gawain na kailangan ang maramihang paggawa, wala ng makakahigit pa sa bayanihan. Isa itong kaugaliang Pilipino na nakaugat na sa ating kamalayan.

PAKIKIPAGDAMAYAN

UTANG na LOOB

6. Paglalapat

I-grupo ang mag-aaral sa lima. Gumawa ng maikling dula dulaan tungkol sa pakikipagsamahan sa kapwa. Ang bawat grupo ay may pitong minute para sa presentasyon.

7. Pagtataya

Panuto: Sagutin ng buong katapatan ang bawat pahayag upang masuakt ang kakayahang maisakatuparan ang isang makabuluhan at mabuting pakikipagkapwa.

Kopyahin sa kuwaderno ang talaan at lagyan ng tsek (/) ang iyong sagot batay sa kasalukuyang kalagayan ng iyong kakayahan sa pakikipagkapwa.

Mga Pahayag	Palagi	Madalas	Paminsan- Minsan	Hindi Kailanman
1.Sa aking pakikipagkapwa, napananatili ko ang aking kakayahan sa pagiging bukod-tangi
2.Pantay ang aking pagtingin sa kapwa at tanggap ko ang pagkakabuklod-tangi ng bawat tao.
3.May oras ako para maglibang at magsaya kasama ang aking kapwa
4.Natutugunan ko ang pangangailangan ng aking kapwa
5.Mayroon akong panahon at kkakayahan magkaron ng iba pang makabulluhang pakikipag-ugnayan sa iba.

8. Takdang Aralin

Panuto: Hanapin at tukuyin ang sampung tao na maituturing mong kapwa gamit ang puzzle. Maaaring ang mga titik ng salita ay pahalan, patayo, pabalik, o padayagonal. Isulat ang sagot sa kuwaderno.

Grade 6

On December 19, 2016December 20, 2016 By esppnu3bLeave a comment

Outline

BAITANG 6

PAMANTAYAN NG PAGKATUTO

Napipili ang paparamihing hayop

Mga hayop na maaaring alagaan sa bahay

Maraming uri ng hayop ang mapagpipilian na tiyak din ang kapakinabangan kung nasa ayos ang paraan ng pangangalagang gagawin. Kailangang piliin ang alagang hayop lalo na kung balak nating paramihin ang mga ito upang makapag-bigay ng karagdagang pagkain at kita sa pamilya.

Mga hayop na maaaring alagaan sa tahanan o bakuran
Manok

Ang manok ay kadalasang inaalagaan dahil madali lamang itong alagaan at mabilis maparami. Ito ay nakapagbibigay ng karne at itlog na nakapagdaragdag sa pagkain ng pamilya.

Kambing

Ang kambing ay tinaguriang “poor man’s cow” dahil karaniwang nag-aalaga ay magsasaka. Ang kambing ay maamo at madaling makibagay sa kanilang kapaligiran. Ito ay pinagkukunan ng gatas at karne.

Pato

Ang pato ay maaaring alagaan sa bakuran. Ito ay nakapagbibigay ng karne at itlog na nagbibigay ng protina sa katawan.

Baboy

Ang baboy ay maaaring alagaan sa bakuran. Ito ay karaniwang inaalagaan dahil ito ay nakapagbibigay ng karne na nakapagdaragdag sa pagkain at hanapbuhay ng pamilya.

Mga Dapat Tandaan sa Pagpili ng Paparamihing hayop
Nakakatulong sa pag-unlad ng kabuhayan ng mag-anak

Ang pag-aalaga ng hayop ay nakadaragdag sa pagkain ng pamilya. Nakatutulong ito sa kabuhayan ng mag-anak dahil maari itong gawing negosyo na makatutugon sa pangangailangan ng pamilya.

Madaling alagaan at pakiinin ng karaniwang pagkain

Mabisang alagaan ang mga hayop na hindi kinakailangang gumastos ng malaki upang maparami katulad ng manok na may kakayahang humanap ng sarili nilang pagkain.

Naipagbibili at karagdagang kita ng pamilya

Ang pag-aalaga ng hayop ay makatutulong upang magkaroon ng karagdagang kita dahil maaari itong ipagbili halimbawa ay ang karne at itlog ng manok.

REFERENCES:

Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Kagamitan ng Mag-aaral 4
https: //www. scribd.com/document/318916575/Gr-5-Lesson-Plan-in-EPP-K-to-12-Elementary-Agriculture
google.com.ph/search?client=ms-opera-mini-android&channel=new&q=paraan+ng+pag+aalaga+ng+kambing&sa=X&ved=0ahUKEwj8vaKrmt7QAhUE0WMKHcPpB5gQ1QIILigB
http://ilarrdec.mmsu.edu.ph/documents/kambing.pdf

BAITANG 6

PAMANTAYAN NG PAGKATUTO

Nakagagawa ng talatakdaan ng mga gawain upang makapagparami ng hayop

Paggawa ng Talatakdaan/Iskedyul ng mga gawain upang makapagparami ng hayop

Ang paggawa ng talatakdaan ng mga gawain ay isang mabisang paraan upang magamit ng wasto ang panahon sa pag-aalaga ng hayop. Nagkakaroon ng gabay sa pagsasagawa ng mga gawain kung may nakahandang plano sa paggawa.

Kahulugan ng Iskedyul/Talatakdaan

Ang iskedyul/ talatakdaan ay talaan ng mga gawaing dapat isakatuparan sa takdang oras o panahon.

Dalawang uri ng Iskedyul/talatakdaan
Pansariling Iskedyul/Talatakdaan

Pansariling iskedyul/talatakdaan ito ay tumutukoy sa mga indibidwal na gawaing dapat gawin sa takdang oras.

Iskedyul sa pag-aalaga ng manok

ORAS

MINUTO

GAGAWIN

UMAGA

7:00-8:00

8:00-8:45

8:45-9:15

9:15-9:30

9:30-10:15

10:15-11:00

HAPON

1:00-2:00

2:00-3:00

3:00-4:00

4:00-5:00

5:00-5:30

5:30-6:00

Paghahanda ng pagkain ng alagang hayop

Pag-aayos ng kakainan ng alagang hayop

Pagpapakain sa alagang hayop

Pagbibigay ng karagdagang bitamina at mineral

Pagpapaligo ng alagang hayop

Paglilinis ng kulungan ng hayop

Pagtingin sa kalusugan ng hayop

Pagwawalis at pag-aalis ng dumi

Paghahanda ng tubig at pagkain

Pagpapakain sa hayop

Pagliligpit ng mga gamit at pag-aayos ng mga ilaw sa kulungan

Pagpapakain sa hayop

Pangmag-anak na Iskedyul/Talatakdaan

. Pangmag-anak na iskedyul/talatakdaan ay tumutukoy sa pinaghati-hating gawain sa lahat ng mga kasapi ng mag-anak para gampanan sa takdang oras.

Talatakdaan sa pag-aalaga ng baboy

GAWAIN

TAONG GAGANAP

ARAW

Pagpaplano na sisimulan sa mga alagang hayop

Paggawa ng kulungan

Pamimili ng pagkain

Pamimili ng bitamina at mineral para sa hayop

Pagpapakain sa alagang hayop

Paglinis ng kulungan

Paglilinis ng mga kasangkapan na ginagamit

Pagtingin sa kalusugan ng hayop

Nanay/Tatay

Tatay/Kuya

Nanay/Ate

Ate

Nanay/Kuya

Kuya

Ate/Nanay

Nanay/Ate

1 Linggo

Lingguhan

Araw-araw

REFERENCES:

Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Kagamitan ng Mag-aaral 4
https: //www. scribd.com/document/318916575/Gr-5-Lesson-Plan-in-EPP-K-to-12-Elementary- Agriculture

BAITANG 6

PAMANTAYAN NG PAGKATUTO

Nakagagawa ng iskedyul sa pag-aalaga ng hayop

Paggawa ng iskedyul ng pag-aalaga ng hayop

Higit na mabisa ang pagtupad sa tungkulin ng bawat isa kung may nasusunod na iskedyul na gawain ang mag-anak. Ito ang nagiging gabay sa pagaunod ng araw na dapat gagampanan ang nakaatang na gawain sa kanila.

A.Pansariling Iskedyul sa pag-aalaga ng kambing

LUNES	MARTES	MIYERKULES	HUWEBES	BIYERNES	SABADO	LINGGO
Pagpa-kain ng mga kambing	Paghuhugas at paglilinis ng mga kasangkapan	Pagtingin sa kalusugan ng kambing	Pagpapakain ng mga kambing	Paglilinis ng kulungan		Pagpapakain ng mga kambing
Paglilinis ng kulungan	Pagpapakain ng mga kambing	Paglilinis ng kulungan	Paglilinis ng kulungan	Pagpapakain ng mga kambing	Paglilinis ng kulungan	Paghuhugas at paglilinis ng mga kasangkapan
	Paglilinis ng kulungan	Pagpapakain ng mga kambing	Paghuhugas at paglilinis ng mga kasangkapan	Paghuhugas at paglilinis ng mga kasangkapan	Pagpapakain ng mga kambing	Paglilinis ng kulungan
		Paghuhugas at paglilinis ng mga kasangkapan	Pagpapainom ng mga bitamina at mineral	Pagtingin sa kalusugan ng mga kambing	Paghuhugas at paglilinis ng mga kasangkapan	Pagpapainom ng mga bitamina at mineral
						Paghanap ng pagkain ng kambing

REFERENCES:

Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Kagamitan ng Mag-aaral 4

https: //www. scribd.com/document/318916575/Gr-5-Lesson-Plan-in-EPP-K-to-12-Elementary- Agriculture

BAITANG 6

PAMANTAYAN NG PAGKATUTO

Naiisaalang-alang ang mga Kautusan/ Batas tungkol sa pangangalaga ng hayop

MGA KAUTUSAN/ BATAS NA NANGANGALAGA SA HAYOP

Ang mga alagang hayop ay itinuturing na natin na kasama sa pamilya dahil sa kapakinabangan na naidudulot nito Kaya hindi dapat saktan o pagmalupitan ang mga alagang hayop. Ang sinumang na gumawa nito ay mahaharap sa kaukulang parusa ayon sa itinakda ng mga batas na nangangalaga sa kapakanan ng mga hayop.

Mga Batas na Nangangalaga sa Kapakanan ng Hayop

Republic Act No. 8485

Ito ay mas bilan Animal Welfare Act, ang unang batas na komprehensibong pagtakda sa tama at makataong pangangalaga ng mga mamamayansa lahat ng hayop sa bansa.

Section 6 ng batas

Ipinagbabawal ang pamamalupit sa mga hayop. Ipinasa rin sa bahaging ito ng batas na hindi maaaring pumatay ng hayop maliban sa mga hayop na kinakain.

Republic Act No. 10631

Mas kilala ang batas na ito bilang The Animal Welfare Act of 1988

Panukalang Batas: House Bill 914

Ang panukalang ito ang unang hayagang pagbabawal sa paggawa ng mga crush na video at ang pamamahagi nito sa anumang medium na maaaring gamitin

REFERENCES:

Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Kagamitan ng Mag-aaral 4
https: //www. scribd.com/document/318916575/Gr-5-Lesson-Plan-in-EPP-K-to-12-Elementary- Agriculture

BAITANG 6

PAMANTAYAN SA PAGKATUTO

Kalayaan sa pamamahayag

KALAYAAN SA PAMAMAHAYAG

Ang pamamahayag ay natural sa bawat nilalang at kinikilala ng ating kasalukuyang Saligang Batas o Konstitusyon. Ipinagbabawal ng Konstitusyon ang paggawa ng batas na magpapawalang-saysay sa kalayaan sa pagsasalita sa pamamahayag.

Ang kalayaan ng pamamahayag ay di lang para sa midya para ito sa bawat mamamayan. Ang pamamahayag o peryodismo ay isang estilo ng pagsusulat ng tuwirang pag-uulat ng mga kaganapan. Ang kataga ay ginagamit upang ilarawan ang mga gawain ng mga pahayagan mga palabas na pambalita sa telebisyon at radyo, at sa mga magasing pambalita.

KAHALAGAHAN NG PAMAMAHAYAG

Nagbibigay impormasyon

Ang pamamahayag ay nakapagbibigay ng karagdagang kaalaman para sa mamamayan, nagkakaroon ng bukas na kamalayan sa mga pangyayari sa kapaligiran. Halimbawa: Ang kababaihang regular na natutulog ng mas kokonti pa sa pitong oras gabi-gabi ay may mas mataas na panganib sa pagtaas ng presyon ng dugo, ayon sa isang bagong pag-aaral

Nagtuturo

Ang relaxation techniques ay isang mabuting paraan para labanan ang stress at mapanatili ang magandang kalusugan.

Lumilibang

Libangin ang mga tao sa pamamagitan ng pagsasalaysay, na maaaring saliwan ngkatatawanan, drama, o musika. Halimbawa: Siyempre naman, nag-alala ako ng malaman ko na kinagat si Gladys Reyes sa presscon ng My Only Love. Nakakaloka ang pusa dahi gumawa ito ng sariling eksena para mapansin.

REFERENCES:

http//www.slideshare.net/divinabumacas98/pagkilala-sa- mga-opinyon-o-katotohanan

http//www. Scribd.com/doc/5440590/Balita-at-Lathalain

BAITANG 6

PAMANTAYAN SA PAGKATUTO

Paghihikayat sa iba na magkaroon ng kamalayan sa kanilang kalayaan

Lahat ng tao sa mundo ay binigyan ng Diyos ng kalayaan na magkaroon ng karapatan. Ang bawat indibidwal ay may layang gampanan ang mga bagay na magpapaunlad at makapagpapaligaya sa iyo. Malaya kang magmahal, tumulong, gumawa ng mabuti, at maglingkod na mapayapa sa panginoon.

MGA HALIMBAWA NG KARAPATAN NG TAO

Karapatan ng bawat isa na isilang
Karapatan ng bawat nilalang na magkaroon ng sariling pangalan
Karapatan na kumain at maging malusog
Karapatn na magkaroon ng tirahan
Karapatan na matutong gumalang at magkaroon ng magandang asal
karapatang manirahan sa payapa at ligtas na lugar
Karapatan na lumaki sa maayos at malinis na paligid
Karapatan ng bawat isa na isilang
Karapatan na mabigyan ng sapat na edukasyon

REFERENCES:

http://akotunaynapilipino.org/page/30/

https://quizlet.com/978831/esp-karapatan-at-tungkulin-flash-cards/

https://childrenandarmeconflict.un.org/keydocuments/filipino/universaldeclara1.html

BAITANG 6

PAMANTAYAN SA PAGKATUTO

Pagbibigay ng sariling opinion, ideya o pananaw

Ang lahat ng tao’y isinilang na malaya at pantay-pantay sa karangalan at mga karapatan. Ang bawat tao’y may kalayaang makapaglahad ng kanyang paniniwala at pananaw sa buhay. Ang bawat indibidwal ay may layang magpahayag ng kanya-kanyang opinyon at ipahayag ang kanyang ideya na naaayon sa kanyang kalooban.

Kahulugan ng opinyon

Ang opinyon ay isang pananaw ng isang tao o pangkat na maaaring totoo pero maaaring pasubalian ng iba. Ito rin ay isang paniniwala na mas malakas pa sa impresyon, mas mahina sa positibong kaalaman na batay sa obserbasyon at eksperimento.

REFERENCES:

http://akotunaynapilipino.org/page/30/

https://quizlet.com/978831/esp-karapatan-at-tungkulin-flash-cards/

https://childrenandarmeconflict.un.org/keydocuments/filipino/universaldeclara1.html

BAITANG 6

PAMANTAYAN NG PAGKATUTO

Pagsasaalang-alang ng karapatan ng iba

Paggalang sa karapatan ng iba

Ang karapatang pantao ay mga prinsipyong gumagabay sa pananaw ng tao tungkol sa pagtrato ng kaniyang kapuwa, at sa dignidad niya bilang tao. Lahat ng indibidwal dito sa mundong ibabaw ay binigyan ng kalayaang maipahayag ang sarili. Ang bawat tao’y may karapatan sa buhay, kalayaan at kapanatagan ng sarili. Bilang isang mabuting indibidwal dapat nating bigyang halaga at isaalang- alang hindi lamang ang ating karapatang pantao ngunit pati narin ang karapatan ng ibang tao. Nararapat na tayo ay kumilos na naayon sa ikabubuti ng lahat at hindi lamang ng sariling kapakanan.

REFERENCES:

http://akotunaynapilipino.org/page/30/

https://quizlet.com/978831/esp-karapatan-at-tungkulin-flash-cards/

https://childrenandarmeconflict.un.org/keydocuments/filipino/universaldeclara1.html

Lesson Plan

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapahalaga Baitang 6

InihandaNi: DIOSA O. ANDAL

Layunin

Matapos ang aralin, inaasahan na ang mga mag-aaral ay:

(a ) Naipapaliwanag ang kahalagahan ng pamamahayag

(b) Nakagagawa ng sariling pahayag

Pamagat

Kalayaan sa pamamahayag

Batayan ng Pagkatuto

Kalayaan sa pamamahayag

Dimensyon

Buod na Pagpapahalaga

Kaugnay na Pagpapahalaga

Social

Social respect for human rights

Conceern for common good

Cooperation

Social responsibility and accountability

Creative goodwill

Fairness

Appreciation of Diversity

Active non-violence

Sanggunian

http//www.slideshare.net/divinabumacas98/pagkilala-sa- mga-opinyon-o-katotohanan

http//www. Scribd.com/doc/5440590/Balita-at-Lathalain

Mga Kagamitan

kartolina, pisara, projector, laptop, speaker, chalk

1. Lunsaran

Panalangin, pagbati, balik-aral

2.Pagganyak

Magpapakita ng isang video na nagpapahayag.

3. Mahahalagang terminolohiyang Pagyayamanin

Pamamahayag-Ito ay isang estilo ng pag-uulat ng mga kaganapan maaaring pasalita o pasulat.

4.Gawain

Bubo ng limang pangkat. Bawat pangkat ay bibigyan ng jumbled letters na kailangan nilang buuin.

1. IRMOPNMOSYA- Ang pamamahayag ay nakapagdaragdag ng kaalaman

2. GUIMLIALNB- Ang pamamahayag ay nakapagbibigay kasiyahan

3. NGTAUUTOR- Nagbibigay impormasyon

4. AGAMHAYAPMA- estilo ng pag-uulat ng kaganapan

5. AKANALYA- malaya ang sinuman

5. Pagsusuri

Ano ang kahalagahan ng pamamahayag

Sino ang maaring magpahayag?

6. Paglalagom

Lumilibang

Nagtututro

Nagbibigay Impormasyon

· Bibigyang kahulugan ang pamamahayag

· Iisa-isahin ang kahalagahan ng pamamahayag.

7. Paglalapat

Bubuo ng limang pangkat. Bawat pangkat ay gagawa ng pamamahayag sa ibat-ibang sitwasyon.

Unang grupo: nasa ospital

Ikalawang grupo: nasa simbahan

Ikatlong grupo: nasa paaralan

Ikaapat na grupo: nasa munisipyo

Ikalimang grupo: nasa lansangan

8. Pagtataya

PANUTO: Lagyan ng tsek (/) kung tama ang pangungusap at ekis (x) naman kung mali.

1. Ang pamamahayag ay nakalilibang.

2. Ang pamamahayag ay para lamang sa midya.

3. Ang pamamahayag ay nakapagbibigay ng karagdagang impormasyon.

4. Ang dramatikong pagpapahayag ay kailangan upang mapataas ang dignidad ng tao.

5. Ang pamamahayag ay nakapagtuturo.

9. Takdang aralin

Gumawa ng pahayag sa pamamagitan ng pasulat na pamamahayag.

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapahalaga Baitang 6

InihandaNi: DIOSA O. ANDAL

Layunin

Matapos ang aralin, inaasahan na ang mga mag-aaral ay:

(a ) Naipapaliwanag ang kahalagahan ng karapatan

(b) Kumikilos ayon sa karapatan

Pamagat

Paghikayat sa iba na magkaroon ng kamalayan sa kanilang kalayaan

Batayan ng Pagkatuto

Paghikayat sa iba na magkaroon ng kamalayan sa kanilang kalayaan

Dimensyon

Buod na Pagpapahalaga

Kaugnay na Pagpapahalaga

Social

Social respect for human rights

Conceern for common good

Cooperation

Social responsibility and accountability

Creative goodwill

Fairness

Appreciation of Diversity

Active non-violence

Sanggunian

http://akotunaynapilipino.org/page/30/

https://quizlet.com/978831/esp-karapatan-at-tungkulin-flash-cards/

https://childrenandarmeconflict.un.org/keydocuments/filipino/universaldeclara1

Mga Kagamitan

kartolina, pisara,marker,chalk

1. Lunsaran

Panalangin, pagbati, balik-aral

2.Pagganyak

Alam ba ninyo kung anu-ano ang karapatan ng tao?

Bakit mahalaga na malaman ang karapatan?

3.Mahahalagag terminolohiyagPagyayamanin

Karapatang pantao -Ito ay tumutukoy sa payak na karapatan ng tao at kalayaan ng tao.

4.Gawain

Bubo ng limang pangkat. Bawat pangkat ay bubuo ng presentasyon na nagpapakita ng karapatan ng tao.

· Unang grupo: dula-dulaan

· Ikalawang grupo: kanta

· Ikatlong grupo: tula

· Ikaapat na grupo: sanaysay

· Ikalimang grupo: pagguhit

5. Pagsusuri

Paano mapapahalagahan ang karapatan ng tao?

Anu-ano ang nararapat isaalang-alang sa pagkilos na makapagbibigay

6. Paglalagom

Karapatang Pantao

· Bibigyang kahulugan ang karapatang pantao

· Magbibigay ng halimbawa ng karapatng pantao

7. Paglalapat

PANUTO: Lagyan ng masayang mukha kung ito ay kabilang sa karapatan ng tao at malungkot na mukha kung hindi

1. Pagpasok sa paaralan

2. Sumusunod sa ididikta ng gobyerno

3. Igalang ang nakatatanda

4. Kumain ng masasarap na pagkain

5. Magpasakop sa pamahalaan

8. Pagtataya

PANUTO: Basahin ang mga katunungan. Sagutin sa pamamagitan ng sanaysay

1. Anu-ano ang karapatan mo bilang tao?

2.Bakit mahalaga na malaman ang mga karapatan?

9. Takdang aralin

Gumuhit ng isang sitwasyon na nagpapakita ng karapatang tinatamasa ng tao.

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapahalaga Baitang 6

InihandaNi: DIOSA O. ANDAL

Layunin

Matapos ang aralin, inaasahan na ang mga mag-aaral ay:

(a ) Nabibigyang halaga ang sarilin opinyon

(b) Nakapagbibigay ng sariling opinion sa bagay-bagay.

Pamagat

Pagbibigay ng opinyon

Batayan ng Pagkatuto

Pagbibigay ng sariling opinyon, ideya o pananaw

Dimensyon

Buod na Pagpapahalaga

Kaugnay na Pagpapahalaga

Social

Social respect for human rights

Concern for common good

Cooperation

Social responsibility and accountability

Creative goodwill

Fairness

Appreciation of Diversity

Active non-violence

Sanggunian

http://akotunaynapilipino.org/page/30/

https://quizlet.com/978831/esp-karapatan-at-tungkulin-flash-cards/

https://childrenandarmeconflict.un.org/keydocuments/filipino/universaldeclara1

Mga Kagamitan

kartolina, pisara, projector, laptop, speaker, chalk

1. Lunsaran

Panalangin, pagbati, balik-aral

2.Pagganyak

1. Sa inyong palagay tama ban a si Dr. Jose Rizal an gating pambansang bayani?

2. Ano sa inyong palagay ang dahilan kung bakit siya ang nahirang

3. Mahahalagang terminolohiyang Pagyayamanin

Opinyon- ay paniniwala ng tao o pangkat na maaaring totoo ngunit maaaring pasubalian ng iba.

4.Gawain

· Magbibigay ng paksa

· Paksa: Pagkitil sa buhay ng mga taong lubos na nakakaranas ng

matinding paghihirap dahil sa malalang karamdaman “mercy killing”

· Tatanungin ang mga mag-aaral kung sino ang pumapabor.

· Magkakaroon ng debate para sa pumapayag at hindi

sumasang-ayon.

5. Pagsusuri

1. Ano ang batayan sa pagbibigay ng opinyon?

2. Bakit mahalaga ang pagbibigay ng sarilin opinyon?

6. Paglalagom

· Bibigyang kahulugan ang opinyon.

· Magbibigay ng mga halimbawa

· Sasabihin ang kahalagahan ng opinyon

7. Paglalapat

Paksa: Pangingibang bansa upang magtrabaho

Gagawa ang mga mag-aaral ng sanaysay tungkol sa kanilang opinion.

8. Pagtataya

PANUTO: Isulat ang O kung opinion at H kung hindi

1. Tunay na napakaganda ng bansang Pilipinas.

2. Si Andres Bonifacio ang tinaguriang ” Ama ng Katipunan”.

3. Napakabait ng pangulo ng pamahalaan.

4. Kinoronahan si Megan Young bilang Ms. World.

5. Si Emilio Aguinaldo ang kauna-unahang pangulo ng Pilipinas.

9. Takdang aralin

Humanap at gumupit ng editoryal sa dyaryo.

Banghay Aralin sa Edukasyon sa Pagpapahalaga Baitang 6

InihandaNi: DIOSA O. ANDAL

Layunin

Matapos ang aralin, inaasahan na ang mga mag-aaral ay:

(a) Nauunawaan ang kahalagahan ng karapatan

(b) Kumikilos ayon sa karapatan

Pamagat

Paggalang sa karapatan ng iba

Batayan ng Pagkatuto

Pagsasaalang-alang ng karapatan ng iba

Dimensyon

Buod na Pagpapahalaga

Kaugnay na Pagpapahalaga

Social

Social respect for human rights

Concern for common good

Cooperation

Social responsibility and accountability

Creative goodwill

Fairness

Appreciation of Diversity

Active non-violence

Sanggunian

http://akotunaynapilipino.org/page/30/

https://quizlet.com/978831/esp-karapatan-at-tungkulin-flash-cards/

https://childrenandarmeconflict.un.org/keydocuments/filipino/universaldeclara1.

Mga Kagamitan

kartolina, pisara, chalk

1. Lunsaran

Panalangin, pagbati, balik-aral

2.Pagganyak

Huwag mong gawin sa iba ang ayaw mong gawin ng iba sa iyo

1. Ano ang inyong pagkakaunwa sa pahayag.

2. Paano ang tamng gawain na naaayon sa kagustuhan ng iba

3. Mahahalagang terminolohiyang Pagyayamanin

Karapatang pantao -Ito ay tumutukoy sa payak na karapatan ng tao at kalayaan ng tao.

4.Gawain

Bubuo ng limang pangkat at gagawa ng presentasyon.

Ipapakita ang karapatang pantao sa

ibat-ibang pamamaraan.

Unang grupo: (dula) karapatang isilang

Ikalawang grupo: ( kanta) karapatang magkaroon ng tirahan

Ikatlong grupo: (pagguhit) karapatang mag-aral

Ikaapat na grupo: (sanaysay) karapatang gumalang

Ikalimang grupo: (tula) karapatang magkaroon ng pangalan

5. Pagsusuri

1. Anu-ano ang karapatan mo bilang tao?

2. Sa paanong paraan maisasaalng-alang ang karapatan ng iba?

6. Paglalagom

o Pagbibigay kahulugan sa karapatang pantao

o Iisa-isahin ang tungkulin sa pagsasaalang-alang ng karapatan

Igalang ang buhay, kumain, pagpapahalaga sa kapuwa, makataong pamamaraan

7. Paglalapat

· Bubuo ng limang pangkat

· Bawat pangkat ay magpapakita ng maikling dula-dulaan na nagpapakita ng paggalang sa karapatan ng iba

8. Pagtataya

Panuto: Lagyan ng tsek (/) kung ito ay gumagalang sa karapatan ng

iba at ekis (x) kung hindi.

1. Iniiwasan ang kasamaan sa lahat ng bagay.

2. Ang pinagmulan ang basehan ng pakikitungo.

3. Kumikitil ng buhay ng masasamang tao

4. Iginagalang ang buhay

5. Itinataguyod ang kabutihan

9. Takdang aralin

Gumupit ng larawan na nagpapakita sa paggalang at pagsasaalang-alang

ng karapatan ng iba.

Grade 4 Outline

On December 18, 2016December 19, 2016 By esppnu3bLeave a comment

PHILIPPINE NORMAL UNIVERSITY

The National Center for Teacher Education

South Luzon Campus

Lopez, Quezon

ESP 4

Nakapagpapakita ng kawilihan sa pakikinig o pagbabasa ng mga pamanang kulturang material at di material.

Dalawang uri ng kultura ng mga Pilipino – ang materyal at di-materyal na kultura.

Kulturang Materyal

Kulturang Di – Materyal

Ito ang mga bagay na nakikita, nahihipo, o nahahawakan gaya ng aklat, damit, kasangkapan, pagkain, tirahan, palamuti sa bahay at sa katawan at iba pa.

Ito ang mga bagay na di- nahahawakan o di-nahihipo gaya ng awit, sayaw, sining at panitikan, mga tradisyon, kaugalian,

paniniwala, saloobin, edukasyon,

pagpapahalaga, pamahalaan at iba pa.

Mga batayan sa Pagbabasa

Tumayo ng tuwid
Ilagay ang isang kamay sa likuran habang hawak ng isang kamay ang librong binabasa.
Unawaing mabuti ang binabasa

Mga batayan sa pakikinig

Pakinggan ng mabuti ang sinasabi
Unawain ng mabuti ang mensahe ng pinapakinggan

References: http://www.lessons.ph/studyaids/allschools/grade2/aralin2b/a3a0309a.htm

PHILIPPINE NORMAL UNIVERSITY

The National Center for Teacher Education

South Luzon Campus

Lopez, Quezon

Naipagmamalaki/ napahahalagahan ang nasuring kultura ng ibat-ibang pangkat etniko.

Mga pangkat Etniko at kanilang kultura

Ilokano- Ang ilokano ay tumutukoy sa wika at kultura ng mga taong naninirahan sa Rehiyon ng Ilocos. Ito ang pangatlo sa pinakamalaking pangkat etniko sa Pilipinas. Ang “Tan-ok ni Ilocano: The festival of festivals” ay ang pinakamalaking pagtitipon sa lalawigan ng Ilocos Norte kung saan bawat lungsod at lalawigan nito ay magtatanghal ng isang sayaw na maglalarawan ng kanilang kultura at industriya.Karaniwang ipapalabas dito ay ang interpretasyon ng kani-kanilang pistang ipinagdiriwang taun-taon bilang larawan ng kanilang sariling pagkakakilanlan tulad ng kanilang kultura, kabuhayan, produkto, relihiyon, at kasaysayan.
Gaganapin sa ika-17 ng Nobyembre sa Ferdinand E. Marcos Stadium, ang Tan-ok ay nagsimulang ipagdiwang noong nakaraang taon at ayon sa probinsya, ay magiging taunang pagdiriwang na ito tulad ng mga naglalakihang pagdiriwang ng pista sa iba’t-ibang sulok ng bansa.

Kasabay ng paglobo ng turismo sa probinsya ay ang pag-usbong din ng mga makukulay na pagdiriwang na naghahangad din na pagbuklodin ang lahat ng lugar nito sa pamamagitan ng mga pagtatanghal tulad nito na lalahukan ng 21 na bayan at dalawang lungsod mula sa probinsya.

Tinawag itong “Festival of all festivals” dahil sa mga pinagsama-samang kapistahan bilang pagpapamalas kultura at industriyang Ilocano na maipagmamalaki sa buong mundo.

Maliban sa pagpapalabas ng mga sayaw, makikita din dito ang magagarbong kasuotan na maglalarawan din ng kanilang pagmalikhain at kagalingan sa sining na sila mismo ang nagdisenyo.

Ilan sa mga pistang ipinagdiriwang sa Ilocos Norte na siyang basehan ng itatanghal nilang mga sayaw ay ang kilalang Empanada Festival ng lalawigan ng Batac, Panag-buos sa bayan ng Banna, Tadek festival ng Nueva Era, Guling-Guling ng Paoay, Dinaklisan ng Currimao, Amian Festial ng Bangui, Pamulinawen festival ng Lungsod ng Laoag.

Ang mga kinatawan ng bayan/lungsod na lalahok sa pagdiriwang ay umaabot sa 200 na miyembro kabilang na ang mga props men at support staff ng grupo. Sila ang magmimistulang tauhan sa pagsasadula ng kanilang kultura at industriya.

Ang Tan-ok ay isang paraan ng pamahalaang-probinsyal sa paghahatid ng mga programang napapanahon at hindi-kumbensyunal.

Panggasinense- Ang Pangasinan ay may ibat-ibang kaugalian at pamumuhay. Tulad na lamang sa Bolinao,Pangasinan, ang sinaunang pamumuhay ng mga tao rito ay ang pangingisda. Hindi ito maikakaila sapagkat napapaligiran ito ng mga anyong tubig tulad ng mga dagat,ilog atbp. Ganoon din sa bayan ng Agno at Lingayen . Bawat lugar ay may ipinagdiriwang tuwing piyesta. Noong una pa lamang ay pangingisda na ang ikinabubuhay ng mga taong malapit sa mga baybayin at maging sa ngayon ay pangingisda pa rin at dahil sa pagiging modernisado natin ngayon ay ay nakakagawa na rin sila ng mga porselas na gawa sa kabibi at iba pang mga palamuti na may ibat-ibang disenyo na maaaring gawing dekorasyon sa bahay. Sa bayan naman ng Bani, karaniwang ipinagdiriwang dito ang bibingka festival at pakwan festival. Noong una ang kanilangidinaraos ay ang bibingka festival kung saan makikita ang pagtatagisan ng galing sa pagsasayaw ng ibat-ibang kalahok na mula rin sa bayang ito. Maraming makukulay at nagsisigandahang kasuotan ang gamit ng bawat kalahok sa paligsahan na animo’y kasuotan pa ng matatanda noong nakaraan. Nung nakaraang taon nama’y ipinagdiwang rin ang pakwan festival kung saan gumamit pa ang ibang kalahok ng pakwan bilang kagamitan sa pagpapaganda ng presentasyon. Kilala ang bayan ng Bani sa prutas na pakwan. Ang mga pakwan na ito’y malalaki,matatamis,pabilog ang hugis,matubig at mabigat. Sa barangay ng Banog sinasabing may maraming plantasyon ng pakwan. Pangunahing ikinabubuhay ng mga tao sa bayan ng Bani ay ang agrikultura. Malapit ito sa mga kapatagan at kabundukan . Karaniwang produkto na itinatanim rito ay ang palay,mais,pakwan,mangga at tubo. Maraming mamamayan ang lubos na umaasa sa mga kapaligiran. Sila’y nagtatanim ng ibat-ibang klase ng gulay tulad ng ampalaya,kalabasa,talong,okra,sitaw atbp na itinitinda nila sa mga palengke upang may pantustos sa mga pangangailangan nila sa araw-araw. Sinasabing noong unang panahon, ang bawat pananim ay hitik na hitik sa mga bunga na sa ngayon ay di na gaano dahil sa papalit-palit na klima epekto ng Global Warming. Mrami rin ang mga nag-uuling sa kabundukan kaya’t kapag may malakas na bagyo o matagalang pag-ulan ay may mga bayang nalulubog sa baha tulad ng San Jose at Arwas. Sa paraan naman ng pananamit sa bayang ito makikita ang pagkakonserbatibo ng mga matatanda noong una. Sa mga babae ang mga kasuotan ay bestida,kimona at pandiling.Hinda sila nagsusuot noon ng mga pantalon sapagkat ito’y panlalaki. Sa mga lalaki naman ay mga damit na may mahahabang manggas na kung minsan ay ginagamit nila sa pagsasaka,sando at hindi kapit na pantalon o barong tagalog.Simple lamang noon ang kanilan pananamit. Sa kasalukuyan naman dahil sa pagiging modernisado ng ating bansa,iilan na lamang ang nagsusuot ng mga nabanggit. Karamihan na ngayon ay sunod sa uso,tulad ng pananamit ng maiiksing palda,kapit na pantalon at iba pa na kasuotan lalo na kung imported o galing sa ibang bansa. Sa panliligaw naman, noong una ang mga lalaki ay nakasuot ng medyo pormal na kasuotan kapag manghaharana sa isang dalaga. Hindi biro noon ang panlilligaw. May iba pa na kailangang magsibak ng kahoy,mag-igib o magsalok ng tubig at magluto. Dahil sa pamamagitan nito masasabing seryoso ang isang binata sa panliligaw sa isang dalaga. Noon ding una kapag nahawakan ng isang binata ang kamay ng dalaga, kailangan niya itong pakasalan. Ngayon naman sa kasalukuyan, ang panliligaw ay di na gaanong mahirap,wala ng gaanong romansa. Mas madali ng maging magkarelasyon ang isang binata at dalaga sa pamamagitan ng panliligaw lamang sa text o kaya pagsusulat ng liham. Sa kabilang dako naman, masasabing mas maagap o mas masipag ang mga tao noon kaysa sa ngayon. Ito ay dahil sa ang mga tao noon ay di gumagamit ng modernong teknolohiya sa pagsasaka,at mga natural lamang ang kanilang ginagamit sa pagtatanim kayat ang mga lupa ay matataba at malusog. Sa ngayon karamihan ay tamad na dahil sa epekto ng modernong teknolohiya kung saan lubos silang umaasa kaya’t hindi na gaanong nagagamit ang mga katawan sa pagbibilad sa sikat ng araw tuwing anihan at iba pang trabaho sa bukid. Dahil rito sinasabing mas malakas ang mga tao noon at mas mahaba ang buhay dahil sa pagiging maagap at di pag-asa sa modernong teknolohiya.

Kapampangan- Sinasabing ang lutuing Kapampangan ang nangunguna at pinakadalisay sa mga lutuing Pilipino; ang Pampanga ang tinataguriang sentrong kulinari ng Pilipinas. Ang ilan sa mga pagkaing nagmula sa Pampanga ay ang kare-kare, sisig, at kilawin. Ngunit hindi lamang pagkain ang maaaring puntahan dito, sapagkat dinarayo din ng iba’t ibang tao, pati na sa ibang bansa ang mga pagdiriwang dito katulad ng mga piyesta at masasayang selebrasyon tulad ng Sisig Festival, Tigtigan Terakan Queng Dalan, Ligligang Parul, Philippine International Hot Air Balloon Festival at ang pinakaenggrandeng piyesta rito na Nuestra Señora del Santisimo Rosario de La Naval de Angeles. Mayroon rin namang kakaibang pagtitipon ang ipagdiriwang tuwing Mahal na Araw sa Cutud, Pampanga. Tinatawag itong Mal a Aldo o San Pedro Cutud Lenten Rites.

Sisig Festival:

Tigtigan Terakan Queng Dalan:

Ligligang Parul:

Nuestra Señora del Santisimo Rosario de La Naval de Angeles:

Mal a Aldo o San Pedro Cutud Lenten Rites:

Tagalog- Ang mga Pilipino ay sadyang mahilig sumunod sa mga nakagawian na at samga tradisyon. Sila din ay mahilig maniwala sa mga pamahiin.

Mga Karaniwang Tradisyon ng mga PilipinoPiyesta

Mahal na araw/ Senakulo

Mamanhikan

Harana

Simbang gabi

Flores De mayo

Bikolano- Ang Bikolano ay isang pangkating etniko na matatagpuan sa mga probinsya ng Camarines Norte, Camarines Sur, Sorsogon, Albay, Catanduanes at hilagang bahagi ng Masbate. Kilala ang mga ito sa kanilang mga produkto tulad ng pili na ginagawang suspiros, masapan, pastilyas at peanut brittle. Ang mga Bikolano ay nakilala sa buong Pilipinas dahil sa kanilang mga putahe na ginamitan ng gata at pinaanghang ng maliliit na siling labuyo tulad ng Laing at Bikol Express kaya naman sila ay nabansagang mga matatapang. Ang mga Bikolano ay konserbatibo dahil narin sa kanilang pagiging relihiyoso. Mahilig din sila magdiwang ng mga piyesta at doon ay sumasayaw at nasisi-kantahan sila.

Moro- Moro ang ibinigay na pangalan ng mga Espanyol sa mga Muslim sa Pilipinas noong ikalabing-anim na dantaon. Ang pangalang ito ay nangangahulugan din ng pagkamuhi ng mga Espanyol sa lahi at relihiyon na sa loob ng ilang libong taon ay nanguna sa kanilang Kristiyanong bansa. Ang Moro, na ginagamit na ngayon bilang salitang may mababang konotasyon sa aating lipunan ay ang mismong salitang nagiging simbolo ng pagkakakilanlan sa mga Muslim sa pagnanais nilang maisakatuparan ang kanilang adhikain sa kabila ng pangkasalukuyang realidad.

Paraan ng pag papaghalaga sa mga nasabing kultura.

References: https://itsmorefuninpampanga.wordpress.com/2016/08/13/kultura/

http://buhayngisangbikolano.tumblr.com/post/148930076636/kultura-ng-mga-bikolano

PHILIPPINE NORMAL UNIVERSITY

The National Center for Teacher Education

South Luzon Campus

Lopez, Quezon

Nakakasunod sa mga batas/ panuntunang pinaiiral tungkol sa pangangalaga ng kapaligiran kahit walang nakakakita.

Mga Batas upang mapanatili ang kalinisan ng paligid

RA 8749 o “Philippine Clean Air Act”
RA 9275 o “Philippine Clean Water Act”
PD 705 o “Revised Forestry Code”
Mga Batas ukol sa Pangangalaga sa Kalikasan

References: https://asdfghjlsr.wordpress.com/2012/09/08/pangangalaga-sa-kapaligiran-at-pagbabawas-sa-epekto-at-pakikiangkop-sa-climate-change/

PHILIPPINE NORMAL UNIVERSITY

The National Center for Teacher Education

South Luzon Campus

Lopez, Quezon

Nakatutulong sa Pagpapanatili ng kalinisan at kaayusan ng kapaligiran saan man

Mga dapat gawin upang magkaroon ng malinis at maayos na paligid.

Hindi pagtatapon ng basura sa lansangan
Paglilinis ng basura araw araw
Pagpulot ng mga madadaanang kalat o basura sa daan
Paghihiwalay ng nabubulok sa di nabubulok

Bakit mahalaga ang pahihiwalay ng nabubulok sa di nabubulok

References: https://brainly.ph/question/50292

Grade 4 Plan

On December 18, 2016December 19, 2016 By esppnu3bLeave a comment

Banghay Aralin sa ESP Baitang IV

Inihanda Ni: Maricris B. Atienza

*Layunin*	Pagkataposngaralinangmga mag-aaral ay inaasahang:
*Layunin*	(c) Cognitive: Nakapagsasabi ng pagkakaiba ng Kulturang materyal sa kulturang di materyal.
	(a) Affective: Naipagpapatuloy ang kawilihan sa pakikinig at pagbabasa ng mga kulturang material at di materyal.
	(b) Psychomotor: Nakapagiipon ng mga bagay o dokumento na halimbawa ng kulturang material at di materyal.
*Pamagat*	Kawili wiling tuklasin ang dalwang uri ng kultura.
*BatayanngPagkatuto*	Nakapagpapakita ng kawilihan sa pakikinig o pagbabasa ng pamanang kulturang materyal at di materyal
Values to be Integrated	Love of culture
*Dimensyon* *BuodnaPagpapahalaga* *KaugnaynaPagpapahalag)*	Political Nationalism Love of country Heroism and appreciation of heroes Appreciation of culture heritage Democracy Freedom and responsibility
*Sanggunian*	Deped module for KTO12
*MgaKagamitan*	Internet, computer, ojector, cardboard, marker,

1. *Lunsaran*	Prayers, Checking of Attendance, Greetings, Review, Cleanliness
2. *Pagganyak*	Ang guro ay magpapalabas ng maikling video tungkol sa mga sayaw noong unang panahon at mga bagay na sinauna na o antik. Matapos ito ay sasagutin ng mga magaaral ang mga katanungan: 1. Mula sa mga larawang inyong nakita, Sino ang may mga ganyang gamit sa kanilang bahay? 2. Sino ang may alam ng mga sayaw na ating pinanuod?
3. Vocabulary Words	Kultura- isang aktibidad ng isang katauhan noong unang panahon. Kulturang Materyal- ito ay ang mga bagay na nakikita, nahihipo o nahahawakan. Kulturang Di- materyal- ito ay mga bagay na hindi nahahawakan.
4. *Gawain*	· Mag bibigay ang guro ng mga larawan ng mga bagay na kulturang materyal at di materyal. · Pipili ang mga mag aaral ng larawan bawat isa at ididikit nila ito sa pisara · Tutukuyin nila kung larawan ba ay kulturang materyal o di materyal.
5. *Pagsusuri*	Matapos ang Gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Naging madali ba sayo ang gawain? Bakit? 2.Paano mo natukoy na ang larawang iyon ay kulturang materyal o di materyal? 3.Naging mahirap ba sa iyo ang naturang Gawain? Bakit?
3. *Paglalagom\|Pagpapalalim*	Ang gawaing ito ay bahagi ng pamumuhay ng mga Pilipino. Ipinakikita rito ang mga paraan kung paano sila namumuhay, ang kanilang mga gawain, mga kagamitan, kaugalian at mga paniniwala. Kultura ang tawag dito. · Dalawang uri ng kultura ng mga Pilipino – ang materyal at di-materyal na kultura. Kulturang Materyal- Ito ang mga bagay na nakikita, nahihipo, o nahahawakan gaya ng aklat, damit, kasangkapan, pagkain, tirahan, palamuti sa bahay at sa katawan at iba pa. Kulturang Di materyal- Ito ang mga bagay na di- nahahawakan o di-nahihipo gaya ng awit, sayaw, sining at panitikan, mga tradisyon, kaugalian, paniniwala, saloobin, edukasyon, pagpapahalaga, pamahalaan at iba pa. Halimbawa ng Kulturang Materyal Halimbawa ng Kulturang di materyal
4. *Paglalapat*	Ang mga mag aaral ay magkakaroon ng aktibidad na pagtukoy ng mga kagamitan sa loob ng paaralan.
5. *Pagtataya*	· Ang mga mag-aaral ay sasagutan ang mga katanungan mula sa worksheet naibibigay sa kanilang kanila ng guro. Pangalan:____________________ Petsa_______________ Baitang at Pangkat:____________ Direksyon: Basahin ng mabuti ang mga katanungan, at bilogan ang tamang sagot. 1. Ang mga sumusunod ay halimbawa ng kulturang materyal maliban sa isa. Alin ito? a. Aparador b. Baul c. Lamesa d. Sayaw 2. Ito ay isang uri ng kultura na maaari mong hawakan at makita. a. Kulturang Materyal b. Kulturang di materyal c. Kultura d. Antik 3. Ang mga sumusunod ay halimbawa ng kulturang di materyal. a. Sayaw b. Baul c. Aparador d. Lamesa 4. Ito ay tumutukoy sa aktibidad ng sangkatauhan. a. Kultura b. Kulturang materyal c. Kulturang di materyal d. Antik 5. Ilan ang uri ng kultura? a. 1 b. 2 c. 3 d. 4
6. *TakdangAralin*	Humanap ng mga litratong maaaring halimbawa ng kulturang materyal at di materyal.

Banghay Aralin sa ESP Baitang IV

InihandaNi: Maricris B. Atienza

*Layunin*	Pagkataposngaralinangmga mag-aaral ay inaasahang:
*Layunin*	(c) Cognitive: Nakapagpapakita ng paraan ng pagpapahalaga sa iba’t ibang kultura.
	(a) Affective: Nakapagpapahalaga sa mga kultura ng ibat ibang pangkat etniko.
	(b) Psychomotor: Nakagagawa ng talaan o listahan ng mga pangunahing pangkat etniko at mga kultura nito.
*Pamagat*	Ipagmalaki natin sariling atin.
*BatayanngPagkatuto*	Naipagmamalaki/napahahalagahan ang nasuring kultura ng iba’t ibang pangkat etniko.
Values to be Integrated	Love of culture
*Dimensyon* *BuodnaPagpapahalaga* *KaugnaynaPagpapahalag)*	Political Nationalism Love of country Heroism and appreciation of heroes Appreciation of culture heritage Democracy Freedom and responsibility
*Sanggunian*	Deped module for KTO12
*MgaKagamitan*	Internet, computer, projector, cardboard, marker,

1. *Lunsaran*	Prayers, Checking of Attendance, Greetings, Review, Cleanliness
2. *Pagganyak*	Ang guro ay kakanta kasunod ang mga mag- aaral ng isa sa kanta ng isangpangkat etniko, “atin cu pong singsing” Matapos ito ay sasagutin ng mga magaaral ang mgatanungan: 1. Sino ang may alam na nung kantang ating inawit?
3. Vocabulary Words	Pangkat Etniko- mga pangkat ng tao na may kani-kanilang tribo.
4. *Gawain*	· Mahahati ang klase sa tatko at bibigyan sila ng mga tribo ng kanilang pag uusapan · Magkakaroon sila ng paguusap tungkol sa kanilang pagkakakilala sa pangkat etniko na naka assign sa kanila. · Ilalahad nila ito sa buong klase pagkatapos ng 20 minuto.
5. *Pagsusuri*	Matapos ang Gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Naging madali ba sayo ang gawain? Bakit? 2.Paano mo natukoy ang kaugaliaan o deskripsyon na ibinigay nyo sa pangkat etniko nba napa assign sa inyo?
1. *Paglalagom\|Pagpapalalim*	Ilokano- Ang ilokano ay tumutukoy sa wika at kultura ng mga taong naninirahan sa Rehiyon ng Ilocos. Ito ang pangatlo sa pinakamalaking pangkat etniko sa Pilipinas. Ang “Tan-ok ni Ilocano: The festival of festivals” ay ang pinakamalaking pagtitipon sa lalawigan ng Ilocos Norte kung saan bawat lungsod at lalawigan nito ay magtatanghal ng isang sayaw na maglalarawan ng kanilang kultura at industriya. Panggasinense- Ang Pangasinan ay may ibat-ibang kaugalian at pamumuhay. Tulad na lamang sa Bolinao,Pangasinan, ang sinaunang pamumuhay ng mga tao rito ay ang pangingisda. Hindi ito maikakaila sapagkat napapaligiran ito ng mga anyong tubig tulad ng mga dagat,ilog atbp. Ganoon din sa bayan ng Agno at Lingayen . Sa panliligaw naman, noong una ang mga lalaki ay nakasuot ng medyo pormal na kasuotan kapag manghaharana sa isang dalaga. Hindi biro noon ang panlilligaw. May iba pa na kailangang magsibak ng kahoy,mag-igib o magsalok ng tubig at magluto. 1. Kapampangan- Sinasabing ang lutuing Kapampangan ang nangunguna at pinakadalisay sa mga lutuing Pilipino; ang Pampanga ang tinataguriang sentrong kulinari ng Pilipinas. Ngunit hindi lamang pagkain ang maaaring puntahan dito, sapagkat dinarayo din ng iba’t ibang tao, pati na sa ibang bansa ang mga pagdiriwang dito katulad ng mga piyesta at masasayang selebrasyon tulad ng Sisig Festival, Tigtigan Terakan Queng Dalan, Ligligang Parul, Philippine International Hot Air Balloon Festival at ang pinakaenggrandeng piyesta rito na Nuestra Señora del Santisimo Rosario de La Naval de Angeles. Mayroon rin namang kakaibang pagtitipon ang ipagdiriwang tuwing Mahal na Araw sa Cutud, Pampanga. Tinatawag itong Mal a Aldo o San Pedro Cutud Lenten Rites. Tagalog- Pahiyas festival sa Lucban Quezon, Nyog Nyogan festival sa Lucena festival. Moro- Moro ang ibinigay na pangalan ng mga Espanyol sa mga Muslim sa Pilipinas noong ikalabing-anim na dantaon. Ang babae ang isa sa mga pinakaingat-ingatan, pinakamamahal at nirerespetong mga Bangsamoro. Ang kultura at paniniwalang ito ngmga Bangsamoro ay binatay sa sinabi ng Propeta Muhammad (angKapayapaan Naway Sumasakanya. Sa mga Bangsamoro ay mahalaga ang angkan, kaya naman ang babae ay pinakaingat-ingatan nila dahil ang babae ang magiging ina ng kanilang mga susunod na salin lahi o angkan. Ang mga ninuno ang pinanggagalingan ng mga bagay- bagay. Kabilang na dito ang mga pamana. Marapat lamang natin itong pahalagahan dahil alam naman nating ito’y pinakinabangan natin at nagdulot ng magandang epekto para satin. Mapahahalagahan lamang natin ito kung pangangalagaan, pagyayamanin, at tatangkilikin. Huwag natin itong ipasawalang- bahala dahil ang lahat ng ito ay mahalaga. Kung meron mang kaalaman tungkol sa mga pamana na ito ay maaari din natin itong ibahagi sa mga susunod pang henerasyon. Isabuhay natin ang mga pamana na ito.
2. *Paglalapat*	Ang mga mag aaral ay magsasagawa ng isang maiuksing role playing tungkol sa mga kulturang pinag aralan mula sa ibat ibang pangkat etniko.
3. *Pagtataya*	· Ang mga mag-aaral ay sasagutan ang mga katanungan mula sa worksheet na ibibigay sa kanila ng kanilang guro. Pangalan:____________________ Petsa_______________ Baitang at Pangkat:____________ Direksyon: Basahin ng mabuti ang mga katanungan, at bilogan ang tamang sagot. 1. Ito ay tumutukoy sa aktibidadng sangkatauhan. a. Kultrura b. Pangitain c. Programa d. Mga laro 2. Anu ang kultura ng mga tagalong? a. Pahiyas festival b. Sisig festival c. Harana d. Pagsisibak ng kahoy 3. Alin ang kutura ng mga ng moro? a. Pag aalaga sa babae b. Paglalasing c. Pagwawala d. Pagsasabong
4. *TakdangAralin*	Pumili ng isang pagkat etniko at ipaliwang sa isang papel ang mga kultura nito.

Banghay Aralin sa ESP Baitang IV

InihandaNi: Maricris B. Atienza

*Layunin*	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
*Layunin*	(c) Cognitive: Natutukoy ang mga batasn na pinaiiral upang mapanatiling malinis ang kapaligiran.
	(a) Affective: Nakasusunod sa mga batas at alituntunin tungkol sa pangangalagfa ng kapaligiran.
	(b) Psychomotor: Nakagagawa ng simpleng batas ng makatutulong sa pagpapanatili ng kalinisan ng paligid.
*Pamagat*	Batas para sa paligid
*BatayanngPagkatuto*	Nakasusunod sa mga batas/ panuntunang pinaiiral tungkol sa pangangalaga ng kapaligiran kahit walang nakakakita.
Values to be Integrated	Discipline
*Dimensyon* *BuodnaPagpapahalaga* *KaugnaynaPagpapahalag)*	Moral Love and goodness Self-worth Goodness Honesty Personal discipline Courage compassion
*Sanggunian*	Deped module for KTO12
*MgaKagamitan*	Internet, computer, projector, cardboard, marker,

1. *Lunsaran*	Prayers, Checking of Attendance, Greetings, Review, Cleanliness
2. *Pagganyak*	1. Ang guro ay may kantang inihanda at aawitin ito ng mga mag aaral”ang batas”
3. Vocabulary Words	Batas- alituntunin na kailangang sundin ng mga tao na naninirahan sa isang lugar.
4. *Gawain*	· Mahahati ang klase sa tatko at gagawa sila ng dula dulaan tungkol sa mga batas na nakikita at nalalaman nila sa kanilang paligid.
5. *Pagsusuri*	Matapos ang Gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Naging madali ba sayo ang gawain? Bakit? 2. Paano mo nalaman ang batas na ito? 3.Saan mo nakita o nabasa ang batas na iyong insadula?
1. *Paglalagom\|Pagpapalalim*	Mga Batas upang mapanatili ang kalinisan ng paligid Pangangalaga sa Kalikasan 1. Magtanim ng mga puno upang mapanatili natin ang malinis na hangin. 2. Iwasan ang pagsusunog ng mga basusa dahil ang pagsusunog ng basura ay nakakasira sa ating ozone layer. 3. Magtapon ng mga basura sa tamang basurahan. 4. Huwag magtapon ng mga chemicals sa katubigan dahil ito ay makakasira sa ating mga yamang tubig. 5. Ang pangangalaga ng ating kalikasan ay magsisimula sa ating mga sarili kaya mahalagang ikaw ay magkaroon ng disiplina sa sarili. Bakit nga ba mahalaga ang waste segregation? Ito ay dahil napansin ng gobyerno na halo halo na ang mga basura kung kyat pinahiwalay ang nabubulok sa di nabubulook para na din sa recycling ng mga bagay.
2. *Paglalapat*	Ang mga mag aaral ay mag kakaroon ng dula na kung saan ipinapakita ang isang mabuting ugali at ito ay ang pagpulot ng mga basura sa daan.
3. *Pagtataya*	· Ang mga mag-aaral ay sasagutan ang mga katanungan mula sa worksheet na ibibigay sa kanila ng kanilang guro. Pangalan:____________________ Petsa_______________ Baitang at Pangkat:____________ Direksyon: Basahin ng mabuti ang mga katanungan, at bilogan ang tamang sagot. 1. Ito ay isang pareaan ng paghihiwalay ng mga basura? a. Waste segregation b. Recycling c. Pagiging burara d. Pag lilinis 2. Ito ay isang paraan na kung saan ang mga patapon ng bagay ay ginagamit pa. a. Recycling b. Pagiging burara c. Pag lilinis d. Pagtatapon 3. Ang pagtatapon ng basura sa tamang basurahan ay resulta ang pagiging ng paligid. a. malinis b. madumi c. makalat d. maalikabok
4. *TakdangAralin*	Maghanap ng batas na makikita nyo sa inyong baranggay.

Banghay Aralin sa ESP Baitang IV

InihandaNi: Maricris B. Atienza

*Layunin*	Pagkatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
*Layunin*	(c) Cognitive: Nakapagpapahayag ng paraan upang makatulong sa pagpapanatili ng kalinisan at kaayusan ng paligid.
	(a) Affective: Nakapagpapahalaga sa mga paraan upang maging malinis ang kapaligiran.
	(b) Psychomotor: Nakaiimbento ng mga bagong paraan na makakatulong sa kalinisan n gating paligid.
*Pamagat*	Tulong tulong para sa malinis na paligid
*Batayan ng Pagkatuto*	Nakatutulong sa pagpapanatili ng kalinisan at kaayusanng kapaligiran saan man.
Values to be Integrated	Discipline
*Dimensyon* *Buod na Pagpapahalaga* *Kaugnay na Pagpapahalaga)*	Moral Love and goodness Self-worth Goodness Honesty Personal discipline Courage compassion
*Sanggunian*	Deped module for KTO12
*Mga Kagamitan*	Internet, computer, projector, cardboard, marker,

1. *Lunsaran*	Prayers, Checking of Attendance, Greetings, Review, Cleanliness
2. *Pagganyak*	1. Ang guro ay magpapakita ng larawan ng maruming paligid at ng malinis na paligid.
3. Vocabulary Words	Batas- alituntunin na kailangang sundin ng mga tao na naninirahan sa isang lugar.
4. *Gawain*	· Ang bawat mag aaral ay mag mumungkahi ng mga paraan upang mapanatili ang malinis na paligid.
5. *Pagsusuri*	Matapos ang Gawain sasagutin ng mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan: 1. Naging madali ba sayo ang gawain? Bakit? 2. PAano mo naiisip ang mga parran na iyong sinabi? 3. Sa paanong paraan ito makatutulong sa kalinisan ng paligid?
1. *Paglalagom\|Pagpapalalim*	Mga dapat gawin upang magkaroon ng malinis at maayos na paligid. 1. Hindi pagtatapon ng basura sa lansangan 2. Paglilinis ng basura araw araw 3. Pagpulot ng mga madadaanang kalat o basura sa daan 4. Paghihiwalay ng nabubulok sa di nabubulok Bakit mahalaga ang pahihiwalay ng nabubulok sa di nabubulok Ang pagtatapon sa tamang paraan ay isang magandang tungkulin ng bawat mamayanan. Ito ay mahalaga dahil maaari nating maiwasan ang polusyon na makakasira sa atin at sa kapaligiran. Makakatipid sa paggamit ng paulit ulit o re-use. Ang pag-recycle naman ay ang paggawa ng bagong materyal gamit ang mga luma o patapong bagay na. O kaya naman ang reduce, pag babawas sa pagbili ng mga plastik. Pati naran ang recover, ito ay ang paggawa ng enerhiya gamit sa mga gamit na patapoin na. Makakatulong ito sa pag bawas ng mga baha sa hindi pagtapon kung saan-saan. At dahil dito wala masyadong magkakasakit sa pamayanan at mananatiling maayos at malinis an gating paligid. Kaya kailangan pag-isipan kung paano ang wastong pagtapon ng mga basura. Dahil kung hindi, tayo na mismo ang nagsira o pumapatay sa ating kalikasan.
2. *Paglalapat*	Ang klase ay mahahati sa tatlong grupo at bawat isa ay iisip ng paraan kung paano makatutulong sa kalinisan ng paligid.
3. *Pagtataya*	· Ang mga mag-aaral ay sasagutan ang mga katanungan mula sa worksheet na ibibigay sa kanila ng kanilang guro. Pangalan:____________________ Petsa_______________ Baitang at Pangkat:____________ Direksyon: Basahin ng mabuti ang mga katanungan, isulat sa inyong papel ang TAMA kung tama ang sinasabi at MALI naman kung hindi. 1. Kapag may nakitang basura dapat ito ay pulutin. 2. Kapag kumain ng kendi ang balat ay pwedeng itapon kung saan saan. 3. Ipunin at isilid sa bulsa ang balat ng pinagkainan ng kendi.
4. *TakdangAralin*	Humanap ng litrato ng isang malinis na paligid.